تکلف میان دو آزاده مرد

بود ناپسندیده و سخت خام

بیا تا تکلف به یک سو نهیم

نه از تو رکوع و نه از من قیام

به سنت کنیم اقتدا زین سپس

[...]

به نزدیک خواجه بدم چند روز

بلا نفع دنیا و لا آخره

دگرباره رفتم به نزدیک او

فتلک اذا کرة خاسره

چنان زندگانی کن ای نیک‌رای

به وقتی که اقبال دادت خدای

که خایند از بهرت انگشت دست

گرت بر زمین آمد انگشت پای

مرا سعد دین داد پیراهنی

که از دیدنش دیده حیران شدی

ز فرسودگی وقت پوشیدنش

تن مرد پوشیده عریان شدی

به هرجا که آسیب سریافتی

[...]

ترا فضل بر دیگری بیش ازین نیست

که تو میدهی چیز و او می ستاند

چوندهی و نستاند آن فضل برخاست

تو اوئی و او تو چه رجحان بماند؟

طمع چون بریده شد از خیر خواجه

[...]

بمعبود بیچون که چون گفت کن

ز کتم عدم جان زمین بوس کرد

که بی طلعت تو درین چندگاه

همی بخت بد بر من افسوس کرد

دل ار شادیی داشت تلبیس بود

[...]

آیا پادشاه شریعت که هست

ز اوصاف تو قاصر افکار من

چو دشوار هرکس تو آسان کنی

که آسان کند کار دشوار من

چرا بهر تیمار هر بنده

[...]

دو یار اربیک جای میداشتی

که یکدم یکی را بنگذاشتی

نه این ازتو آزرده بود و نه آن

نه جنگی میان بود و نه آشتی

نه زخم جفائی یکی یافتی

[...]

دگرباره با مات بیگانگیست

مکن کاینچنین ها نه فرزانگیست

توجان خواهی آنگاه بر دست هجر

ندانی که این رسم بیگانگیست

توجان خواه بیزحمت هجر و وصل

[...]

خنک آنکه معشوقه چون تو دارد

که هرگز بیک بوسه یادش نیارد

وفا از دل تو کسی جوید ایجان

که خواهد که بر آب نقشی نگارد

مده وعده فردا که هجرت سرآن

[...]

اسمع ندائی فحدائی ملیح

و منطقی جزل و لفظی فصیح

و استمع الشیب اذا ما دعی

بلفظة فیها نداء صریح

انذرک الشیب فخذنصحه

[...]

تو که در بند سبزه ای و خوید

چند پرسی ز عقد مروارید

ایا رفقة الفتیان ذی العقل و البصر

فعوا و اسمعوا قولی فقولی معتبر

اعد ذکر من قد حاز صدر خلافة

الی عهدنا من عهد مفتخر البشر

ابوبکر الصدیق ابن قحافة

[...]

بزرگ جهان خواجه شاه قدر

که بر عالم مکرمت پادشاست

وزیری که خورشید بر اوج خویش

بر او کم از دانه آسیاست

قوام کرم فخر دین کز کفش

[...]

یا من طلعت طلوع الهلال

ادرها مروقه کالزلال

زهی عیش بی خاک کویت حرام

زهی باده بر یاد رویت حلال

فلا تشتغل بصروف الزمان

[...]

بچون و چرا درشدم سالیان

که چون این چنین و چرا آن چنان

چو از خواب بیدار شد خفته مرد

به بیداری آسان ترش گشت درد

ترا روی زرد و مرا روی زرد

تو از مهره ماه و من از مهر ماه

شبی در برت گر بیاسودمی

سر فخر بر آسمان سودمی

جمال تو گر زانکه من دارمی

بجای تو گر زانکه من بودمی

به بیچارگان رحمت آوردمی

[...]

ندانم ترا «تاج دین» یاد هست

که بر خط تو ماه سر می‌نهاد

ملک خسرو خاندان رسول

که قیمت ترا صد گهر می‌نهاد

تو چون تخت زیر ملک چارپای

[...]

در آن شه ره دیو کز پس نهیب

فرشته چو طاوس پر می‌نهاد

غلامان مخدوم فردوس را

از اسبی که پی بر قمر می‌نهاد

به هر یک دو فرسنگ صد بار بیش

[...]