... آهم ز دست دوست بگردون همیشود

موج بلا نگر که بمن چون همیرسد

عمر عزیز بین که ز من چون همیشود ...

... از حزم تو پوشید زره قامت ماهی

وز جود تو زد موج گهر صفحه فولاد

با شربت الطاف تو تحلیل پذیرد ...

... برجهانی چه نهی دل که زبس آزونیاز

موج آفت را بر چرخ تلاطم بینی

چند ازین بیخردان خیره ملامت شنوی ...

... گرچه لاف از بیوفایی میزند

از میان موج خون چون غرقه

دست هر ساعت بجایی میزند ...

... روزگار از تو تافته هر سر

چون فوج موج آن دریا باوج سما کشید مد آن سیل بحد زبی رسید اصحاب اقتراح اقداح بینداختند و شیخ را بزبان اعتذار بنواختند و با بینوایی خود درساختند و آنچه داشتند در وی انداختند بدانستند که گفتن گزاف حرفت سردان است و لاف زدن نه کار مردان

پس هر یک از آنچه داشت در میان نهاد و پیر جمله را در انبان آفتاب وار روی غربت بمغرب آورد و قصد دیار یثرب کرد ...

... ز آهن صبر اگر کشتی گزیدی خرد و بشکستی

گر آن کشتی دمی در موج این دریای ما بودی

غمام روز نوروزی بجز غمها نباریدی ...

... پس گفت این پیر الجنون فنون و العاشق زبون ندانسته ای و دریافت این دقیقه نتوانسته ای اگر خواهی بدانی ردای تکبر بیفکن و ساز نخوت بشکن و ترفع و تقدم بگذار و کودک وار بزانوی تعلم بنشین تا از مجانین بیمارستان قوانین این داستان بیاموزی که در الجنون فنون معانی دقیق و اشارات رقیق بسیار است

بدانکه نوعی از این علت مبکی است و بعضی مضحک و جنسی ازین مرض مقویست و جنسی مهلک بعضی موجب سکون و قرار است و برخی موجب اضطرار و نقار هیچ علت چندین شعب و زوایا و عقد و خبایا ندارد

و عاشق زبون آنست که هر که را با سرواده تهمت عشق گرفتند سخره عالمیان و ضحکه آدمیان گردد الزبون یفرح بلا شییی بخیال خرسند شدن و بمحال در بند شدن غایت زبونی و نهایت سرنگونی است ...

... پس هر یک بگفتار لطافتی افزود و بکردار کرامتی مینمود واز ابنای هنر رجال فضل از هر دیار میرسیدند ونیک و بدوغث وسمین در نظم و نثر میسنجیدند

اتفاق را آنشب سرما شدتی داشت مفرط و غلبه ای داشت بکمال ماه و انجم گویی از حجاب پنجم می تابد و دریای شب تیره تر از موج قیر بود و فضای عالم پرقواریر زمهریر هوا چون سینه صدف از قطرات برف مروارید می کرد و لشگر بهمن شوکت وقوت خود را در عالم پدید کرد

شراب در قعر پیاله چون خون در دل لاله افسرده بود و می لعل در دهان چون لعل بدخشان در کان سخت شده جامه افلاک گلیم سیاه بود و فرش خاک حریر سپید ...

... که شش جهات جهان پیش تو شود محراب

ز موج خون جگر خستگان خاکی دان

که بادبان فلک می رود چنین به شتاب ...

... وان علی مرتبت و علم که خلقش حسن است

جرعه جام جلالش مثلا موج زنی است

که فلک رخنه کن از قوت و قلزم شکن است ...

... در ازل از نه فلک نه پای منبر بسته اند

موج می زد فتنه از تیغش جهان سدی ببست

یارب این سد پیش این دریا چه در خور بسته اند ...

... آنکه اعداد فلک هر هفت محضر بسته اند

هیبتش طوفان موج انگیز و عفوش کشتی است

کز برای عصمت نوح پیمبر بسته اند ...

... زانکه این سرو سهی زان بوستان آمد پدید

صحن آن دریای دولت تا ابد پر موج باد

کاین چنین در زان محیط بی کران آمد پدید ...

... بسته شود سقف فلک را مدار

موج زند بحر شقایق چنانک

کشتی دولت برسد بر کنار ...

... وی طرفه تر که مشگ سیه شد مزورش

در بیشه شیر دیده کنون بحر موج زن

زین روی گشت روی به رنگ معصفرش ...

چه جرم است این بر آورده سر از دریای موج افگن

به کوه اندر دمان آتش به چرخ اندر کشان دامن ...

... بگسل ز آشیانه این تیره آشیان

بحری است موج زن ز حوادث قضای خاک

یا در سفینه باش چو نوح ار نه بر کران ...

... دشمن او را در آن شمار گرفته

موج کف زر فشان او گه بخشش

شه ره این سقف زرنگار گرفته ...

... من چه غم داشتمی گر تو وفا داشتیی

موج خون می زندم چشم و نکردی گله هم

گر تو گوشی به من غم زده وا داشتیی ...

... با تیغ قهر بدگهر آمد به کینه ام

آن را مبین که موج بلا از سرم گذشت

این بین که ماند بر سر خشکی سفینه ام ...

... خاک بین راه ناصواب زده

موج خونابه بین ز دامن خاک

بر گریبان ماهتاب زده ...

ای که موج سینه تو غوطه دریا دهد

پرتو طبعت فروغ عالم بالا دهد ...