سنایی
»
حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه
»
الباب الاوّل: در توحید باری تعالی
»
بخش ۷۶ - التمثیل فی‌الذی هو یُطعمنی و یَسقین
باز را چون ز بیشه صید کنند
گردن و هردو پاش قید کنند
هر دو چشمش سبک فرو دوزند
صید کردن ورا بیاموزند
خو ز اغیار و عاده باز کند
چشم از آن دیگران فراز کند
اندکی طعمه را شود راضی
یاد نارد ز طعمهٔ ماضی
باز دارش ز خود پیاده کند
گوشهٔ چشم او گشاده کند
تا همه بازدار را بیند
خلق بر بازدار نگزیند
زو ستاند همه طعام و شراب
نرود ساعتی بی‌او در خواب
بعد آن برگشایدش یک چشم
در رضا بنگرد درو نه به خشم
از سرِِ رسم و عاده برخیزد
با دگر کس به طبع نامیزد
بزم و دستِ ملوک را شاید
صیدگه را بدو بیاراید
چون ریاضت نیافت وحشی ماند
هرکه دیدش ز پیش خویش براند
بی‌ریاضت نیافت کس مقصود
تا نسوزی ترا چه بید و چه عود
فرخ آنکو همه طعام و شراب
از مسبّب ستد نه از اسباب
رو ریاضت‌کش ارت باید باز
ورنه راه جحیم را می‌ساز
دیگران غافلند تو هُش‌دار
واندرین ره زبانت خامش‌دار
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره‌ی باز و صید کردن آن است که به نوعی تمثیلی از زندگی و تربیت انسان‌ها می‌باشد. در این شعر بیان شده که چگونه باز را از طبیعت صید می‌کنند و آن را تربیت می‌نمایند تا به عادات و رفتارهای جدیدی عادت کند. به این ترتیب، انسان‌ها نیز باید تحت ریاضت و تربیت قرار گیرند تا از خواسته‌های بی‌فکر و عادات غلط رهایی یابند.
شاعر به اهمیت یادگیری و پرهیز از منحرف شدن به عادات نادرست تأکید می‌کند و می‌گوید که زندگی باید بر پایه‌ی دانش و آگاهی باشد، نه بر اساس غفلت و طبع نامناسب. در نهایت، بر این نکته تأکید می‌شود که بدون تلاش و ریاضت، انسان به مقصود نخواهد رسید و باید از طعمه‌ها و وسوسه‌های غافل‌کننده دوری کند.
هوش مصنوعی: وقتی که پرنده‌ای را از جنگل صید می‌کنند، گردن و پاهای آن را همچنان در قید و بند نگه می‌دارند.
هوش مصنوعی: چشم‌هایش به آرامی بسته می‌شود تا یاد بگیرد چگونه او را شکار کند.
هوش مصنوعی: او از رفتار دیگران خسته شده و می‌خواهد چشمانش را از آنها بگیرد و به سوی چیزهای دیگر نگاه کند.
هوش مصنوعی: کمی غذا می‌تواند آدمی را راضی کند، اما یادآوری از خوراک‌های گذشته او را همیشه به فکر می‌اندازد.
هوش مصنوعی: او را از خود دور کن و به او اجازه بده که لحظه‌ای به گوشهٔ چشمش نگاه کند.
هوش مصنوعی: تا زمانی که مردم از دیدن بازدار خودداری کنند، دیگر کسی به سراغ بازدار نمی‌رود.
هوش مصنوعی: او تمام غذا و نوشیدنی را از خود می‌گیرد و هیچ ساعتی نمی‌گذرد که بدون حضورش در خواب بروم.
هوش مصنوعی: پس از آن، فردی با یک چشم به رضایت نگاه می‌کند، نه به خشم.
هوش مصنوعی: به خاطر عادت‌ها و رسم‌های قدیمی، با دیگران رفت و آمد می‌کند، اما روحش با آنها همخوانی ندارد.
هوش مصنوعی: شاید در میهمانی و جمع ملوک، جایی برای شکار کردن باشد.
هوش مصنوعی: هر کس که زیر بار نظم و انضباط نرود و خود را کنترل نکند، از نظر دیگران فردی غیرقابل هضم و دور از پذیرش خواهد بود.
هوش مصنوعی: برای رسیدن به هدف و موفقیت، باید تلاش و زحمت کشید. بدون تمرین و جدیت، کسی به مقصود خود نمی‌رسد. اگر شخصی خود را نسوزاند، چه اهمیتی دارد که از چه چیزی بهره‌مند است.
هوش مصنوعی: خوشا به حال کسی که تمام غذا و نوشیدنی‌اش را از خالق و منبع واقعی آن دریافت کند، نه از وسایل و اسباب ظاهری.
هوش مصنوعی: برای رهایی از عذاب و مشکلات، باید به خودسازی و تربیت نفس ادامه دهی، وگرنه به سوی جهنم سوق پیدا خواهی کرد.
هوش مصنوعی: دیگران بی‌خبر هستند، اما تو هوشیار باش و در این مسیر حرفی نزن.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بی‌مثل و شبه و بی‌همتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.