گنجور

 
آشفتهٔ شیرازی

کی در بهاران دیده ای بلبل فرو بندد نفس

یا در میان کاروان بی غلغله ماند جرس

پائی بدامان میکشم در دیده افغان میکشم

فریاد پنهان میکشم چون نیستم فریادرس

دیگر بیاد گلستان بیجا بود آه و فغان

صیاد اگر شد مهربان سازیم با کنج قفس

دارم فراغ از سرنوشت ، من با تو ای حورا سرشت،

ور بی تو باشم در بهشت باشد بچشمم چون قفس

از قید هستی رسته ام وز زندگانی خسته ام

تا دل بعشقت بسته ام برکنده ام بیخ هوس

ای هوشمندان الحذر از راه عشق پرخطر

وهم و گمان را زین سفر ، فرسوده شد پایِ حرَس

دین و خرد در باختم تا توشه ره ساختم

جانان جان بشناختم خود جان نخواهم زین سپس

از کعبه و دیرم مگو زنار و تسبیحم مجو

زین هر دو دارم بر تو رو محرابم ابروی تو بس

گیتی مرا دشمن بود دوران بقصد من بود

آشفته ات یکتن بود جز تو ندارد هیچکس

فرمانده کیهان توئی شاهنشه دوران توئی

چون شحنه امکان توئی پروا ندارم از عسس

ای صاحب عصر و زمان ای خضر راه گمرهان

من مانده دور از کاروان وین رهزنان از پیش و پس

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
سنایی

ای من غریب کوی تو از کوی تو بر من عسس

حیلت چه سازم تا مگر با تو برآرم یک نفس

گر من به کویت بگذرم بر آب و آتش بسترم

ترسم ز خصمت چون پرم گیتی بود بر من قفس

در جستنش روز و شبان گشتم قرین اندهان

[...]

مشاهدهٔ ۸ مورد هم آهنگ دیگر از سنایی
سعدی

بوی بهار آمد بنال ای بلبل شیرین نفس

ور پایبندی همچو من فریاد می‌خوان از قفس

گیرند مردم دوستان نامهربان و مهربان

هر روز خاطر با یکی ما خود یکی داریم و بس

محمول پیش آهنگ را از من بگو ای ساربان

[...]

جهان ملک خاتون

چون من ندارم جز تو کس جز تو ندارم هیچکس

فریاد خوانم بر درت آخر به فریادم برس

آشفته ام چون موی تو بر آرزوی روی تو

سرگشته ام در کوی تو بر تو ندارم دست رس

گفتم ز لعلت خسته ام یک شربت آبی ده مرا

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از جهان ملک خاتون
فیاض لاهیجی

رحمش نمی‌آید به من چندانکه می‌سوزم نفس

من تنگ‌تر سازم نفس او تنگ‌تر سازد قفس

من خود فتادم از نفس، یکم دم نگفتی ناله بس

مردم من ای فریادرس، فریادرس، فریادرس

در هجر آن روی چو مه و زیاد آن زلف سیه

[...]

حکیم سبزواری

در دام خود کی افکند صیاد عشق اهل هوس

آری ندیده دیدهٔ شاهین کند صید مگس

نی سودی اندر پیشه‌ها نی حاصلی ز اندیشه‌ها

عشقی به روی کار بر حق سخن اینست و بس

ای دلبر بی‌مهر من بی مهر رویت ذره سان

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه