گنجور

حاشیه‌ها

شبدیز در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۱۳ دی ۱۳۸۹، ساعت ۱۵:۱۵ دربارهٔ عرفی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۸۷:

مصرع دوم بیت دوم اشکال داره
یه هجا زیلد تره فکر کنم!
---
پاسخ: با تشکر، «از این» با «زین جایگزین شد.

نازنین در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۱۳ دی ۱۳۸۹، ساعت ۱۲:۴۴ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۳:

چرا این موضوع که نشانه پیاله از نشانه قرآن ملموس تر و قابل درک تر هستش برای بعضی از دوستان انقدر ترسناک و غیر قابل باور هست؟
ترس از به زیر سوال رفتن یک دین تنها نشان دهنده تهی بودن و نداشتن چیزی برای ارائه است.

امیر در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۱۳ دی ۱۳۸۹، ساعت ۱۱:۳۹ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۴۳:

من هیچ ندانم آنکه مرا سرشت
از اهل برین کرد یا دوزخ زشت
---
پاسخ: این نقل مشکل وزنی دارد و غلط است.

ناشناس در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۱۳ دی ۱۳۸۹، ساعت ۱۱:۲۱ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر اول » بخش ۱۶ - متابعت نصاری وزیر را:

در بیت اول:
خود چه "باشد" قوت تقلید عام
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.

محمودی در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۱۳ دی ۱۳۸۹، ساعت ۰۸:۵۶ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۹۹:

در مورد مفهوم سه بیت آخر اگر کسی توضیحی دارد مایلم یاد بگیرم. با تشکر

مرتضی پاریزی در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۱۳ دی ۱۳۸۹، ساعت ۰۰:۴۹ دربارهٔ رضی‌الدین آرتیمانی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۳:

هلال ابروی من هر گه، که ترکش بر میٰان بندد
این مصرع باید به صورت زیر باشد:
هلال ابرویم هرگه ، که ترکش برمیان آید
باتشکراز زحماتی که می کشید
---
پاسخ: با تشکر، صرف نظر از سهوی که در نقل «بندد» کرده‌اید مطابق فرموده تصحیح شد.

سعید در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۱۳ دی ۱۳۸۹، ساعت ۰۰:۴۰ دربارهٔ عطار » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۸۰۴:

1. دردی است درین دلم نهانی کان درد مرا دوا تو دانی
معنی و مفهوم لغات:
درد: رجوع شود به (802/7)
نهان: مخفی ، پوشیده ، مستور. معنوی. روحانی. باطنی. مقابل صوری و ظاهری و مادی.(د)
دوا: کنایه و پنهانی شراب و عرق و دیگر مشروبات الکلی را گویند: دواخور. معتاد به شراب و عرق و امثال آن. مجازا‚ درمان. معالجه. طبابت. مداوا. علاج. چاره. (د)
زیباشناسی: تلمیح دارد به یا من اسمه دوا و ذکره شفاء
معنی بیت: مدتی است که به خاطر دوری از معشوق دردمند شده ام درمان درد من را تو می دانی
2. تو مرهم درد بیدلانی دانم که مرا چنین نمانی
معنی و مفهوم لغات:
مرهم: آنچه بر جراحت نهند. معرب است یا مشتق از رهمة است به معنی باران ضعیف‚ بسبب نرمی آن و بدان جهت که مرهم طلای نرم است که بر جراحت مالند. (منتهی الارب)
بیدلان: عاشق شیدا. بیمار از عشق. (ناظم الاطباء). عاشق. سخت عاشق. دلباخته. محب. دلداده در اصطلاح عرفان دلداده. دلباخته در راه خدا. که دل در راه معرفت حق از کف داده باشد.(د)
معنی بیت: توالتیام بخش درد عاشقان و دلداگان هستی ولی می دانم چرا برای من این چنین نیستی
3. من بنده‌ی بی کس ضعیفم تو یار کسان بی کسانی
معنی و مفهوم لغات:
بی¬کس: تنها. (ناظم الاطباء). که خویشاوندی ندارد. که خویشان ونزدیکان ندارد. که خویش وابسته ندارد. (د)
یار: نزد صوفیه عالم شهود را گویند یعنی مشاهده ذات حق. (کشاف اصطلاحات الفنون).
کسان بی کسان: انسان های بی کس، تنها
زیباشناسی: جناس ناقص افزایشی (کسان – کسانی)
معنی بیت: من انسان ضعیف و ناتوان و عاجزی هستم ولی تو هم دوست و یار و یاور افراد ضعیفی مثل من هستی.
4. گر مورچه‌ای در تو کوبد آنی تو که ضایعش نمانی
معنی و مفهوم لغات:
مورچه‌: مرد حقیر و ضعیف و نحیف. (ناظم الاطباء). کنایه از کسی که به غایت ضعیف و نحیف و حقیر باشد. (برهان قاطع).
در کسی را کوبیدن: کنایه از طلب یاری. متوسل شدن به او (ف. عفیفی)
ضایع کردن: تباه و تلف کردن (ف. عفیفی)
زیباشناسی: استعاره مصرحه (مورچه استعاره از انسان های ضعیف)
معنی بیت: تو آن کسی هستی که اگر انسانهای ناتوانی که در عجز به مورچه می مانند از تو طلب یاری کنند از درگاه تو دست خالی بر نخواهند گشت.
5. از من گنه آید و من اینم وز تو کرم آید و تو آنی
معنی و مفهوم لغات:
گنه آید: سر زدن گناه. صادر شدن گناه(د)
کرم: بزرگی و ارجمندی(ناظم الاطباء).
زیباشناسی: لف و نشر مرتب
معنی بیت: تو می دانی که مرتکب گناه و خطا می شوم و کاری جز این از من ساخته نیست و تو نیز صاحب کرم و بخشش هستی و جز این از تو انتظار نمی رود
6. یارب به در که باز گردم گر تو ز در خودم برانی
معنی و مفهوم لغات:
یارب کردن: خدا را خواندن. بدرگاه ایزدی تضرع و زاری کردن(د)
از در راندن: دور کردن، راندن ، جواب کردن، عدم توجه (د)
زیباشناسی: واج آرایی (ب و ر)
معنی بیت: خدایا اگر نتوانم از درگاه تو طلب یاری و کمک داشته باشم به کدام قبله و درگاه روی آورم؟
7. از خواندن و راندنم چه باک است خواه این کن و خواه آن تو دانی
معنی و مفهوم لغات:
خواندن: دعوت کردن به درگاه خود
راندن: طرد کردن از درگاه خود
باک: ترس. بیم. وحشت. هول. خوف. رعب.جبن. هراس(ف جهانگیری)
زیباشناسی: لف و نشر مرتب
معنی بیت: از دعوت ها و فراری دادن های تو ای خدا نه می ترسم و نه نگرانم. تو خود صلاح من را بهتر می دانی هر کدام بهتر بود ان را انجام بده.
8. گویم «ارنی» و زار گریم ترسم ز جواب «لن ترانی»
معنی و مفهوم لغات:
ارنی: بنما مرا. و این اشارت است بقصه موسی علیه السلام قال رب ارنی انظر الیک (قرآن7/143); گفت موسی (ع) ای پروردگار من بنما مرا دیدار خود تا ببینم بسوی تو‚ قال لن ترانی (قرآن 7/143); «فرمود حق تعالی که هرگزدیدن نتوانی مرا» و کلمه ارنی مرکب است از لفظ ار و نون وقایه و یای متکلم و لفظ ارنی در فارسی بسکون رای مهمله نیز آمده.
زار گریستن: خون گریستن، گریه حسرت ریختن. گریه سخت با سوز و گداز(د)
لن ترانی گفتن : در تداول عامه فارسی زبانان‚ناسزا و درشت گفتن. بد و بیراه گفتن. درشت و خشن گفتن. سخنان درشت گفتن. سخنانی درشت و دشنامگونه گفتن. و رجوع به لن ترانی شود که ماخوذ از آیه شریفه «قال لن ترانی ولکن انظر الی الجبل» باشد و البته معنی فوق را کلمه در آیه شریفه نمیدهد‚ فارسی زبانان این معنی به کلمه داده اند و شاید اشاره بدان نباشد.
زیباشناسی: اقتباس ( ارنی – لن ترانی) تلمیح به داستان حضرت موسی. حضرت موسی در کوه طور در صحرای سینا خداوند را مناجات می کرد تا روزی به خداوند گفت: خدایا خودت را به من بنما (ارنی) تا ترا ببینم. لیکن خطاب آمد که تو هرگز مرا نخواهی دید (لن ترانی) سپس خداوند بر کوه تجلی فرمود لیکن کوه تاب نیاورد و پاره پاره شد و موسی مدهوش بر زمین افتاد. سوره اعراف آیه 143 می فرماید:
وَلَمَّا جَاء مُوسَی لِمِیقَاتِنَا وَکَلَّمَهُ رَبُّهُ قَالَ رَبِّ أَرِنِی أَنظُرْ إِلَیْکَ قَالَ لَن تَرَانِی وَلَـکِنِ انظُرْ إِلَی الْجَبَلِ فَإِنِ اسْتَقَرَّ مَکَانَهُ فَسَوْفَ تَرَانِی فَلَمَّا تَجَلَّی رَبُّهُ لِلْجَبَلِ جَعَلَهُ دَکّاً وَخَرَّ موسَی صَعِقاً فَلَمَّا أَفَاقَ قَالَ سُبْحَانَکَ تُبْتُ إِلَیْکَ وَأَنَاْ أَوَّلُ الْمُؤْمِنِینَ یعنی، و هنگامی که موسی به میعادگاه ما آمد، و پروردگارش با او سخن گفت، عرض کرد: «پروردگارا! خودت را به من نشان ده، تا تو را ببینم!» گفت: «هرگز مرا نخواهی دید! ولی به کوه بنگر، اگر در جای خود ثابت ماند، مرا خواهی دید!» اما هنگامی که پروردگارش بر کوه جلوه کرد، آن را همسان خاک قرار داد و موسی مدهوش به زمین افتاد. چون به هوش آمد، عرض کرد«خداوندا! منزهی تو (از اینکه با چشم تو را ببینم)! من به سوی تو بازگشتم! و من نخستین مؤمنانم!»
معنی بیت: ای معشوق زیبای من لفظ ارنی را بر زبان می آورم و زار زار گریه گریه می کنم، می ترسم که همانند حضرت موسی خطاب لن ترانی را بشنوم. یعنی می خواهم بگویم خودت را به من نشان بده ولی از این می ترسم که بگویی تو هیچ وقت مرا نخواهی دید.
9. پیری بشنید و جان به حق داد عطار سخن مگو که جانی
معنی و مفهوم لغات:
پیر: در لغت به معنی سالخورده و کلان سال معمر است (لغت نامه دهخدا) «اما پیر در اصطلاح به معنی پیشوا و رهبری است که سالک بی مدد آن به حق واصل نمی شود و الفاظ قطب و شیخ و مراد و ولی و غوث نزد صوفیه به همین معنی استعمال شده است» (بخارایی، فرهنگ اشعار حافظ)
پیر کسی است که: «سرپرستی سالک را به عهده می گیرد و او را در در مراحل سیر و سلوک همراهی کرده و راهنمایی می کند.» (یثربی، عرفان نظری، ص57 )
جان به حق دادن: کنایه از مردن
زیباشناسی: جناس ناقص زاید (جان – جانی)
معنی بیت: عارف پیری این جواب را از تو شنید (لن ترانی) و مرد. (جان به جان آفرین تسلیم کرد) عطار تو حرفی نزن که جان تو تمام وکمال در اختیار معشوق هست.

محمد شمیرانی در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۲ دی ۱۳۸۹، ساعت ۲۰:۵۳ دربارهٔ اقبال لاهوری » ارمغان حجاز » بخش ۱۸۶ - به بند صوفی و ملا اسیری:

مکتب و ملا واسرار کتاب / کور مادر زاد و نور آفتاب

محمد حسین اشراقی در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۲ دی ۱۳۸۹، ساعت ۱۶:۲۶ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۱۱:

در بیت پنجم "در رهش مشعله" درست است.
---
پاسخ: نقل تصحیح قزوینی-غنی مطابق متن است، نقل شما احتمالاً از منبع دیگری است.

مهرداد دریایی در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۲ دی ۱۳۸۹، ساعت ۱۳:۴۳ دربارهٔ شهریار » گزیدهٔ غزلیات » غزل شمارهٔ ۶ - داغ لاله:

با خواندن این شعر انسان به یاد گذشته گان ورفتن خود می افتد

حسین در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۲ دی ۱۳۸۹، ساعت ۰۳:۵۹ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » کیومرث » بخش ۲ - جنگ هوشنگ نوهٔ کیومرث با دیوان به کین‌خواهی پدرش سیامک:

من می خواستم ببینم بیت دوم از آخر در نسخه ژول مل چگونه آمده است ؟
خیلی خوب می شد اگر شاهنامه را از نسخه ژول مل می نوشتید برای اینکه نسخه مسکو را داریم

نصرت الله حلمی در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۱۲ دی ۱۳۸۹، ساعت ۰۰:۳۴ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۴:

با آن که متن این غزل با نسخه علامه قزوینی و دکتر غنی مطابق است ولی اعتقاد دارم در مصرع اول بیت نخست اشتباهی وجود دارد و کلمه آشیانه غلط است و باید آستانه باشد زیرا کلمات رواق ، منظر و آستانه اصطلاحات معماری در ساختن بناهای مسکونی قدیم بوده است . در مصرع دوم کلمه فرود آ بمعنای وارد شدن به خانه است . اگر بیت اول را به همین صورت که هست بخوانیم مثل این است که حافظ معشوق و منظور خود را بصورت پرنده ای در آسمان تصور کرده و به او خطاب میکند که چشم من آشیانه ای برای تواست و از آسمان برای نشستن در این آشیانه پائین بیا که معنائی بسیار سخیف و دور از تعابیر والای حافظ است . در ادبیات کهن فارسی به سرای فرود آمدن بمعنای واردشدن در خانه بکار میرفته است . عبید زاکانی با اشاره و زبان طنز میگوید(...غلام خواجه را گفت که خاتون به سرای فرود آمد و خواجه گفت ای کاش خانه بر خاتون فرود می آمد ...)

Ramen در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، شنبه ۱۱ دی ۱۳۸۹، ساعت ۱۷:۳۶ دربارهٔ ابوسعید ابوالخیر » رباعیات نقل شده از ابوسعید از دیگر شاعران » رباعی شمارهٔ ۱۰:

sorry this Poeam Realted to Khaja abdullah ansar from when i start To Ree this Poeams i saw 2 Poeams Related to Khaja Abudlla Ansar

طغرل toghrol۷@gmail.com در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، شنبه ۱۱ دی ۱۳۸۹، ساعت ۱۲:۰۰ دربارهٔ اوحدی » جام جم » بخش ۱۷ - در غزل:

مصراع‌عای دوم ابیات 19 و 20 با هم جایگزین گردند.
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.

وحید در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، شنبه ۱۱ دی ۱۳۸۹، ساعت ۰۰:۳۶ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » ملحقات و مفردات » شمارهٔ ۱۶:

این شعر سعدی بیانگر بی وفایی و عدم توجه معشوق به عاشق است .. در واقع سعدی از قعر دل ناله میزند که عاشق واقعیست . . .

ناشناس در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، جمعه ۱۰ دی ۱۳۸۹، ساعت ۲۰:۰۶ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر پنجم » بخش ۱۳۳ - حکایت هم در جواب جبری و اثبات اختیار و صحت امر و نهی و بیان آنک عذر جبری در هیچ ملتی و در هیچ دینی مقبول نیست و موجب خلاص نیست از سزای آن کار کی کرده است چنانک خلاص نیافت ابلیس جبری بدان کی گفت بما اغویتنی والقلیل یدل علی الکثیر:

سلام من حسام هستم این شعر رواولین بار تو کتاب اندیشهی پیش دانشکاهیم خوندم همون بار ول عاشق این شعر شدم و کلی به قدرت مولوی در بیان منظور در کمال قدرت و زیبایی شعر افتخار کردم .ما نباید فقط برای شعرای عاشقانه نظر بنویسیم. ممنون.

حسین در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، جمعه ۱۰ دی ۱۳۸۹، ساعت ۱۵:۰۴ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۷۵۰:

شهرام ناظری هم به آهنگ سازی حمید متبسم این آهنگ رو خوندهو چه عالی است این شعرو چه عالیست آن موسیقی

مهرزاد در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، جمعه ۱۰ دی ۱۳۸۹، ساعت ۱۰:۳۵ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۸۶:

در برخی نسخه‌ها بیت ششم به جای (حسن) (جلوه) آمده است

روزبه در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، پنجشنبه ۹ دی ۱۳۸۹، ساعت ۲۳:۰۵ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۴۷:

این غزل زیبا را استاد شجریان به همراه استاد حبیب الله بدیعی هم بصورت خصوصی درجمعه هفتم شهریور 1365هم اجرا کرده اندکه واقعا" شاهکاره.

۱
۵۲۹۶
۵۲۹۷
۵۲۹۸
۵۲۹۹
۵۳۰۰
۵۴۷۶