گنجور

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۲۲ - این قطعه در مدح شمس الملّة و الدین شمس الدّین خوارزمی گوید:

 

ای کریمی که پایۀ قدرت

برتر از اوج چرخ گرانست

بر کریمان تو را همان شرفست

که مرا ارواح را برابدانست

ابر جود تو تا همی گرید

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۲۳ - ایضاً له

 

سپهر مجد و کرم عزّدین یگانة دهر

که دست و کلک ترا باقضا مساوقتست

شدست ماه نو اندر جهان مشارالیه

از آنکه باسم اسب توش مطابقتست

بهرچه رای شریفت اشارتی فرمود

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۲۴ - وله ایضا

 

صدر احرار شهای الدّین ، ای گاه سخا

کان ودریا شده از دست کفت چون کف دست

دشمن از غصّۀ جاه تو چو غنچه دلتنگ

طمع از جام عطای تو چو نرگس سر مست

شرف خانة جوزا که به رفعت مثلست

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۲۵ - وله ایضا

 

ای که با الفاظ گوهر بار تو

سعی ضایع در جهان کان کندنست

کار طبع دلفروزت روز و شب

بیخ غم از طبع یاران کندنست

دشمن ار داری تو،بهرام فلک

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۲۶ - وله ایضا

 

هر که در احمقی تمام بود

خلق گویند مغز خر خوردست

گر چنین است مجد قزوینی

مغز تنها نه مغز و سر خوردست

مغز و سر چیست؟ کو خری چرمه

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۲۷ - وله ایضا

 

ای بزرگی که از میا من و تو

همه حاجات اهل فضل رواست

طبع تو آب و خاطرت آتش

حلم تو کوه و همّتت دریاست

تا سوی من ز جانب کرمت

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۲۸ - وله ایضا

 

جانم که در شکنجۀ هجران معذّبست

وجه خلاص او ز لقای مهذّبست

آن مقبل زمانه و مقبول خاص و عام

کز مکرمات ذات شریفش مرکّبست

آن نیک خواه خلق که لفظ مبارکش

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۲۹ - اضآ له

 

بخدایی که قمّۀ گردون

زیر بار جلال او پستست

عیسیی مضمرست در هر باد

که ز درگاه امر او جستست

بر بساط کمال لم یزلش

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۳۰ - وله ایضا

 

در دام رهی فتاد امروز

صیدی که ز دامها بجستست

و اقبال آنست کز شبانه

چون نرگس خویش نیم مستست

وین لحظه گشادن قبایش

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۳۱ - وله ایضا

 

منعم بهاء دین که به ذات تو قائمست

هر چ آن ز جنس دانش و فضل و براعتست

کشتی به آب لطف بسی تخم مردمی

زان بر خوری به کام که اصل این زراعتست

در خدمت وزیر ز بهر صلاح من

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۳۲ - ایضا له

 

بخدایی که وصف بیچونیش

بر اشارات انبیا رفتست

قلم استقامت صنعش

همه بر خطّ استوا رفتست

بر سر بندگان بخواهد راند

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۳۳ - ایضا له

 

صدر آزادگان و خواجۀ دهر

که از وجان مردمی شادست

بر سرکان ز وجود او خاکست

در کف بحر با کفش با دست

پیش دستش چو سرو برپایست

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۳۴ - وله ایضا

 

خدا یگان شریعت پناه اهل هنر

که امر جزم ترا روزگار منقادست

زمین ز حلم تو در آرزوی تو قیرست

خرد ز کلک تو در انتظار ارشادست

چو در معانی ذات تو می کنم فکرت

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۳۵ - و له ایضاً

 

زهی بلند جنایی که سایۀ جاهت

همیشه بر سر خورشید آسمان گردست

بروزگار تو مه شد بشب روی منسوب

زهیبت تور رخش زان چو زعفران زردست

زآفتابش اگرچه هزار دلگرمیست

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۳۶ - وله ایضا

 

چون چناری میان تهیست فلان

که همه آبها زین خوردست

از درون خالی از برون بی بر

وانگه از حرص پای تا سردست

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۳۷ - ایضاًله

 

امیر مقبل عالم که تا جهان بودست

بجز در آینده مانندۀ تو ننمودست

گشاد تیر تو بست دستها که بربستست

زبند رمح تو بس کارها که بگشودست

هزار بار ببازی سنان نیزۀ تو

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۳۸ - وله ایضا

 

صدر آزادگان کریم الدّین

که همه رسم تو کرم بودست

صیت تو همچو فکرت حکما

آسمان و زمین بپیمودست

گرچه در خدمت تو این کهتر

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۳۹ - ایضا له

 

پناه و پشت مکارم خدایگان صدور

که نور رای تو با صبح هم شکم بودست

کفایت توبه صحن وجود آوردست

هزار گونه مصالح که در عدم بودست

فرو گرفت بیکباره صیت حشمت تو

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۴۰ - بمدح الملک شمس الدّین ایتغمش

 

خسرو تاج بخش شاه جهان

که زتیغش زمانه بر حذرست

تحفۀ چرخ سوی او هردم

مژدۀ فتح و دولتی دگرست

رای او پیرو دولتش برناست

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 

کمال‌الدین اسماعیل » قطعات » شمارهٔ ۴۱ - ایضا له

 

به نرد باختن اندر بلا و درد سرست

ازو حذر کن و بگریز گر ترا بصرست

صلاح خویش نگهدار و نا فلاح مجوی

که در صلاح و فلاح تو نرد کینه ورست

به جاه ازو خللست و به فضل ازو نقصان

[...]

کمال‌الدین اسماعیل
 
 
۱
۱۰۷
۱۰۸
۱۰۹
۱۱۰
۱۱۱
۴۰۰