بخش ۳۲ - اندر صفت نفس بهیمی و انواع شهوات
سبب خشم و شهوت از لقمه‌ست
آفت ذهن و فطنت از لقمه‌ست
مرد شهوت‌پرست را در خیم
بتر از بت‌پرست خواند حکیم
بندهٔ بطن و لذّت و شهوات
بتر از بندهٔ عزی و منات
کین ز خوف از بدی نسازد ساز
و آن ز شهوت به بد گراید باز
خشم و شهوت خصال حیوانست
علم و حکمت کمال انسانست
تو به گوهر خلیفه‌ای ز خدای
بر خری و سگی فرود میای
تا تو از خشم و آرزو مستی
به خدای ار تو آدمی هستی
کرده‌ای با دل و جگر درهم
خشم ابلیس و شهوت آدم
زین دو قوّت به گاه کام و نبرد
به سباع و بهیمه ماند مرد
عفّت و حلم آلت خردند
شهوت و خشم آفت خردند
نوم و یَقظت که دید در یک مرد
زانکه اضداد جمع نتوان کرد
یا بُوَد خفته یا بُوَد بیدار
هر دو در یک سویعه چشم مدار
سر به حکم خدای خویش درآر
تا مگر آدمی شوی یک بار
ای ز شهوت طغار آلوده
زیردست چهار زن بوده
خشم و شهوت به زیر پای درآر
آرزو را در آرزو بگذار
ای مقیم از دو دیو دیوانه
شهوت حیز و خشم مردانه
همچو ارّهٔ دو سر دو ناخوش خوی
آنت زین سو کشد و این زان سوی
این کند لطف لیک با تلبیس
وآن کند کبر لیک چون ابلیس
پسر خواجهٔ همه حیوان
زشت باشد غلام جامه و نان
چون ترا نیست بر خوای وثوق
نیست جانت به رزق او مرزوق
مر ترا این نیاز نیست کند
دل و جان تو آز نیست کند
غافل از کردگار و از کارش
کرده‌ای اختیار آزارش
آنچه گفته مکن بکرده همه
وآنچه گفته مخور بخورده همه
ناشنیده ز منهی گردون
آیتِ الرّجال قوّامون
مرد خوی بدِ زنان چه کند
پنبه و دوک و دوکدان چکند
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن درباره تأثیرات و مضرات خشم و شهوت بر انسان‌ها صحبت می‌کند. شاعر بیان می‌کند که خشم و شهوت ویژگی‌های حیوانی هستند و باعث آسیب به عقل و فطرت انسان می‌شوند. او می‌گوید که کسانی که به تنها خوردن و لذت‌های دنیوی وابسته‌اند، از بت‌پرستی بدترند و بنده‌های شهوات و لذایذ، از بنده‌های خدایان باطل ناپسندترند.
شاعر تأکید می‌کند که علم و حکمت نشانه‌های کمال انسان هستند و باید از خشم و شهوت دوری کرد تا به مقام انسانیتی واقعی دست یافت. او همچنین به دوگانگی در وجود انسان اشاره می‌کند و می‌گوید که نباید تحت تأثیر خواسته‌های پست قرار بگیریم. در نهایت، شاعر از انسان می‌خواهد که به خدای خود نزدیک شود و از بندگی خواسته‌های نفسانی رها شود.
هوش مصنوعی: خشم و تمایلات نفسانی نتیجه‌ی خوراکی است که می‌خوریم و آگاهی و درک صحیح ما نیز تحت تأثیر آن خوراک قرار دارد.
هوش مصنوعی: حکیم بیان می‌کند که مردانی که به شهوت و تمنیات دنیوی خود بیش از حد اهمیت می‌دهند، از کسانی که پرستش بت می‌کنند، بدتر هستند. این افراد گرفتار خواسته‌های زودگذر و غیرطبیعی خود هستند و به نوعی در دامی فروافتاده‌اند که آنها را از حقیقت و virtuous زندگی دور می‌کند.
هوش مصنوعی: کسی که تحت تاثیر تمایلات و لذت‌های دنیوی قرار دارد، بدتر از کسی است که به بت‌های خشونت و قدرت وابسته است.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که کسی که از ترس از بدی، عمل نیکو انجام می‌دهد، واقعاً نیکوکار نیست؛ بلکه اگر از ترس آن بدی کنار برود و شرایط تغییر کند، ممکن است دوباره به بدی روی آورد. و از طرف دیگر، شخصی که به دلیل شهوت به سمت کار بد می‌رود، نشان می‌دهد که انگیزه او از درون است و ممکن است به راحتی به سمت بدی گرایش پیدا کند. به طور کلی، اعمال انسان باید از روی صداقت و اراده‌ای درونی باشد تا واقعی و پایدار باقی بمانند.
هوش مصنوعی: خشم و شهوت ویژگی‌های موجودات زنده و حیوانات است، در حالی که علم و حکمت نشانه‌های کمال و رشد انسان به شمار می‌آید.
هوش مصنوعی: تو مثل یک گوهر ارزشمند هستی که خداوند تو را برتری داده، اما با این حال به چیزهایی پست و بی‌ارزش نزول می‌کنی.
هوش مصنوعی: تا زمانی که در خشم و آرزو غرق هستی، به خدا نزدیک‌تر نمی‌شوی؛ زیرا اگر انسان واقعی باشی، باید از این حال‌ها بگذری.
هوش مصنوعی: در دل و روان خود، خشم شیطان و تمایلات انسانی را در هم آمیخته‌ای.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که انسان در زمان لذت و خوشی و همچنین در زمان مبارزه و چالش، باید مانند حیوانات قوی و نیرومند باشد. در واقع، اشاره به این دارد که او باید دارای قدرت و استقامت در هر دو حالت باشد.
هوش مصنوعی: عفت و بردباری ابزارهای عقل هستند، در حالی که شهوت و خشم موانع عقل به شمار می‌روند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که هیچگاه نمی‌توان تضادها و ضدهای یک واقعیت را در وجود یک انسان جمع کرد. در واقع، وقتی به ویژگی‌ها و حالات یک شخص نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که نمی‌توان دو حالت کاملاً متفاوت و متضاد را در یک فرد واحد توجیه کرد.
هوش مصنوعی: یا خوابیده است یا بیدار، اما در هر حال نباید به ظاهر او توجه کنی.
هوش مصنوعی: سر به فرمان خداوند بگذار تا شاید یک بار انسان واقعی شوی.
هوش مصنوعی: تو به خاطر شهوت و هوس، تحت تأثیر زنان زیادی بوده‌ای.
هوش مصنوعی: رنج و تمایلات زودگذر را کنار بگذار و آرزوهایت را در دل نگه‌دار.
هوش مصنوعی: ای کسی که در دو ناخوشی، یعنی شهوت و خشم مردانه، اقامت گزیده‌ای.
هوش مصنوعی: شما مانند اره‌ای دو سر هستید که از یک طرف به سمت یکی می‌رود و از طرف دیگر به سمت دیگری. به عبارت دیگر، شما در یک وضعیت ناخوشایند و مبهم قرار دارید که از هر دو سو تحت تاثیر قرار می‌گیرید.
هوش مصنوعی: این فرد محبت و لطف خود را با نیرنگ و فریب عرضه می‌کند، و آن فرد دیگر با تکبر و خودپرستی، مانند ابلیس رفتار می‌کند.
هوش مصنوعی: فرزند مرد بزرگ، هرچند که زشت باشد، همچنان به عنوان خدمتکار نان و لباس را دارد.
هوش مصنوعی: وقتی که به کسی اعتماد نداری، نمی‌توانی به خواب راحتی بروی، بنابراین روح تو از روزی که برایت مقدر شده، بهره‌مند نمی‌شود.
هوش مصنوعی: تو به این نیاز نداری که دل و جانت را به درد بیاوری.
هوش مصنوعی: غافل از خدا و کارهای او شده‌ای و اختیار آزار او را به دست گرفته‌ای.
هوش مصنوعی: هر آنچه گفته شده، انجام بده و هر آنچه شنیده‌ای، فراموش کن.
هوش مصنوعی: این بیت به نوعی اشاره دارد به اینکه مردان، به عنوان سرپرستان و اداره‌کنندگان زندگی و جامعه، باید بر اساس آیات و دستورات الهی رفتار کنند و در این زمینه تربیت شده‌اند. همچنین ممکن است به عدم شنیدن یا بی‌توجهی به این قاعده‌ها در زندگی روزمره اشاره داشته باشد.
هوش مصنوعی: مردی که ذات بدی از زنان دارد، با پنبه و دوک چه کاری می‌تواند انجام دهد؟
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بی‌مثل و شبه و بی‌همتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.