گنجور

 
۱
۲
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۳ - قصیده احمد بن حسن جرجانی

 

یکیست صورت هر نوع و نیست زینت گذار

چرا که هیئت هر صورتی بود بسیار؟

زبهر چیست که جوهر یکی و نه عرض است

نه ده شد (و) نه بهشتش ببود نیز قرار؟

چرا که آبا هفت و دوازده است بنام

[...]

۸۲ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۸ - اندر قول ارسططا لیس

 

سخن چرا که چهار ا‌ست: امر وباز ندا

سدیگرش خبرست و چهارم ا‌ستخبار؟

۱ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۹ - اندر هیئت و خاصه و رسم و حد

 

زحال هیئت وز خاصه و ز رسم وز حد

خبر چه داری و چه شنیده ای؟ بگوی و بیار

۱ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۱۰ - اندر تعریف «من»

 

همه جهان خود را با «منی» مضاف کنند

ابر چه او فتد این «من»؟ بگوی وریش مخار

تنست یا جان یا عقل یا روان که «من» است

و یا چو خلط شده اسب بود (و) مرد سوار؟

غلط شمرد کسی کو چنین گمانی برد

[...]

۴ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۱۱ - اندر جسد و نفس و عقل

 

(چرا چو تن زغذا پر شود نگنجد نیز

الم رسدش گر فزون کنی تو از مقدار؟

و گوهری دگر اینجا که پر نگردد هیچ

نه از نبی و نه از بینش و نه از ا شعار.

چه چیز آن (و) چه چیز این واز پی چه چنین؟

[...]

۴ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۱۲ - اندر هفت نور

 

و هفت نور بتابد چنانک هر یک را

ازو پذیرد با‌ندازه لطافت نار.

۱ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۱۳ - اندر دهر و حق و سرور و حیات روز‌گذار و کمال و غیبت

 

نخست دهر، چه چیز است دهر و حق و سرور

و باز برهان آنکه حیات روز گذار؟

کمال و غیبت، وین از همه شریف‌تر است

که چاره باشد آنجا کجا نیاید چار.

۲ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۱۴ - اندر طبیعت کلی

 

اگر طبیعت کلی با ولیت حال

مرا بگوئی، دانم که هستی از ابرار

مثالش وصفتش هر دو باز‌گوی مرا

که دوستتر سوی من صد ره این زموسیقار

۲ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۱۵ - اندر فرشته و پری و دیو

 

فرشته و پری و دیو را بدانستم

که هست و نیز بباید بهست بر، تکرار

زما و کیف بگوی و برسم برهان گوی

گر آمدست برون این سخنت از استار.

۲ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۱۶ - اندر شرح (یکی)

 

یکی کدام که بسیاری‌اندرو موجود؟

یکی بمحض چرا گفت خالق جبار؟

یکی که نه تضعیفش روا و نه تنصیف

فزون نگیرد و نقصانیی ز روی شمار

باضطراب و بتقریب یک نه بر تحقیق،

[...]

۳ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۱۷ - اندر جنس و نوع

 

کدام جنس نه نوع و کدام نوع نه جنس؟

کدام جنس یکی بار و نوع دیگر بار؟

۱ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۱۸ - اندر سعد و نحس و‌اندر امروز و دی و فردا

 

چه بود عالم وقتی همه سعادت بود

و هر دو نحس فرو نیستاده بود از کار؟

کنون جهان همه نحس است و هر دو سعد بجای

همان طلوع و غروب و همان مسیر و مدار‌،

و باز فردا چون، دی بود چنین خبر است

[...]

۴ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۱۹ - اندر بعض خواص جمادات و حیوانات و امکنه

 

شکستن سرب الماس و سنگ و آهن کس

چه علت است مر این هر دو را چنین کردار؟

و دفع کردن یاقوت مر وبا را چیست؟

زمرد از چه همی برکند دو دیده مار؟

پلنگ اگر بگزد مرد را، زبهر چه موش

[...]

۵ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۱۹ - اندر بعض خواص جمادات و حیوانات و امکنه

 

اگر دو دیده افعی به‌خاصیت بکند

بدانگهی که زمرد بدو برند فراز‌،

من این ندیدم و دیدم که میر دست بداشت

برابر دل من بترکید چشم نیاز‌.

۲ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۲۰ - اندر نطق و کلام و قول

 

میان نطق و میان کلام و قول چه فرق‌؟

که پارسی یکی و معنی‌اندرو بسیار

۱ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۲۱ - اندر ازل و دیمومت و خلود و ابد

 

ازل همیشه و دیمومت و خلود و ابد

میان هر یک چون فرق کرد زیرک سار؟

۱ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۲۲ - اندر خواص ماه

 

کسوف شمس بجرم قمر بود بیقین

قمر چو علوی و نورانی، از چه گشت چو قار؟

چرا که نور فرو نگذرد زشمس بماه

چو آبگینه که بیرون گذاشت نور از نار؟

هر آینه که مه از آبگینه صافی‌تر

[...]

۳ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۲۳ - اندر نیازمندی مردم بپرورش

 

قوی‌ترست بهر حال مردم از حیوان

بحیله بیش و بهر دانشی شعبده وار

چرا تعهد بایدش و دایه و تدبیر

بخوابندش و بداردش بر بر و بکنار؟

سباع و مرغ و دده زو بسی ضعیف‌ترند

[...]

۳ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۲۴ - اندر ابداع

 

اگر بخواهم از تو دلیل بر ابداع

چه آوری که عیانم بدو کنی اخبار؟

چه چیز بود نه ازچیز، چون نمایی چیز؟

چگونه دانی کرد آشکاره این اسرار؟

۲ بیت
ناصرخسرو
 

ناصرخسرو » جامع الحکمتین » بخش ۲۵ - اندر پدید آمدن انواع از شخص

 

روا بود که یکی مر آفرید ایزد

و هم زتنش یکی جفت کرده‌ انده خوار،

پس از میان‌شان نسل آفرید و فرزندان

نبیرگان فراوان و بیشمار تبار؟

اگر تو منکرشی، سورة النساست دلیل

[...]

۵ بیت
ناصرخسرو
 
 
۱
۲
 
تعداد کل نتایج: ۳۲