سنایی
»
حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه
»
الباب الاوّل: در توحید باری تعالی
»
بخش ۷۹ - فی الحذر عنالقدر
بندگان را که از قدر حذر است
آن نه زیشان که آن هم از قدر است
قدر و تقدیر او نهاد چو چنگ
که شناسد همی ز نام و ز ننگ
زان چو بربط به هر خیال همی
خفته نالد ز گوشمال همی
پیش دیوانِ حکم او جز مرد
شکر سیلی حق که داند کرد
سنگ خواران حکم چو سندان
نزنند از برای جان دندان
که کند با قضای او آهی
جز فرومایهای و گمراهی
آه تو با قضای او باد است
با قضایش دل تو ناشاد است
با قضا مر ترا چو نیست رضا
نشناسی خدای را به خدا
کو در این راه کردنی کردن
که تواند قفای او خوردن
کردنی بایدت عزازیلی
تا زند دست لعنتش سیلی
سیلی کز دو دست دوست خوری
همچو بادام بی دو پوست خوری
گردنانی که با خدای خوشند
حکم را بُختیان بارکشند
چون چراغند اگرچه در بندند
زانکه جان میکنند و میخندند
هر بلایی که دل نماید از او
گر یکی ور هزار شاید از او
حکم و تقدیر او بلا نبوَد
هرچه آید به جز عطا نبوَد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن درباره تقدیر و قضا و قدر الهی است. شاعر بیان میکند که انسانها معمولاً از سرنوشت خود میهراسند، اما باید بدانند که تقدیر الهی همچون ساز و چنگی است که در دست خداوند قرار دارد و او بر اساس دانایی و حکمتش، فرمان میدهد. هرچه پیش آید، بر اساس حکم اوست. انسانهایی که با خداوند ارتباط خوبی دارند، بر تقدیر خود صبر میکنند و در برابر بلاها و سختیها صبر و شکرگزارند. نهایتاً، همه چیز در دست خداست و آنچه میآید، تنها عطا و رحمتی از سوی اوست.
هوش مصنوعی: بندگان را که از مقام و ارزش خود دوری میورزند، این دوری به خاطر خود آنها نیست، بلکه به خاطر مقام و ارزشی است که دارند و از آن غافلند.
هوش مصنوعی: سرنوشت و تقدیر او بهگونهای است که مانند چنگی عمل میکند؛ یعنی ویژگیها و نشانههای فرد، چه خوب و چه بد، بهخوبی شناخته میشوند.
هوش مصنوعی: از آن بربط (ساز موسیقی) هر خیالی در ذهن خفته، نالهای سر میدهد که گویی در حال تنبیه است.
هوش مصنوعی: در محضر دیوان عدل او، تنها کسی که میداند حق را چه طور باید پذیرفت، مردی است که از روی شکر و سپاس در برابر تقدیر و اتفاقات زندگی میایستد.
هوش مصنوعی: خود را به سادگی به خطر نندازید، زیرا افرادی که خوار و ذلیل هستند، مانند چیزی که در زیر یک سندان قرار دارد، هیچ ارزشی ندارند و بیرحمی میکنند. پس برای حفظ جان خود باید با احتیاط رفتار کرد و از هرگونه خطر دوری جست.
هوش مصنوعی: کسی که با تقدیر او سازگار نباشد، فقط دلشکستگی و انحراف برایش به دنبال خواهد داشت.
هوش مصنوعی: ناله و آه تو به سرنوشت او مربوط میشود و به همین خاطر دل تو از حال او ناراحت است.
هوش مصنوعی: اگر سرنوشت تو با رضایت همراه نیست، به هیچ وجه نمیتوانی خدا را بشناسی.
هوش مصنوعی: کسی که در این مسیر میخواهد تلاش کند، باید بداند که ممکن است با مشکلات و چالشهایی مواجه شود.
هوش مصنوعی: برای رسیدن به مقام و منزلت بزرگ، باید کارهای شایستهای انجام دهی تا بتوانی بر دشواریها و زشتیها غلبه کنی.
هوش مصنوعی: اگر از دوستی ضربهای بخوری، مانند بادامی خواهی بود که بدون اینکه پوستش را بکنند، تناول میکنی.
هوش مصنوعی: کسانی که با خداوند توافق و هماهنگی دارند، به راحتی از بار مشکلات و مسئولیتها عبور میکنند.
هوش مصنوعی: اگرچه در زندان هستند، اما مانند چراغی میدرخشند و با زندگی و شادی روح خود را زنده نگه میدارند.
هوش مصنوعی: هر مشکل و سختی که دل انسان بخواهد، چه زیاد و چه کم، از همان دل نشأت میگیرد.
هوش مصنوعی: هر چه در دنیا رخ میدهد، نتیجهٔ ارادهٔ اوست و هیچ چیزی جز لطف و نعمت او نیست.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.