گر خرد یار تست ابن یمین

بر طرب نه بنای کارت را

زانکه چندان تفاوتی نکند

بد و نیک تو کردگارت را

گنهی میکنم کنون پنهان

ایزد آنرا نمیکند پیدا

کرم ذوالجلال ازین بیش است

که کند یاد آن بروز جزا

فراخ دستی ز اندازه مگذران چندان

که آفتاب معاشت بدل شود بسها

نه نیز پیرو امساک را زبونی کن

چنانکه دامن همت دهی ز دست رها

وسط گزین که گزیدست سید عربی

[...]

قطعه ئی نزد من رسید امروز

از سخنهای قدوه الشعرا

مرتضی افضل و یگانه دهر

فخر سادات و زبده النقبا

آن سخن پرور هنر گستر

[...]

مرا فلک بمواعید میفریفت ولیک

از آن هزار یکی با رهی نکرد وفا

زمانه چند گهی در هوای بوک و مگر

غرور داده بامید ثم خیر مرا

چو زان غرور بجز رنج دل نشد حاصل

[...]

مرا پیشه شعرست و در وقت‌ها

اثرها پدید آید از پیشه‌ها

چو تیغ زبان اندر آرم ز کام

کنم از هِژَبْران تهی بیشه‌ها

ز تیغ زبان من آن کس که او

[...]

منم ابن یمین که نتوان کرد

جز بمن انتساب شعر مرا

در میان سخنوران باشد

فضل فصل الخطاب شعر مرا

نتوان کرد نسخ تا به ابد

[...]

علاء دولت و دین آصف سلیمان فر

زهی جناب تو ارباب فضل را مأوا

ز حادثات کسی کالتجا بجاه تو کرد

درآمد از تف دوزخ بسایه طوبی

توئیکه گوهر مدحت بنظم ابن یمین

[...]

منور شد به شمس دولت و دین

دو گیتی چون هم این دارد هم آن را

خرد در جنب ذات پاک اصلش

فروتر از هجین دارد هجان را

شکست تیر را در عهد کلکش

[...]

مده دل ز دست ارغمی هست و خوفی

که آید دو چندانت شادی و یسرا

نه ایزد چنین گفت در وحی منزل

مع العسر یسرا مع الیسر عسرا

هر که در مال میکند ضنت

سعی در جمعش ار بود تنها

غلطست آنکه میکند نادان

ناپسند آید آن بر دانا

جمع تنها نه ضنتی باشد

[...]

یکی گفت با من که خورشید تافت

ترا سر پر از خواب مستی چرا ؟

بدو گفتم ای مهربان یار من

ترا چیست با من در این ماجرا ؟

بسی بی من و تو درین مرغزار

[...]

ای جوانبختی که در خلوتسرای کاینات

رأی پیرت میگشاید پرده از ابکار غیب

در جهان عدلت چو موسی تا ید بیضا نمود

گوسفند از گرگ بیند مهربانی شعیب

تا نشستی چون محمد بر سریر سروری

[...]

ایخدیوی که عهد دولت تو

هست چون در زمان عمر شباب

در زمین حزم تو سرشته درنگ

در فلک عزم تو نهاده شتاب

روز ظالم ز تیغ معدلتت

[...]

ایدل جهان بکام گرت نیست گو مباش

منت خدایرا که جهان هست منقلب

ور دور روزگار نه بر وفق رأی تست

خود را مدار از غم این کار مضطرب

خوش باش اگر چه روز بشب شد بناخوشی

[...]

اگر نیک و گر بد چو خواهد رسید

ز ایام عمر تو روزی بشب

ببین روز را تا صلاح تو چیست

بغم به که آری بشب یا طرب

چو دونان درین خاکدان دنی

مباش از برای دو نان مضطرب

یقین دان که روزی دهنده قویست

مدار از طمع طبع را منقلب

و من یتق الله یجعل له

[...]

دو مشفق اند ادیب و طبیب بر سر تو

نگاه دار بعزت دل ادیب و طبیب

ز درد خسته شوی گر بنالد از تو طبیب

بجهل بسته شوی گر برنجد از تو ادیب

دیدم برین رواق زبرجد کتابتی

بر لوح لاجورد نوشته بزر ناب

هر خانه ئیکه داخل این طاق ازرقست

گر صد هزار سال بپاید شود خراب

بیرون ازین رواق بنا کن تو خانه ئی

[...]

سائلی حال جهانرا ز یکی کرد سؤال

آن شنیدی که چه فرمود حکیمش بجواب

گفت دنیا و نعیمش چو بیابان و سراب

یا خیالیست که صاحبنظرش دید بخواب

خواب را مردم بیدار دل اصلی ننهند

[...]