پارهٔ خاک ترا چون مرد ساخت

خاکها را جملگی شاید شناخت

هر طروقی این فروقی کی شناخت

جز دقوقی تا درین دولت بتاخت

ای بسا معشوق کاید ناشناخت

پیش بدبختی نداند عشق باخت

نوح اندر بادیه کشتی بساخت

صد مثل‌گو از پی تسخیر بتاخت

آن خدایی کز خیالی باغ ساخت

وز خیالی دوزخ و جای گداخت

آفتی نبود بتر از ناشناخت

تو بر یار و ندانی عشق باخت

چونک با بی‌برگی غربت بساخت

برگ بی‌برگی به سوی او بتاخت

نرد خدمت چون به ناموضع بباخت

شیر سنگین را شقی شیری شناخت

نه بهانه کرد و نه تزویر ساخت

نه لوای مکر و حیلت بر فراخت

حلم او خود را اگر چه گول ساخت

خویشتن را اندکی باید شناخت

وین دگر را بی ز خدمت چون نواخت

زین دو جنبش زهر را شاید شناخت

جز به ضد ضد را همی نتوان شناخت

چون ببیند زخم بشناسد نواخت

بهر آن پیغامبر این را شرح ساخت

هر که خود بشناخت یزدان را شناخت

چون فضیل ره‌زنی کو راست باخت

زانک ده مرده به سوی توبه تاخت

رفت جوحی چادر و روبند ساخت

در میان آن زنان شد ناشناخت

ای خنک آن را که ذات خود شناخت

اندر امن سرمدی قصری بساخت

شاه با دلقک همی شطرنج باخت

مات کردش زود خشم شه بتاخت

هم‌چو بیمار دقی او می‌گداخت

علت او را طبیبی کم شناخت

مرغک آمد سوی او از ناشناخت

پس طوافی کرد و پیش مرد تاخت

سایل آن باشد که مال او گداخت

قانع آن باشد که جسم خویش باخت