چونک تنهااش بدید آن ساده مرد
زود او قصد کنار و بوسه کرد
بانگ بر وی زد به هیبت آن نگار
که مرو گستاخ ادب را هوش دار
گفت آخر خلوتست و خلق نی
آب حاضر تشنهٔ همچون منی
کس نمیجنبد درینجا جز که باد
کیست حاضر کیست مانع زین گشاد
گفت ای شیدا تو ابله بودهای
ابلهی وز عاقلان نشنودهای
باد را دیدی که میجنبد بدان
بادجنبانیست اینجا بادران
جزو بادی که به حکم ما درست
بادبیزن تا نجنبانی نجست
جنبش این جزو باد ای ساده مرد
بیتو و بیبادبیزن سر نکرد
جنبش باد نفس کاندر لبست
تابع تصریف جان و قالبست
گاه دم را مدح و پیغامی کنی
گاه دم را هجو و دشنامی کنی
پس بدان احوال دیگر بادها
که ز جزوی کل میبیند نهی
باد را حق گه بهاری میکند
در دیش زین لطف عاری میکند
بر گروه عاد صرصر میکند
باز بر هودش معطر میکند
میکند یک باد را زهر سموم
مر صبا را میکند خرمقدوم
باد دم را بر تو بنهاد او اساس
تا کنی هر باد را بر وی قیاس
دم نمیگردد سخن بیلطف و قهر
بر گروهی شهد و بر قومیست زهر
مروحه جنبان پی انعام کس
وز برای قهر هر پشه و مگس
مروحهٔ تقدیر ربانی چرا
پر نباشد ز امتحان و ابتلا
چونک جزو باد دم یا مروحه
نیست الا مفسده یا مصلحه
این شمال و این صبا و این دبور
کی بود از لطف و از انعام دور
یک کف گندم ز انباری ببین
فهم کن کان جمله باشد همچنین
کل باد از برج باد آسمان
کی جهد بی مروحهٔ آن بادران
بر سر خرمن به وقت انتقاد
نه که فلاحان ز حق جویند باد
تا جدا گردد ز گندم کاهها
تا به انباری رود یا چاهها
چون بماند دیر آن باد وزان
جمله را بینی به حق لابهکنان
همچنین در طلق آن باد ولاد
گر نیاید بانگ درد آید که داد
گر نمیدانند کش راننده اوست
باد را پس کردن زاری چه خوست
اهل کشتی همچنین جویای باد
جمله خواهانش از آن رب العباد
همچنین در درد دندانها ز باد
دفع میخواهی بسوز و اعتقاد
از خدا لابهکنان آن جندیان
که بده باد ظفر ای کامران
رقعهٔ تعویذ میخواهند نیز
در شکنجهٔ طلق زن از هر عزیز
پس همه دانستهاند آن را یقین
که فرستد باد ربالعالمین
پس یقین در عقل هر داننده هست
اینک با جنبنده جنباننده هست
گر تو او را مینبینی در نظر
فهم کن آن را به اظهار اثر
تن به جان جنبد نمیبینی تو جان
لیک از جنبیدن تن جان بدان
گفت او گر ابلهم من در ادب
زیرکم اندر وفا و در طلب
گفت ادب این بود خود که دیده شد
آن دگر را خود همیدانی تو لد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به بیان تمثیلی از عشق و تحرکات آن پرداخته است. مردی ساده و عاشق، در جستجوی بوسه و نزدیکی به محبوب خود است. ولی محبوب به او هشدار میدهد که باید به آداب عشق توجه کند. او میگوید که فضای این عشق خصوصی است و کسی غیر از باد در آنجا حرکت نمیکند. باد به عنوان نماد زندگی و تغییر، در این داستان نشان داده میشود که از آن مرد خواسته میشود تا نشانههای عشق و تحرکات را درست بفهمد.
شاعر به تدریج نکات دقیقتری را درباره باد و تأثیر آن بر زندگی و عشق مطرح میکند. او میگوید بادها گاهی سمی و گاهی خوشی به همراه دارند، نماد امور مختلف زندگی که تحت تأثیر خداوند هستند. عشق و روابط انسانی هم مانند بادها به تناسب زمان و شرایط با چالشها و لذتهایی روبرو هستند. در نهایت اشاره فضایل ادب و وفا در عشق و رفتارهای انسانی مطرح میشود که باید در نظر گرفته شوند.
هوش مصنوعی: وقتی آن مرد ساده، او را تنهایی دید، سریعاً تصمیم گرفت که به سمتش برود و او را ببوسد.
هوش مصنوعی: با صدای بلند به آن معشوق زیبا هشدار داد که مراقب باشد و تندخو نباشد، چون ادب و نزاکت را باید حفظ کند.
هوش مصنوعی: او میگوید که آخر، اینجا خلوت است و مردم نیستند. من بهسان فرد تشنهای هستم که به آب نیاز دارد.
هوش مصنوعی: در اینجا کسی جز باد حرکت نمیکند و هیچ کس دیگر وجود ندارد که مانع گسترش این فضا باشد.
هوش مصنوعی: شما که عاشق و دیوانهای، به نظر میرسد که زبان عقل را نمیفهمی و از خردمندان چیزی نشنیدهای.
هوش مصنوعی: باد را که میبینی در حال حرکت است، بدان که این حرکت و جنبش ناشی از وجود بادهای دیگر در اینجا است.
هوش مصنوعی: تنها باد باید با اراده و دستور ما به حرکت درآید، وگرنه اگر حرکتی کند، ناپاک و بیفایده خواهد بود.
هوش مصنوعی: این بیت به مفهوم این است که ای انسان سادهدل، حرکات و تغییرات این دنیا مانند بادی است که بدون تو و بیتوجهی به تو ادامه دارد و تو نمیتوانی بر آن تأثیری بگذاری.
هوش مصنوعی: حرکت باد و نفس تو وابسته به تصریف روح و جسم تو است.
هوش مصنوعی: گاهی با کلامت ستایش و تحسین میکنی و گاهی با آن ناسزا و بدگویی میکنی.
هوش مصنوعی: پس به حال و وضعیت سایر بادها توجه کن که از جزئیات به دید کلی مینگرند و محدود نمیشوند.
هوش مصنوعی: باد در فصلی خاص، یعنی بهار، حقایق و زیباییهای طبیعی را به همراه میآورد و در عین حال، از نعمتهایی که ممکن است در فصول دیگر وجود داشته باشد، انسان را بینیاز میکند.
هوش مصنوعی: هوا طوفانی و سرد بر قوم عاد میوزد، اما بوی خوش و عطر بر هود، پیامبر آنها، میپاشد.
هوش مصنوعی: یک باد سمومی میوزد که در مقابل آن، نسیم صبحگاهی را شاداب و خوشبو میکند.
هوش مصنوعی: باد دم به تو پایه و اساس بخشید تا بتوانی هر نسیمی را با او مقایسه کنی.
هوش مصنوعی: سخن بدون محبت و مهربانی، تأثیری ندارد؛ برای برخی میتواند شیرین و خوشایند باشد، در حالی که برای دیگران میتواند تلخ و دردناک باشد.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که هیچ کس برای رسیدن به پاداش و منفعت، به دنبال آزار و اذیت دیگران نیست و حتی در مواجهه با دشمنان و مزاحمان هم نباید به قهر و انتقام پرداخت. در واقع، نتایج مثبت و انعامها دیگران را به خود جلب میکند و نیازی به تلافی و خشونت نیست.
هوش مصنوعی: دست تقدیر الهی چرا از آزمایش و سختیها خالی باشد؟
هوش مصنوعی: هیچ چیز به جز وزش باد نمیتواند وجود داشته باشد، مگر اینکه چیزی خوب یا بد از آن حاصل شود.
هوش مصنوعی: این بادهای شمالی، نسیم ملایم و هوای مطبوع چطور میتوانند دور از لطف و نعمت باشند؟
هوش مصنوعی: یک مشت گندم که از انباری میگیریم، نشاندهندهی این است که تمام آن انبار نیز به همین کیفیت است.
هوش مصنوعی: تک تک بادها در آسمان نمیتوانند بدون وزش آن باد خاص حرکت کنند.
در هنگام جدا کردن کاه از گندم، کشاورزان از خدا طلب باد میکنند تا به این واسطه کاه از گندم جدا شود.
تا زمانی که کاهها از گندم جدا شوند و گندم ها به انبارها و کاهها به چاهها منتقل شوند.
زمانی که نسیم دیرتر از همیشه بوزد، تو همه کشاورزان را خواهی دید که به حق، در حال دعا و درخواست هستند.
به اعتقاد قدما برای تولد لازم بوده بادی در رحم مادر ایجاد شود و بچه را به بیرون هل بدهد، وقتی این باد در رحم مادر وزیده نشود مادر را درد زایمان فرا میگیرد و فریاد سر میدهد.
به اعتقاد قدما بادی که در رحم موجب زایمان میشد را خدا ایجاد میکرد و اگر چنانچه این باد وزیدن نمیگرفت و مادر دچار درد شدید میشد قابله دست به دعا برمیداشت و از خدا طلب باد در رحم میکرد.
هوش مصنوعی: کشتیبانان نیز در جستوجوی بادند و همه میخواهند از خدای بزرگ آن را به دست آورند.
بنا به اعتقاد قدما درد دندان ناشی از وجود باد در دندان بود و کسی که دندان درد میگرفت با عجر و لابه از خدا میخواست تا درد دندانش از بین برود.
هوش مصنوعی: از خدا درخواست کن که به تو پیروزی و موفقیت عطا کند، مانند آن جنگجویان که با دعا و التماس به درگاه خدا میخواهند.
هوش مصنوعی: در اینجا صحبت از مراجعه به یک طلسم یا دعا برای کمک در هنگام دشواری و رنج است. اشاره دارد به اینکه در شرایط سخت، افراد به چیزهایی مثل تعویذ و دعا متوسل میشوند تا از مشکلات خلاص شوند. همچنین ممکن است تأکید بر این باشد که انسانها در مواجهه با چالشها و دردها، به هر چیز ارزشمندی تمسک میجویند.
هوش مصنوعی: همه بر این موضوع مطمئن هستند که این باد از سوی پروردگار عالم ارسال شده است.
پس به طور قطع در عقلی که هر آگاه و دانا دارد، این حقیقت موجود است که هر متحرکی نیازمند محرک است.
هوش مصنوعی: اگر تو در پیش چشم نداری او را، بدان که وجودش در نشانهها و آثارش نمایان میشود.
هوش مصنوعی: بدن ممکن است حرکت کند و تو آن را ببینی، اما جان و روح در پس این حرکت نهفته است. اگرچه میتوان حرکات بدن را دید، ولی جان از طریق این حرکات شناخته میشود.
اینجا پسر نسبت به رفتار و بیادبی خودش اظهار ندامت میکنه و ادعا میکنه در عشق دختر ثابت قدم است.
دختر به پسر با طعنه میگوید که معیار ادبت همین رفتارت بود که ازت دیدم(تلاش پسر برای بوسیدن دختر بدون میل او) عشقت هم مانند همین رفتارت فاقد اصالت است ای دشمن بزرگ عشق. لد: دشمن بزرگ
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۱۳ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.