چو دانا به پایان رساند این سخن

تهمتن نیوشید سر تا به بن

به دل برسپرد آن سخن‌های نغز

که بوی می و مشک دادی به مغز

وزآن پس سوی بار شه رخش راند

[...]

چو گفتار و اندرز پیر کهن

تهمتن فرو خواند سر تا به بن

به خشم اندر آمد دل شهریار

که مغزش سبک بود و جانش نزار

بدو گفت کالیوه شد هوش من

[...]

شهنشه چو این داستان کرد گوش

درون شد پر اندیشه و لب خموش

بسنجید گفتار مرد خرد

که گفتار دانا روان پرورد

بدو گفت دانم که این تاج و تخت

[...]

چو سلطان مظفر از این تیره خاک

به گلزار مینو شدش جان پاک

جهان را به پور جهانبان سپرد

به جز نیک نامی ز گیتی نبرد

محمد علی شاه با فر و هنگ

[...]

روان را بدانش ستایش نمود

سخن را ترازوی دانش نمود

سپس خامه را با زبان جفت کرد

نی گنگ را داور گفت کرد

زبان هست چون خسروی باشکوه

[...]

ای آن شهریاری که دیهیم و تخت

نبیند چو تو شاه پیروز بخت

نیارد ستاره چو تو روشنی

ندارد چو تو چرخ شیر اوژنی

بدین گیتی اندر توئی کدخدای

[...]

به نام ایزد این نغز و زیبانگار

که آراست رخساره همچون بهار

برون آمد از پرده چون آفتاب

پراکنده از گیسوان مشک ناب

چو شاخی که در خاک شد پایه اش

[...]

گفت تیمور که این ملک شود برهم و درهم

نو شود واقعه فاجعه قتل محرم

لشکر صبر گریزد که چنین خواسته ایزد

ملک ری جمله به یغما رود و کس نستیزد

نعره توپ وتفنگ از در و دیوار خروشد

[...]

که یارد برد زین فروهشته نام

به کیخسرو شاهرخ این پیام

که ای دانشی مرد یزدان پرست

دلت آگه از راز بالا و پست

تو چشم مهانی سر بخردان

[...]

نام تل کواکب اندر دست

گر بخنصر شماری از سوی شست

زهره و مشتری زحل خورشید

تیر و بهرام و ماه دان بامید

خط قوسی ز شمس سوی زحل

[...]

هماندم بیامد هزاران سوار

کماندار و جاندار و شمشیردار

دگر پهلوانان پرخاشخر

ز ترک و لرد کرد و گیل و خزر

نشسته بر اسبان تازی نژاد

[...]

نادر بهوای افسر هند

ز آمویه فشانده گرد تا سند

در کوه سپند کوفته فش

گرشاسب سپندسان بر آتش

نغنود بخواب چشم مستش

[...]

دموکرات باشد به ملکی صواب

که آنجا نباشد چو قرآن کتاب

اگر اعتدال است لفظی قشنگ

بگو زین قشنگی چه آمد به چنگ

مرام شما را همه دیده اند

[...]

بود پیری کرخ به کشور روم

از سعادات دنیوی محروم

کوش گردیده کند و پشت نگون

دست و پا چنکوک و بخت زبون

لمتر و زشت و ناتراشیده

[...]

چون گذارت فتد به گورستان

بر مزار گذشتگان برخوان

که سلام علیکم ای احباب

ای اسیران خاک و رفته به خواب

ای به صد آرزو غنوده به خاک

[...]

روزگاری که از طلایه مرگ

شاخ عمر مرا خزان شد برگ

ریخت در جویبار و گلبن خشک

برف و کافور جای سنبل و پشک

نعمت و ناز رخت بسته ز کوی

[...]

اندرین دیولاخ تا کی و چند

سر بچنبر درون و دل دربند

خلعت جاودان بگیر و بپوش

باده ارغوان بخواه و بنوش

تا گشائی بسوی گردون پر

[...]

ای مدرسه مزینیه

ای روضه دلکش سنیه

ای مهد بنات فخر و عصمت

مقصوره امهات حکمت

ای گلبن هوش را گلستان

[...]

کیش زرتشت را سه پایه بود

هر یکی را به چرخ سایه بود

کاخ هستی بود برین سه ستون

ماه و برجیس و مهر بر گردون

هر که رو کرد سوی دین بهی

[...]

یکی بنگر این نامه نامور

به هر بیت از آن درج درجی گهر

که فردوسی طوسی استاد فن

به نظمش بیاراست روی سخن

نهشته کسی یادگاری کزین

[...]