سنایی » طریق التحقیق » بخش ۸ - مدح سید کائنات و خاتم المرسلین
سید کائنات شمع رسل
مفخر و پیشوای جمع رسل
شاهد حضرت ربوبیت
خازن گنج سر هویت
ساکن خانقاه «اَوْ اَدْنی»
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۹ - و ما ارسلناک الا رحمة للعالمین
بلبل گلستان «ما اوحی»
شمسهٔ چرخ «الذی اسری»
دل او خازن خزانهٔ عشق
سر او مرغ آشیانهٔ عشق
صیت شرعش همه جهان بگرفت
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۱۰ - اول ما خلق الله تعالی نوری
تو چه دانی چه در معنی سفت
اندر آن دم که «لی مع الله» گفت
زآنکه بودست روز و شب مطلق
ظاهرش با تو باطنش با حق
هر که فرمان او به جا بگذاشت
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۱۱ - مدح امیرالمومنین ابوبکر
دین حق را ز ابتدا ز رسول
جز ابوبکر کس نکرد قبول
هر چه پیغمبرش ز حق گفته
کرده باور ز صدق و پذرفته
جسم او همچو روح صافی بود
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۱۲ - مدح امیرالمومنین عمر
قوت دین حق ز عمّر بود
خانه دین بدو معمر بود
جگر مشرکان پر از خون کرد
کبرشان از دماغ بیرون کرد
از پی معدلت میان، او بست
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۱۳ - مدح امیرالمومنین عثمان
دین شرف یافته و دنیا زین
از جمال وجود ذوالنورین
منبع جود و جامع قرآن
صدف در مکرمت عثمان
آنکه همت ورای کیوان داشت
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۱۴ - مدح امیرالمومنین علی(ع)
بود حیدر در مدینه علم
حافظ و خازن خزینهٔ علم
جان جود و جهان علم او بود
بحر فضل و مکان حلم او بود
زو ظفر یافته مسلمانی
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۱۵ - فی قدوم الخضر
دوش چون شاهد جهان افروز
زلف شب برگرفت از رخ روز
من چو عنقا نهفته روی از خلق
شسته حرف ها زتختهٔ زرق
گاهی اندر فنا بقا جستم
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۱۶ - در جواب حضرت خضر علیه السلام گوید
گفتم ای مرهم دل ریشم
سخنت نوش جان پر نیشم
ای همایون لقای عیسی دم
وی مبارک پی خجسته قدم
ای سبک روح این چه دلداری است
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۱۷ - در سؤال از عقل کل و جواب او
خردم دوش اندرین معنی
نکتهای چند نغز کرد املی
گفت شهریکه جا و مبین ماست
صحن او سقفگنبد اعلاست
خاک او راست نکهت عنبر
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۱۸ - در جواب عقل «و سقیهم ربهم شراباً طهورا»
گفتم ای سایهٔ الهی تو
زآنچه هستی جوی نگاهی تو
ای تو بر لوحکون حرف نخست
آفرینش همه نتیجهٔ توست
نشو از توست شاخ فطرت را
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۱۹ - در شکایت احوال
نیستم اندرین سرای مجاز
طاقت بار و قوّت پرواز
نه غم این طرف توانم خورد
نه بدان شهر ره توانم برد
پس همان به که گوشهای گیرم
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۲۰ - فی الشکایه
چهکنم باکهگویم این سخنم
گله از بخت یا زچرخ کنم
جگرم خونگرفت و نیستکسی
که شود غمگسار من نفسی
روزعمرمبهشب رسید ونبود
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۲۱ - فی تخلص الممدوح و تلخیص الروح
بود روزی مبارک و فرخ
کاین سعادت نمود ما را رخ
در این گنجنامه بگشادم
وین سخن را اساس بنهادم
نقش این کارنامه میبستم
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۲۲ - مفتاح ابواب الاسرار مصباح ارواح الابرار
خالق خلق وایزد بی چون
فاعل کارگاه «کن فیکون»
هر چه آورد از عدم به وجود
از وجود همه تویی مقصود
خویشتن را نخست نیک بدان
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۲۳ - وَ لَقَدْ کَرَّمْنا بَنی آدَمَ
در نگر تا که آفرید ترا ؟
از برای چه برگزید ترا ؟
خاک بودی ترا مکرم کرد
زان پست جلوهٔ دو عالم کرد
از همه مهتر آفرید ترا
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۲۴ - افحسبتم انما خلقناکم عبثاً
تو چه پنداشتی که ایزد فرد
از پی بازیت پدید آورد!
عمر ضایع مکن به بیخردی
دور شو دور، از صفات بدی
با دد و دیو چند همنفسی
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۲۵ - اَعْدا عَدُوِّکَ نَفْسُکَ الَّتی بَیْنَ جَنْبَیْکَ
گر کنی قهر ازو نفیس شوی
ورمرادش دهی خسیس شوی
وه چه ساده دلی و چه نادان
که ندانی تو عصمت از عصیان
از صفات حمیده بگریزی
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۲۶ - کما تعیشون تموتون وکما تموتون تحشرون
تو اگر نیک نیکی اربدبد
بدونیک تو باتو باشد خود
چون بدی، پس بدان که بیخردی
که خرد نیست رهنمون بدی
هر که پروردهٔ خرد باشد
[...]

سنایی » طریق التحقیق » بخش ۲۷ - حکایت
اندر آن دم که مبدع اشیا
کرد نقش وجود را پیدا
قدسیان چشم بر تو بگشادند
حال را در تردد افتادند
یوسفی دیدهاند زیبا روی
[...]
