چو ملت این سه باشند ای نکومرد

چرا باید بکو بی آهن سرد؟

کز پسِ تو باز چه رنگ آوَرَد

حسنِ جهان را به چه قالب بَرَد

هر زن و مردی که به من بنگرد

یک قدم از پهلوی من نگذرد

هر چه میانِ من و تو بگذرد

باد برِ شاه خبر می‌برد

از تو توان لذّت بسیار بُرد

با تو توان تخته زد و باده خورد

‎آب مرا جانب آن سنگ برد

‎وین سرِ بی ترسم بر سنگ خورد

دُمم از بیخ کند و دستم خورد

شکمم پاره کرد و گوشم بُرد

من هم ار خود بزرگ گردم و مَرد

کارهای بزرگ خواهم کرد

مِنَّت هیچ‌کس نخواهم بُرد

نانِ بازویِ خویش خواهم خورد

نمی خواهد که گردد بیضه ام خرد

چنان دانم که خواهد بیضه ام خورد!

بیابی اتفاقا چشمهٔی خُرد

که جان باید از او چون تشنه ای خورد

دل به کف غصّه نباید سپرد

اوّل و آخر همه خواهیم مُرد

با تو هیچ آشتی نخواهم کرد

با همان پا که آمدی برگرد!

با تو هیچ آشتی نخواهم کرد

با همان پا که آمدی برگرد

این بود آن گفتهٔ پیرِ خِرَد

بشنو کاین گفته خِرَد پرورد

امیر مشرق امروز عرض لشکرکرد

زمین ز لشکر خود عرضگاه محشرکرد

چو خنگ دولت اوپای بر زمین بنهاد

سنان رایت او سر ز آسمان برکرد

زآب خنجرش آتش فتاد بر دل خصم

[...]

نکاهدم بار، فزایدم درد

نخواهدم یار، چه بایدم کرد

غبار راهی‌، شدم که گاهی

زکوی دلدار برآیدم گرد

به هرکجا بخت کشاندم رخت

[...]

سخن چوگویی سنجیده گوی در مجلس

که از کلام نسنجیده خوار گردد مرد

درست گوی و ادب ورز و بر گزافه مرو

صریح باش و به‌ جد کوش و گرد هزل مگرد

بسا سخن که ازو خاست بحث و جنگ و قتال

[...]

صبا روزی که عصرش کرد سکته

به‌ یک‌ مجلس‌ دو من‌ سیب و هلو خورد

هلوی مفت و سیب آمد به‌دستش

ز حرص آن جمله را یکجا فرو برد

دگر سی تخم‌مرغ نیم‌رو را

[...]

دل موری میازار ار چه خرد است

که خردک نالشی سازد تو را خرد

جوانمرگی است قسم مردم آزار

اگر کنت ‌است اگر دوک است اگر لرد