به نام خداوند جان و خرد

کزین برتر اندیشه بر نگذرد

خداوند نام و خداوند جای

خداوند روز‌ی ده و رهنمای

خداوند گیهان و گردان سپهر

[...]

خرد برتر از هر چه ایزدت داد

ستایش خرد را به از روی داد

خرد رهنما و خرد دلگشای

خرد دست گیرد به هر دو سرای

ازو شادمانی ازو مردمیست

[...]

چه گفت آن خداوند تنزیل وحی

خداوند امر و خداوند نهی

که من شهر علمم علیم درست

درست این سخن گفت پیغمبرست

دو فرزند او نور بیننده را

[...]

پژوهنده نامه باستان

که از مرزبانان زند داستان

چنین گفت کین تاج و تخت و کلاه

کیومرث آورد کو بود شاه

چو آمد به برج حمل آفتاب

[...]

بپوشید تن را به چرم پلنگ

که جوشن نبد آنگه آمین جنگ

پذیره شدش اهرمن جنگجوی

سپه را چو روی اندر آمد به روی

سیامک بیامد برهنه تنا

[...]

جهان سر به سر خون فشان است و بس

نماند بد و نیک بر هیچ‌کس

چو آخر به دشمن بباید سپرد

همه رنج‌ها باد باید شمرد

جهان‌دار هوشنگ با رای و داد

[...]

بگشت از برش چرخ سالی چهل

پر از هوش مغز و پر از داد دل

چو بنشست بر جایگاه مهی

چنین گفت بر تخت شاهنشهی

که بر هفت کشور منم پادشاه

[...]

زمانه ندادش زمانی درنگ

شد آن روز هوشنگ و آن فرهنگ

نپیوست خواهد جهان با تو مهر

نه نیز آشکارا نمایدت چهر

پسر بد مر او را یکی هوشمند

[...]

کمربسته با فر شاهنشهی

جهان سر به سر گشته او را رهی

زمانه برآسود ازو داوری

به فرمان او مرغ و دیو و پری

جهان را فزوده به او آبروی

[...]

یکی مرد بود اندر آن روزگار

ز دشت سواران نیزه گذار

گرانمایه هم شاه و هم نیک‌مرد

ز ترس جهاندار با باد و سرد

همان گاودوشان به فرمان‌بری

[...]

چه باید پدر را پسر چون تو بود

یکی پندت از من بباید شنود

زمانه برین خواجه سالخورد

همی دیر ماند تو اندر نبرد

بگیر این سر نامور گاه او

[...]

چو ضحاک برتخت شد شهریار

برو سالیان انجمن شد هزار

سراسر زمانه بدو گشت باز

برآمد برین روزگار دراز

نهان گشت آئین فرزانگان

[...]

در ایوان شاهی شب تیره باز

به خواب اندرون بود با ارنواز

چنان دید کز شاخ شاهنشهان

سه جنگی پدید آمد از ناگهان

دو مهتر یکی کهتر اندر میان

[...]

ببالید برسان سرو سهی

همی تافت زو فر شاهنشهی

جهان جوی با فر جمشید بود

به کردار تابنده خورشید بود

جهان را چو باران به بایستگی

[...]

کنم ابتدا از خداوند یاد

که هر مشکلی را بود او گشاد

کنون روی در روی جام آورم

یکی قصه از کار سام آورم

زبان را چو خلخال زرین کنم

[...]

به باغی یکی روز در پای سرو

شنیدم چنین داستان از تذرو

که با قمری این ساز زد در نوا

که عشق پری‌دخت دارم هوا

چنین گفت مؤبد مرین داستان

[...]

چو سام از فراز سمند سیاه

چو بر تیره‌گون شب فروزنده ماه

بیفکند جنگی دو شیر ژیان

ز گور و ز آهو و ببر بیان

قضا را برآمد یکی تیره گرد

[...]

چنان تا به گاه سپیده براند

که مه در رکابش پیاده بماند

دم صبح بر جویباری رسید

به خرم لب کشت‌زاری رسید

همه سبزه دید و گل یاسمن

[...]

روان گشته با آن پریچهره ماه

تماشاکنان اندر آن بارگاه

به ناگه به کاخی رسید از قضا

چو بستان جنت خوش و دلگشا

نهاده در ایوانش تختی ز زر

[...]

به گوشش فرو گفت فرخ سروش

که از دست دادی دل و عقل و هوش

که گفتت به هر صورتی سر درآر

تصور کن از نقش صورت نگار

هر آن کو به دل صورت اندیش نیست

[...]