... وآنکه نادان حقیر و حیرانست

حکما بار جمله بربستند

همه رفتند و زین هوس رستند ...

... علم یک لحظه را بها عالم

آن کشد زین و این کشد زان بار

که عمل مرکبست و علم سوار ...

... مستمع در عمل توانا به

کار بی علم بار و بر ندهد

تخم بی مغز بس ثمر ندهد ...

... چون به دریا رسی قدم سر کن

مرد در جوی را به دریا بار

جان و سر دان همیشه پای افزار ...

... ننهد بدره ای سیم سیاه

کردگار لطیف و خالق بار

هست خود پاک و پاک خواهد کار ...

... عشق دردیست پادشاهی سوز

طفل را بار عشق پیر کند

پشه را عشق باشه گیر کند

... هرکه از عشق زنده گشت نمرد

آتش بار و برگ باشد عشق

ملک الموت مرگ باشد عشق ...

... منگر اندر بتان که آخر کار

نگرستن گرستن آرد بار

اول آن یک نظر نماید خرد ...

... راست خواهی بدین تلنگ خوشم

این کنم به که بار خلق کشم

زان سوی کدیه برد آز مرا ...

... زانکه دینار هست فردا نار

هرکه انبارنه چو مور بود

نه همانا ز عار عور بود ...

... باز دارد قناعت اندر جای

صدهزاران گدای بارخدای

هرکه او قانعست بار خداست

وآنکه او طامعست دانکه گداست ...

... سر به حکم خدای خویش درآر

تا مگر آدمی شوی یک بار

ای ز شهوت طغار آلوده ...

... چون شترمرغ نه چو مردم حر

بار را مرغ و خایه را اشتر

مرد پر دل ز حیز نهراسد ...

... چکنی در میان رنج خمار

کار آبی که آتش آرد بار

زان چنان خون که از لگد ریزند ...

... چکنی باده کاندرین فرسنگ

بار شیشه است و ره یخ و خر لنگ

خر لنگ ضعیف و بار گران

منزلت سنگلاخ و تو حیران ...

... نیست چون شرم مر ترا یاری

شرم دار از خدای خالق بار

وانگه از خلق هیچ باک مدار ...

... خلق عالم ازو هراسنده ست

روز بار ای تن ار تو خواهی بار

شرم دار از حرام دست بدار ...

... تو ز احوال خویش گشته ضریر

برگرفته حجاب بار خدا

روز پاداش فعل و روز جزا ...

... نیست خواجه که از غلامانست

آنکه در صف بارگاه ازل

می سراید چو عندلیب غزل ...

... تو همی پوش همچو عامه خلق

عیب خود بهر بارنامه خلق

پس بدان تا هوا شود خشنود ...

... بخل را پی کن از صفای رضا

وآن خرانی که بار گل بکشند

شربت صرف کار دل بچشند ...

... چون براین در نه ای سپهداری

کم ز سگ بانیی مکن باری

گر نمیرد چنین سگی در تو ...

... گردن گردنان شکسته چو برق

تیرباران کنان به غرب و به شرق

چو گل و نرگس ارچه برگذرند ...

... دست هریک ز جانت خون آلود

بنه از گاو بار و از خر خرج

ندهند اسبت این دوازده برج ...

... تو چنین خوش بخفته در کشتی

برنیامد در این جهان باری

هیچ پر مغز را ازو کاری ...

... که عدد چون رسید بر سر حد

روی بنمود بارگاه احد

دل ز دنیا و مهر او بگسل ...

... صدمت شوق در سرای فراق

نکشد بار انتظار براق

خردت را بران و دست مدار

بر خرد شرع مصطفی بگمار

چون بیوباردت نهنگ سقر

دست بر سر کنی نیابی سر ...

... شاخ بی برگ و میوه خار بود

بار بی دفع و نفع مار بود

مر ترا آن رفیق و یار آید ...

... آن ازین این از آن نیابی باز

که پدیدست در جهان باری

کار هر مرد و مرد هر کاری ...

... به بدی از رفیق نیک مبر

گرچه صد بار باز گردد یار

سوی او باز گرد چون طومار ...

... صحبت باغها به فصل بهار

باد را هر زمان کند عطربار

روغن کنجدی که بودی عام ...

... با خود آسوده شام و چاشت بوی

جفت باشی خدای ندهد بار

فرد باشی خدای باشد یار ...

... شاخ ماذون چو پر گره باشد

مرگش از برگ و بار به باشد

بیخ نردی که راست شاخ بود ...

... که یکی دانه بهر زر باشد

بار یک خانه بهر خر باشد

از خری خران تبرا کن ...