گنجور

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۱ -در تقریظ شاهنامه حکیم فردوسی طوسی در بحر شاهنامه

 

چو سلطان مظفر از این تیره خاک

به گلزار مینو شدش جان پاک

جهان را به پور جهانبان سپرد

به جز نیک نامی ز گیتی نبرد

محمد علی شاه با فر و هنگ

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۲ - در مقدمه شاهنامه فردوسی در توحید فرموده

 

روان را بدانش ستایش نمود

سخن را ترازوی دانش نمود

سپس خامه را با زبان جفت کرد

نی گنگ را داور گفت کرد

زبان هست چون خسروی باشکوه

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۳ - در مقدمه شاهنامه به مدح مظفرالدین شاه در ۱۳۲۱

 

ای آن شهریاری که دیهیم و تخت

نبیند چو تو شاه پیروز بخت

نیارد ستاره چو تو روشنی

ندارد چو تو چرخ شیر اوژنی

بدین گیتی اندر توئی کدخدای

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۴ - در ۱۳۲۱ در وصف شاهنامه فردوسی هنگام طبع

 

به نام ایزد این نغز و زیبانگار

که آراست رخساره همچون بهار

برون آمد از پرده چون آفتاب

پراکنده از گیسوان مشک ناب

چو شاخی که در خاک شد پایه اش

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۵ - ترجمه اشعار تیمور

 

گفت تیمور که این ملک شود برهم و درهم

نو شود واقعه فاجعه قتل محرم

لشکر صبر گریزد که چنین خواسته ایزد

ملک ری جمله به یغما رود و کس نستیزد

نعره توپ وتفنگ از در و دیوار خروشد

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۶ - خطاب به ارباب کیخسرو شاهرخ بخط خودش ناتمام

 

که یارد برد زین فروهشته نام

به کیخسرو شاهرخ این پیام

که ای دانشی مرد یزدان پرست

دلت آگه از راز بالا و پست

تو چشم مهانی سر بخردان

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۷ - در علم کف شناسی

 

نام تل کواکب اندر دست

گر بخنصر شماری از سوی شست

زهره و مشتری زحل خورشید

تیر و بهرام و ماه دان بامید

خط قوسی ز شمس سوی زحل

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۸ - در وقعه هفتم محرم ۱۳۳۴ گوید

 

هماندم بیامد هزاران سوار

کماندار و جاندار و شمشیردار

دگر پهلوانان پرخاشخر

ز ترک و لرد کرد و گیل و خزر

نشسته بر اسبان تازی نژاد

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۹ - قطعه ناتمام بخط استاد

 

نادر بهوای افسر هند

ز آمویه فشانده گرد تا سند

در کوه سپند کوفته فش

گرشاسب سپندسان بر آتش

نغنود بخواب چشم مستش

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۱۰ - نکوهش احزاب

 

دموکرات باشد به ملکی صواب

که آنجا نباشد چو قرآن کتاب

اگر اعتدال است لفظی قشنگ

بگو زین قشنگی چه آمد به چنگ

مرام شما را همه دیده اند

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۱۱ - قطعه

 

بود پیری کرخ به کشور روم

از سعادات دنیوی محروم

کوش گردیده کند و پشت نگون

دست و پا چنکوک و بخت زبون

لمتر و زشت و ناتراشیده

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۱۲ - در زیارت خفتگان بستر خاک

 

چون گذارت فتد به گورستان

بر مزار گذشتگان برخوان

که سلام علیکم ای احباب

ای اسیران خاک و رفته به خواب

ای به صد آرزو غنوده به خاک

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۱۳ - در ضعف و پیری

 

روزگاری که از طلایه مرگ

شاخ عمر مرا خزان شد برگ

ریخت در جویبار و گلبن خشک

برف و کافور جای سنبل و پشک

نعمت و ناز رخت بسته ز کوی

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۱۴

 

اندرین دیولاخ تا کی و چند

سر بچنبر درون و دل دربند

خلعت جاودان بگیر و بپوش

باده ارغوان بخواه و بنوش

تا گشائی بسوی گردون پر

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۱۵ - خطاب بمدرسه مزینیه بنات

 

ای مدرسه مزینیه

ای روضه دلکش سنیه

ای مهد بنات فخر و عصمت

مقصوره امهات حکمت

ای گلبن هوش را گلستان

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۱۶ - قطعه

 

کیش زرتشت را سه پایه بود

هر یکی را به چرخ سایه بود

کاخ هستی بود برین سه ستون

ماه و برجیس و مهر بر گردون

هر که رو کرد سوی دین بهی

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۱۷ - در ۱۳۲۴ تفریظ شاهنامه امیر بهادری

 

یکی بنگر این نامه نامور

به هر بیت از آن درج درجی گهر

که فردوسی طوسی استاد فن

به نظمش بیاراست روی سخن

نهشته کسی یادگاری کزین

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۱۸

 

منطقه اطلس بلند رواق

که معدل برو کنند اطلاق

هر دو قطبش دو قطب عالم گیر

در شمالش بنات نعش صغیر

دومین منطقه سپهر بروج

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۱۹ - ناتمام بخط ادیب الممالک

 

گشت چون فاروق بر مسند مکین

خلق خواندندش امیر المؤمنین

کارها با تیغ کج فرمود راست

داد مظلوم از ستمگر باز خواست

بود روزی بر سریر عدل حق

[...]

ادیب الممالک
 

ادیب الممالک » دیوان اشعار » منظومه‌ها » در تقریظ شاهنامه و مثنویات و قطعات دیگر » شمارهٔ ۲۰ - ناتمام بخط ادیب الممالک

 

این خبر گفت یکی از اصحاب

که بدور عمر بن خطاب

روزی آن خواجه به همراهی بخت

برد در مسجد پیغمبر رخت

مسند فصل قضایا گسترد

[...]

ادیب الممالک
 
 
۱
۲
sunny dark_mode