سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۶۲ - المثل فی الخشوع و حضور القلب فی الصّلوة قصّة امیرالمؤمنین علیهالسّلام
... هم تو دانی که در نمانی از آب
چنگ در راه حق زن ای سرهنگ
گرت نبود مراد نبود ننگ ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۶۳ - فی الصّلوة و الرّغبة
... صد هزاران عوان صوت سرای
راه از این و از آن چه باید جست
درد تو رهنمای مقصد تست ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۶۴ - التّمثیل فی تقصیر الصّلوة
... ورنه این طاعتست عین گناه
ای تو در راه صدق کم ز زنی
باز بستر ز همچو خویشتنی ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۶۵ - فیالحمد والثناء
... زانکه کابین دین طلاق تنست
پیک عقلش ممیز راهست
که فسادش صلاح را جاهست ...
... آنگه آگه شوی ز نرخ پیاز
که نیابی به راه راست جواز
مرد ایمان همیشه در کار است ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۶۷ - فی تأدیب صببان المکتب و صفة الجنّة والنّار
از پی راه حق کم از کودک
نتوان بودن ای کم از یک یک ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۷۰ - فی الانابه
ای جهان آفرین جان آرای
وی خرد را به صدق راه نمای
در بهشت فلک همه خامان ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۷۳ - حکایت
... قوتی را به فعلی آبستن
تا چو راه مشیمه بگشایند
زآنچه کشتند حاملان زایند ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۷۴ - فی الشّوق
... بر زن ار بگذرد چو مرد رود
هرچه در راه فتنه انگیزد
همه اش از پیش راه برخیزد
از پی پایتابه ای بشکوه ...
... هیزم برق نعل اسبش دیو
آدمی سوز گشته از پی راه
مالک درد او به آتش آه ...
... از درونش ترازوی انصاف
آب در راه او خلیل زند
مقرعش جان جبرییل زند ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۷۵ - فی نفی صفات المذمومِة عنالله تعالی
... زانکه هستی بدین سرای دریغ
تو گرفته ز جهل راه گریغ
در توحید را تویی چو صدف ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۷۶ - التمثیل فیالذی هو یُطعمنی و یَسقین
... رو ریاضت کش ارت باید باز
ورنه راه جحیم را می ساز
دیگران غافلند تو هش دار ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۷۷ - التمثیل فی معنی اولئک کالانعام بل هم اضل
... ورنه بی دین بدان که هیچ کسی
راه دین رو که راه دین چو روی
همچو شاخ از برهنگی ننوی
ای خوشا راه دین و امر خدای
از گل تیره رو برآر دو پای ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۷۹ - فی الحذر عنالقدر
... که کند با قضای او آهی
جز فرومایه ای و گمراهی
آه تو با قضای او باد است ...
... نشناسی خدای را به خدا
کو در این راه کردنی کردن
که تواند قفای او خوردن ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۸۱ - فی الکرامة
... شد زبانش به حق اناالحق گوی
راه دین صنعت و عبارت نیست
جز خرابی در او عمارت نیست ...
... فلک و طبع و رنگ بوقلمون
راه دور از دل درنگی تست
کفر و دین از پی دو رنگی توست ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۸۲ - فی العبودیّة
... هست در دین هزار و یک درگاه
کمترش آنکه بی تو دارد راه
گر چو زنبور خانه خواهی تن ...
... تا نداردت آه سرگردان
آه را هم ز راه واگردان
با قضا سود کی کند حذرت ...
... آتشی را همی کند تسلیم
داغ نمرود و باغ ابراهیم
تا نگشتی به سوی خویش گدای ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۸۳ - التمثیل فی قصّة ابراهیم الخلیل علیهالسّلام
... گرد گردان چو گوی گرد هوا
گفت پس من دلیل راه توام
جبرییلم که نیکخواه توام ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۸۴ - فیالامتحان
... وانکه او بدگرست و آلوده
گشت در رنج راه فرسوده
درشکن بام و بوم قلب سلیم ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الثانی: فی الکلام ذکر کلام الملک العلّام یسهل المرام » بخش ۷ - ذکر حجّت قرآن
... نیست گوشی نصیب زمزمه ای
گه بخواندی مرا به راه مجاز
خیره بگشاده چون خران آواز ...
... گه به سوی شراب راند مرا
گه به راه سرود خواند مرا
گه شکستی چوچوب را سکنه ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الثانی: فی الکلام ذکر کلام الملک العلّام یسهل المرام » بخش ۹ - ذکر سماع قرآن
... تا زتو عقل و هوش تو برمد
راه دین صنعت و عبارت نیست
نحو و تصریف و استعارت نیست ...
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الثانی: فی الکلام ذکر کلام الملک العلّام یسهل المرام » بخش ۱۰ - در وجد و حال
... آه رعنایی طبیعت تست
راه بینایی شریعت تست
آینه روشنست راه شما
پرده آینه است آه شما
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الثانی: فی الکلام ذکر کلام الملک العلّام یسهل المرام » بخش ۱۲ - در فترت و جهالت گوید و ستایش پیغمبران علیهمالسلام کند ذکرالانبیاء خیر من حدیث الجهلاء
انبیا راستان دین بودند
خلق را راه راست بنمودند
چون به غرب فنا فرو رفتند ...
... خاص در بند لذت و شهوات
عام در بند هزل و تراهات
مندرس گشته علم دین خدای ...
... بر چپ و راست غول و پیش نهنگ
راهبر گشته کور و همره لنگ
خفته جهل را ز پر خوابی ...
... پر ضلالت جهان و پر نیرنگ
بر خردمند راه دین شده تنگ
بانگ برداشته سحرگاهان
سگ و خر در جهان گمراهان
ای سنایی چو بر گرفتی کلک ...