گنجور

 
۲۸۸۱

نظامی » خمسه » مخزن الاسرار » بخش ۵۰ - مقالت شانزدهم در چابک‌روی

 

... دولت کس را نه به بازی دهند

گرد سر دولتیان چرخ ساز

تا شوی از چرخ زدن بی نیاز

با دو سه کم زن مشو آرام گیر ...

نظامی
 
۲۸۸۲

نظامی » خمسه » مخزن الاسرار » بخش ۵۶ - مقالت نوزدهم در استقبال آخرت

 

... گر سفر از خاک نبودی هنر

چرخ شب و روز نکردی سفر

تا ندرد دیو گریبان ت خیز ...

نظامی
 
۲۸۸۳

نظامی » خمسه » مخزن الاسرار » بخش ۵۹ - داستان بلبل با باز

 

... خنده ای از راه فسوس است و بس

چرخ که در معرض فریاد نیست

هیچ سر از چنبرش آزاد نیست ...

نظامی
 
۲۸۸۴

نظامی » خمسه » مخزن الاسرار » بخش ۶۰ - انجام کتاب

 

... چون قلم از دست شدم دستگیر

کاین نمط از چرخ فزونی کند

با قلمم بوقلمونی کند ...

نظامی
 
۲۸۸۵

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۲ - در مدح نصیرالملة والدین ناصرحسین فرماید

 

... بسالها نرسد در همای همت او

اگر چه چرخ فلک پر بر آورد چو عقاب

حساب علم نداند ز علم عالم و بس ...

... حقیر باشد در چشم همتت بی شک

گرت ز چرخ بود خیمه وز شهاب طناب

که در زمانه تویی باز گونه محراب ...

سید حسن غزنوی
 
۲۸۸۶

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۳ - در مدح جمال الدین محمد وزیر که روضه مطهر پیغمبر را عمارت کرده بود گوید

 

... خزان هرگز نیارد کرد غارت

بنایی کن که همچون چرخ کهنه

بود هر روز نوتر این عمارت ...

سید حسن غزنوی
 
۲۸۸۷

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۵ - در مدح علی بن عثمان گوید

 

... گاهش لطف تو دستیار است

سرگشته چرخ گرد گرد است

دلخسته زخم روزگار است ...

... تا مهر منیر در مسیر است

تا چرخ اثیر در مدار است

بادا مهرت میان دلها

تا چرخ معین و بخت یار است

فردا بادات به ز امروز ...

سید حسن غزنوی
 
۲۸۸۸

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۶ - در مدح معزالدوله خسرو شاه پسر بهرام شاه گوید

 

... چشم حسن که خاک کف پای صفدر است

خورشید چرخ نصرت محمود غازی آن

کو نور دین و قوت شرع پیامبر است ...

... آن خسروی که پایه اول ز قدر او

از اوج چرخ هفتم صد پایه برتر است

صیتش فراخ پهنا چون عرض عالم است ...

... این دهر رنگ ریز مرا صوف و اطلس است

وین چرخ نقره خنگ مرا اسب و استر است

شاها به دولت تو که در چشم همتم ...

سید حسن غزنوی
 
۲۸۸۹

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۸ - در این قصیده بهرام شاه را مدح کند

 

... ابوالمظفر بهرام شاه بن مسعود

که چرخ در کنف او به زینهار شده است

خدایگانی کایام در حمایت او ...

سید حسن غزنوی
 
۲۸۹۰

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۹ - در مدح بهرام شاه گوید

 

ای شاه دور چتر تو چرخ دگر شده است

دولت عروس ملک ترا جلوه گر شده است

از حلقه جای شیر سوار ستارگان

هم نام تو که شحنه چرخ است بر شده است

علم علی تو داری و آیین خوب تو ...

... از غصه شماتت اعدا چو زر شده است

پایی که اوج چرخ سپردی به دولتت

در کنج نامرادی دامن سپر شده است ...

سید حسن غزنوی
 
۲۸۹۱

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۰ - این قصیده نیز در مدح بهرام شاه است

 

... کلک عقل از تیر او عالم گشایی یافتست

تیر چرخ از کلک او در ترجمانی آمد است

خه خه ای شاهی که از بس بخشش و بخشایشت ...

... آفرینش را مکان در بی مکانی آمد است

از در دولت سبک بر بام همت رو که چرخ

با چنین نه پایه بهر نردبانی آمد است ...

سید حسن غزنوی
 
۲۸۹۲

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۱ - در مدح بهرام شاه غزنوی گوید

 

... که زر خورشید از رای او عیار گرفت

جبین خورشید از یمن نام او بر چرخ

بداغ بهرام اندر ازل نگار گرفت ...

سید حسن غزنوی
 
۲۸۹۳

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۲ - این قصیده در مدح خالد ملکی است

 

... خدمت درگه تو شاه مبارک سنن است

چه کنم فتنه از آن است که برنارد چرخ

هر مرادی که بدان جان و دلم مفتتن است ...

سید حسن غزنوی
 
۲۸۹۴

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۷ - در مدح ابونصر احمد فرماید

 

... رأی عالی بر فراز گنبد اعلی نهاد

مشرق اقبال شد سیمای او گویی که چرخ

تابش خورشید دولت را از آن سیما نهاد ...

... سوزیان ناید مگر از دست زر افشان او

چرخ گویی جمله را بر مخلب عنقا نهاد

سوزیان را گوشه ای از روز جاه خویش دید ...

... گنبد خضرا به حق سر بر ید بیضا نهاد

گرتو هستی از جهان ور نیستی شاید که چرخ

بوی گل در خار و رنگ لاله در خارا نهاد ...

سید حسن غزنوی
 
۲۸۹۵

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۸ - در مدح احمد عمر فرماید

 

... چو صدر دولت و دین احمد عمر یابد

بلند گوهر بحری که چرخ اعظم را

ز اوج همت نهمار مختصر یابد ...

سید حسن غزنوی
 
۲۸۹۶

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۹ - در مدح سلطان بهرام شاه است

 

... آنکه هر لفظش به جای در شهوار ایستد

زیر بار منت او چرخ آسان خم زند

پیش باد حمله او کوه دشوار ایستد ...

... سایه زلفین بر خورشید رخسار ایستد

تا بر اوج چرخ چون خورشید شد زیبد عدو

سایه وار آویخته بر روی دیوار ایستد

سید حسن غزنوی
 
۲۸۹۷

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۲۰

 

... مژده تخت و عروسی به سلیمان آرد

چرخ دولابی چندان که سوی چاه زمین

رشته نور ز مهر و مه تابان آرد ...

سید حسن غزنوی
 
۲۸۹۸

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۲۱ - در مدح بهرام شاه گوید

 

... سپهر سرکش از قدر بلندش تاج سر دارد

ز رمحش چرخ تیر انداز پشت چون کمان آرد

ز تیغش برق آتش بار دایم دیده تر دارد ...

... بنیزه هر یک ار یابد کمر از کوه بر باید

بناوک هر یک ار خواهد سها از چرخ بر دارد

خداوندا در آن فتنه حسن را یک دو نقش آمد ...

سید حسن غزنوی
 
۲۸۹۹

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۲۲ - در مدح بهرام شاه و فرزند او خسرو شاه گوید

 

... یمین دولت بهرام شاه که همت او

ز گوی خاک و خم چرخ گوی و چوگان کرد

بدور دولت او شرع پشت باز نهاد ...

سید حسن غزنوی
 
۲۹۰۰

سید حسن غزنوی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۲۴ - در مدح بهرام شاه است

 

... مظالم را چو بنشیند جهان عدل عمر گیرد

گرش افتد بکشتن چرخ را عزمش فرود آرد

ورش باید به قوت کوه را حزمش کمر گیرد ...

سید حسن غزنوی
 
 
۱
۱۴۳
۱۴۴
۱۴۵
۱۴۶
۱۴۷
۴۹۲