کن احسان که انسان عبیدت شود

اگر روز قتل است عیدت شود

به احسان توان خلق رابنده کرد

به احسان توان مرده را زنده کرد

که بی جان بود آنکه را نیست نان

[...]

مپندار جسم تو چون خاک شد

زلوح جهان اسم تو پاک شد

مپندار چون رفتی از اینجهان

نمانددگر از تونام ونشان

تو را پایه هر جاست برتر شود

[...]

دلا حاجت خود بردوست بر

که مأیوسی آرد زجای دگر

روا نیست حاجت به کس بردنت

که باشد نکوتر از او مردنت

طمع را چه خوش باشدار سر بری

[...]

بتر ازطمع نیست در روزگار

طمع مردرا میکند خوا روزار

کسی را که نبود طمع در جهان

بگو رخش عزت به گردون جهان

مکن پیش کس دست حاجت دراز

[...]

کسی را که ایزد نماید امیر

بباید شود دستگیر فقیر

نگردد دلش بد ز کردار بد

به داد ضعیفان مسکین رسد

خبر دار باشد ز احوال خلق

[...]

مکن شاعری را شعار ای پسر

که ترسم شوی ز این هنر دربه در

به شعر آنچه افزون بگردد دروغ

دهد شعرت افزون صفا وفروغ

به مدح کسان از چه زحمت کشی

[...]

به پیری تو را نیست گر سیم و زر

به جز مردنت چاره نبود دگر

بود مردن از ذلت فقر به

چو باشد چنین دل به مردن بنه

خصوصا کهرنجور باشد تنت

[...]

چو خواهی که براسب گردی سوار

ابر زیر ران اسب کوچک میار

شود مرد از اسب کوچک حقیر

بود راکبش گر امیرکبیر

بزرگ اسب کن سعی و آور به چنگ

[...]

شدی چون ز یزدان خبردار پس

اطاعت کن احکام او را و بس

ز یاد خدا هیچ غافل مشو

به جز راه حق هیچ راهی مرو

اعانت از اوجوی در کار خود

[...]

سروشی مرا گفت روزی به گوش

که ازبهر روزی مخورغم مکوش

بکن شکر یزدان قوی دار دل

که رزق ترا میدهد متصل

شب وروز روزیت آید به بر

[...]

مخور می وگر میخوری کم بنوش

که ماندبرایت به جا عقل وهوش

بط باده رو با بت ساده خور

اگر میخوری این چنین باده خور

اگر چه ندارند مستان ادب

[...]

دروغ ای برادر ندارد فروغ

بکن تا توانی حذر از دروغ

چوگفتی دروغی شوی بیقرار

که شاید دروغت شودآشکار

دروغ تو چون فاش گرددبه خلق

[...]

مشو هرگز از مردن اندیشناک

که هست از پی زندگانی هلاک

کسی جان نبرده است ازچنگ مرگ

نکرده است کس فتح در جنگ مرگ

هر آنکس که زائیده شد میرد او

[...]

اگر کس خورد زخم خار نخیل

به است ار خورد نان زخوان بخیل

خور از سفره خویش نان وبصل

که به باشد از خوان مردم عسل

اگر بر لبت آید از گرس جان

[...]

ز خلق جهان سخت رنجیده ام

بدی ها از ایشان ز بس دیده ام

پدر هیچ نبود به فکر پسر

پسر ناورد هیچ یاد از پدر

اطاعت به شوهر ندارد زنی

[...]

بنام خدا رو به هر کار کن

خدا را به یکتائی اقرار کن

به سال ومه وهفته لیل ونهار

مشوغافل از یاد پروردگار

کن ازاوبسی حمد و شکر وسپاس

[...]

نظرکن به هر صبح بر کهتران

که تا خویش را بینی از مهتران

چو دیدی چنین ازخدا شکر گو

مکن کوتهی یکدم از شکر او

گر افتدنگاه تو بر شخص کور

[...]

هم تخم نیکی نشان درجهان

که نیکی تو را حاصل آید از آن

نکوئی ثمرهای نیکودهد

به توهر چه خواهی به از اودهد

چرا تا بود خوب کس بد کند

[...]

چونیک وبد آید برت درجهان

نه زاین شو غمین ونه دلشاد از آن

که میباشد این حالت کودکان

پی مشتی از خارک وگردکان

به عالم چه شادی چه غم بگذرد

[...]

به غم صبر کن بیقراری مکن

به رخ اشک از دیده جاری مکن

صبوری کن از درد دوری منال

به روزو شب وهفته وماه وسال

مگوصبر تلخ است گوشکر است

[...]