روی هر یک می‌نگر می‌دار پاس

بوک گردی تو ز خدمت روشناس

سحر را با معجزه کرده قیاس

هر دو را بر مکر پندارد اساس

ترس درویشی مثال آن هراس

حرص و کوشش را تو هندستان شناس

هر دو جنبش آفریدهٔ حق شناس

لیک نتوان کرد این با آن قیاس

یک حکایت بشنو ای گوهر‌شناس

تا بدانی تو عیان را از قیاس

آن تقاضای دو چشم دل شناس

کو همی‌جوید ضیای بی‌قیاس

آن یکی را تو ندانی از قیاس

بندگی کن، ژاژ کم خا ناشناس

صبح کاذب را ز صادق وا شناس

رنگ می را باز دان از رنگ کاس

چون رود خواجه به جای ناشناس

در غلام خویش پوشاند لباس

هان و هان گر حمد گویی گر سپاس

همچو نافرجام آن چوپان شناس

پیشِ شهرِ عقلِ کلّی‌، این حواس

چون خرانِ چشم‌بسته در خراس

تا بدانی که تن آمد چون لباس

رو بجو لابِس، لباسی را ملیس

همچنان کین ظالم حق ناشناس

بهر گاوی کرد چندین التباس

جان شو و از راه جان جان را شناس

یار بینش شو نه فرزند قیاس

گر تو صراف دلی فکرت شناس

فرق کن سر دو فکر چون نخاس

مجتهد هر گه که باشد نص‌شناس

اندر آن صورت نیندیشد قیاس

باد دم را بر تو بنهاد او اساس

تا کنی هر باد را بر وی قیاس

آن چراغ شش فتیلهٔ این حواس

جملگی بر خواب و خور دارد اساس

بردریدی در سخن پردهٔ قیاس

گر نبودی سمع سامع را نعاس

اتصالی بی‌تکیف بی‌قیاس

هست رب‌الناس را با جان ناس