ای خوانده بسی علم و جهان گشته سراسر

تو بر زمی و از برت این چرخ مدور

این چرخ مدور چه خطر دارد زی تو

چون بهره خود یافتی از دانش مضمر ...

... بیدار شناسد مزه منفعت و ضر

خفته چه خبر دارد از چرخ و کواکب

دادار چه رانده است بر این گوی مغبر ...

... هم در گرانمایه و هم آب مطهر

این چرخ برین است پر از اختر عالی

لابل که بهشت است پر از پیکر دلبر ...

... به چاه اندرون بودم آن روز من

بر آوردم ایزد به چرخ اثیر

از این قدر کامروز دارم به علم ...

... از تو هموار همی دزدد عمرت را

چرخ بیدادگر و گشتن هموارش

پارش امسال فسانه است به پیش ما ...

... خویشتن چون دهی ای پور به زنهارش

هر که را چرخ ستمگار برد بر گاه

بفگند باز خود از گاه نگونسارش ...

چه بود این چرخ گردان را که دیگر گشت سامانش

به بستان جامه زربفت بدریدند خوبانش ...

... فلک را پرده و که را کلاه و خاک را خیمه

میانجی کرد یزدانت میان چرخ و ارکانش

چو دایه مهربانی جمله فرزندان عالم را ...

... مانند یکی جام یخین است شباهنگ

بزدوده به قطر سحری چرخ کیانیش

گر نیست یخین چونکه چو خورشید بر آید ...

... عنبر پاشد به هوا بر هباش

دیر نپاید که کند گشت چرخ

این همه را یکسره ناچیز و لاش ...

... باز نداند خرد از کهرباش

سیرت این چرخ چنین یافتم

بایدمان کرد بر این ره رهاش ...

... طمع مدار ای پسر اندر بقاش

گشتن آن چرخ پس ای هوشمند

نیک دلیل است تو را بر فناش ...

... برکند روزیت دست ماه و سال

پر صقالت بود روی از گشت چرخ

گشت روی پر صقالت چون شکال ...

... هرگز نرود زجای خویش آجل

زین چرخ دونده گر بقا خواهی

در خورد تو نیست نیست این مشکل ...

... اگر به دین حق اندر به راستی بروی

سرت ز تیره و حل برشود به چرخ زحل

چو گاو مهمل منشین ز دین و دانش جوی ...

... چو بی توشه خواهی همی برشدن

از این تیره مرکز به چرخ زحل

پشیزی که امروز بدهی ز دل ...

... گنگ شدی رؤبه و عجاج لال

ور به زمین آمدی از چرخ تیر

برقلم من شده بودی عیال ...

... تو فتنه چرایی بدین بد سگال

سفالی شدت شخص از این سفله چرخ

تو خیره به دیبا چه پوشی سفال ...

... فرجام جوی روی ندارد به رود و جام

وز گشت روزگار مشو تنگ دل که چرخ

بر یک نهاد ماند نخواهد همی مدام

... به دست خاطر روشن بنای مشکل را

برآوریم به چرخ و به زر بنگاریم

مبارزان سپاه شریعتیم و قران ...

... پوشیده لباس خز ادکن

بر ماتم لاله چرخ اعظم

آن نار نگر چو حلق سهراب ...

... پنداشتیی که من چنارم

وین چرخ همی کشید خوش خوش

چون اشتر سوی چر مهارم ...

... امروز همی کند خمارم

چون سیرت چرخ را بدیدم

کو کرد نژند و خنگ سارم ...

... گر تو بپذیری زمن نصیحت

از چاه برآیی به چرخ اعظم

... کار کند بر زره و جوشنم

چرخ مرا بنده بود چون ازو

ایزد دادار بود ضامنم ...

... چه قدرت رود بر تن منت ازان پس

نه من همچو تو بنده چرخ پیرم

اسیرم نکرد این ستمگاره گیتی ...

... ز گردون چو بر نامه من بتابد

ثنا خواند از چرخ تیر دبیرم

تن پاک فرزند آزادگانم ...

گر تویی ای چرخ گردان مادرم

چون نه ای تو دیگر و من دیگرم ...

... فعل های او زمن بر خوان که من

مر تو را زین چرخ جافی محضرم

ای مسلمانان به دنیا مگروید ...