گرچه سخت افتاده در دام طبیعت مرغ جانم

هرگز از خاطر نخواهد شد هوای آشیانم

رهروان کوی جانان را ز رحمت باز گویید

کای رفیقان من هم آخر مردم این کاروانم

حالیا معذورم از رفتن که چندی مصلحت را

[...]

ساقیا در دادن دردی چرا اندیشه داری؟

دُرد انصاف است آخر اینکه اندرشیشه داری

ای سهی قامت چه سرواستی که آب لطف و خوبی

میخوری از جویبار چشم و در دل ریشه داری

صد هزاران زخم دارد بیستون از عشق شیرین

[...]

بوی آن موی معبر باز برد از هوش ما را

یار مستی می‌کشند این می‌کشان بر دوش ما را

آمدی وقت سحر یارب تو خود ناگه بسویم

یا خیالت بیخبر آمد خبر جویان ز کویم

خم شدی و جام گشتی باده گلفام گشتی

آمدی مستانه ناگه در سراغ و جستجویم

مست و غافل خفته بودم و ز خمار آشفته بودم

[...]

این چه می بود از چه ساغر ریخت ساقی در گلویم

کز سرمستی گذشت از هردو عالم های و هویم

نقش من از من ستردی عقل و هوشم جمله بردی

باز میگوئی چه خوردی آنچه کردی در سبویم

دوش با پیر مغان گفتم چو در میخانه رفتم

[...]

با سبوی میفروشان دست بیعت داده ایم

مست و بیخود در خرابات مغان افتاده ایم

چون سبو از خود تهی گشتیم و حالی مدتی است

سر بپای خم ز روی بیخودی بنهاده ایم

در پناه خم بجنگ شیخ سنگر بسته ایم

[...]

در لباس کثرت آن سر تا قدم وحدت درآمد

معنی وحدت عیان در کسوت کثرت درآمد

صد هزاران تشنه گم کرده ره را مژده بادا

چشمه آب حیات عالم از ظلمت درآمد

آنکه می جستندش اندر کعبه و دیر و کلیسا

[...]

جای آن دارد که گردون اندرین غم خون ببارد

لیک بر تخت همایون شه نو چون ببارد

در عزای شاه ماضی کایزد از وی باد راضی

نی عجب گر سیل خون از دیده گردون ببارد

لیک باید تهنیت را در جلوس شه مظفر

[...]

از دو چشمم آب یکسر گشته جاری خون ز یکسو

دست و پایم بسته دین از یکطرف قانون ز یکسو

قامتم را کوژ دارد خون دل از دیده بارد

آن قد موزون ز سوئی و آن رخ گلگون ز یکسو

بسته عهد اتفاق اندر پی تاراج دلها

[...]

به نخواهد گشت هرگز کار دیوان عدالت

تا که دارد امجدالسلطان در آن مسند دخالت

امجدالسلطان مگو دریاچه حرص و شقاوت

امجدالسلطان مگو دیباچه کید و جهالت

جهل را تفسیر و عنوان حرص را مقیاس و میزان

[...]

خواجه سعدالملک بر فحش اشتهایی تام دارد

زآنکه بیمار است و طبعا میل بر دشنام دارد

نی حقیقت نی صفت دارد نه غیرت نه تعصب

نه حمیت نه شرف نه آبرو نه نام دارد

گه پی شهباز گیرد در هوا پرواز گیرد

[...]

ملک درویشی نه پنداری که بی لشکر گرفتم

این ولایت من بآه خشک و چشم تر گرفتم

من بحول و قوه خود می نکردم این عفیفی

بل بعون حق عنان نفس شهوتگر گرفتم

بود در سر نخوتم هر چند کوشیدم بنیرو

[...]

ای که گفتی ملک درویشی نه بی لشکر گرفتم

با سپاه اشک و فوج آه این کشور گرفتم

همت مردان راه حق ازین صد ره فزون شد

هر چه گوئی بیش از این همتت باور گرفتم

لیک سخت اندر شگفتم زآنکه گفتی از نکویان

[...]

کعبه آمد در نماز ایدل سوی این کعبه رو کن

آنچه اندر کعبه می جستی در اینجا جستجو کن

کعبه می آید به استقبال مشتاقان کویش

هرچه می خواهد دلت از کعبه اینک آرزو کن

در منای عشق یعنی درگه جانان فنا شو

[...]

چون کَواکِب تابِع بُرج است دارُالمُلک ایران

وندرین برج است واله هوش برنایان و پیران

هر کجا حصنی است استحکام آن از برج باشد

حصن ایران شد ز استحکام برج امروز ویران

برج ما گاهی به ترکی باشد و گاهی به تازی

[...]

ای ملک از همتت شد سبز چون بستان گیتی

شادمان زی کز تو شد آباد شارستان گیتی

گشت محکم با اساس فکرتت بنیاد عالم

ماند ستوار از پای همتت بنیان گیتی

گرنه عزمت سد شادی گرد عالم راست کردی

[...]

حاج باقر جان بقر بودی چرا بیقور گشتی

گاو بودی خر شدستی مار بودی مور گشتی

فرض با منکر شدی بر فسق خود اقرار کردی

بر تقلب های بی پایان خود مغرور گشتی

در هوای انگبین کندوی خود بر باد دادی

[...]

ای ملک از همتت سرسبز شد بستان گیتی

شادمان زی کز تو شد آباد شارستان گیتی

گشت محکم با اساس فکرتت بنیاد عالم

ماند ستوار از برای همتت بنیان گیتی

گرنه عزمت سد شادی گرد عالم راست کردی

[...]

دادگر شاها پس از پنجاه سالی پادشاهی

از سریر خود چرا بی موجبی کردی جدائی

شاه ما بودی نه بالله ماه ما بودی ازیرا

بی چراغت ملک ایران را نباشد روشنائی

چند کرت گرد گیتی گشتی و باز آمدی خوش

[...]

خسرو ایران خدیو شرق احمد شه که قدرش

برتر از اورنگ و گاه و افسر مریخ باشد

عنقریب از همتش بینی درخت معرفت را

داد سایه جود گل دین میوه حکمت بیخ باشد

از معارف خیمه ای خواهد زدن در سطح گیتی

[...]