ای طالع نگون ز تو تا کی قفا خورم

وی چرخ واژگون ز تو تا کی جفا برم

روزی بخشم بشکنم این مهر مهر تو ...

... کش آفتاب گفت من از تو منورم

چرخ از پی تفاخر کفتست بارهاش

من نیز در رکاب تو دیرینه چاکرم ...

... بی منتی از آهو جان معطرم

روشن تراست نسبت من زافتاب چرخ

با سایه از تواضع گرچه برابرم ...

... ننگ آیدم که گویم در عهد چون تویی

من بی گناه بسته چرخ ستمگرم

معروف من ببندگی تو پس آنگهی

زهره است چرخ را که زند زخم منکرم

در شاعری ز جمع گدایان مخوان مرا ...

... در زاویه مقوس چون خط منحنی

زین مرکز مسطح و چرخ مدورم

پرکنده و ستمکش چون بادم و چو خاک

گردن فراز و سرکش چون آب و آذرم

با چرخ همچو سوزن دلدوز تنگچشم

چون ریسمان تافته سر زیر چنبرم ...

... بعد از خدای عز و جل اعتماد ها

بر اهتمام تست نه بر چرخ و اخترم

نزد تو گر نشان قبولی نباشدم ...

... وی کرده گه حکم بر اجرام تحکم

مخدوم جهان صدر قوام الدین کاینچرخ

گفته است که مأمور توأم فأمرو احکم ...

... تا در رخ احباب تو کردست تبسم

ای قدر تو افزون شده از دایره چرخ

وی جاه تو بیرون شده از حد توهم ...

... سرگشته شود عقل از ادراک و تفهم

خوندل من میخورد اینچرخ وزینروی

در خوندل خویش همی جوشم چون خم ...

... من چونسمت خدمت صدری چو تو دارم

بر من چه کند چرخ سراسیمه تهاجم

من صبحم و در مدح تو جز صدق نگویم ...

... چونانکه خدررا نرسد رنج تألم

فضلم عوض رزق من آمد مگر از چرخ

چون نیش که آمد عوض دیده کژدم

شاید که بدین شهر کند چرخ تفاخر

شاید که بدین مدح کند عقل ترنم ...

... جای شکراست که من ناخلفم

بسکه در من کشد این چرخ کمان

کاغذین جامه ازو چون هدفم ...

... بر در صدر جهان معتکفم

پای بر چرخ نهم گر گیرد

صدر رکن الدین اندر کنفم

زهی تو حاکم عدل و جهان ترا محکوم

زهی بحم تو گردن نهاده چرخ ظلوم

فکنده صیت تو در گوش روزگار طنین ...

... عجب نباشد ار از طبع تو تغییر یافت

مزاج چرخ ستمکار و طبع عالم لوم

اگر نبودی فر و شکوه مسند تو ...

... و گرنه سنگ تو میآمدیش در دندان

پدید کرده بداین چرخ ظلمهای سدوم

نهاده قاعدۀ عدل تو در این کشور ...

... چو هست امر تو قایم بایزد قیوم

بچرخ فرما زین پس چو خدمتی باشد

ازانکه چرخ ترا چاکریست نیک خدوم

ستایش تو چه کارست تابدولت تو ...

... صبح اگر خواهد که بی فرمان تو یکدم زند

گو بزن بهرام چرخ از بهر آن دارد حسام

گر مجسم گرددی رایتو چونخورشید چرخ

عقل فرق آن نکردی کاینکدامست آنکدام ...

... به خون شده رخ گردون خضاب می بینم

ز شرم کرده خود چرخ را زنان بر سر

دودست عقرب همچون ذباب می بینم ...

... زهره ز سماع و وجد لبیک

بر چرخ گسسته زیر بابم

قربان تر حمل همی راند ...

... چونکه دهم جلوه طبع را بمدیحت

چرخ کند ماه و آفتاب نثارم

فخر بخاک در تو آرم اگرچه ...

... ابرم و جز گرد بحر نیست طوافم

چرخم و جز گرد قطب نیست مدارم

پای چو گل بر بساط هر خس ننهم ...

... باد گل دولتت همیشه شکفته

تا ننهد چرخ با شکوه تو خارم

... صد جهانی میان خانه زین

چرخرا پیش حکمت ازمه نو

حلقه در گوش چون ینال و تکین ...

... گر نه بر سمت حکم تو گردد

چنبر چرخ بگسلد در حین

خرج یکروزه جود تست هر آنچ ...

... ورق ز شاخ درختان چو نامه ها پران

دل هوا مگر از جور چرخ سردشدست

و گرنه اشک چه بار دزدیده ها چندان ...

... که چون نمک همه کافور مینهد بر خوان

مگر ز سرما گشتست روی چرخ کبود

مگر ز برف ببستست راه کاهکشان ...

... چو آفتاب جهانسوز و همچو اختر شوخ

چو روزگار لجوج و چو چرخ بی فرمان

چو برق تیغ زن و چون اثیر صاعقه بار ...

... چو برق گاه زر افشاندن تویی خندان

بلند قدر تو بر چرخ زیر پای آورد

بقهر شیر فلک همچو شیر شادروان ...

... عدم براند سیلاب بر جهان وجود

چنانکه خرد کند موج هفت چرخ نگون

شوند غرقه بدو در مکان شیب و فراز ...

... بصلب هفت پدر در سلاله گردد خون

زروی چرخ بریزد قراضه های نجوم

ززیر خاک برافتد ذخایر قارون ...

... صورت امرروانت نسختی از کن فکان

چرخ هفتم پای کوب قدر تو همچون رکاب

سیرانجم دستمال حگم تو همچون عنان ...

... زهی سپهر ترازیردست همچو عنان

بلند قدر تو برچرخ شیر گردونرا

بزیر پای سپرده چو شیر شادروان ...

... بیک دلی یقین و بپیروی گمان

بقدر جنبش چرخ و بنفع تابش مهر

بنور دیده عقل و بفر جوهر جان ...

... بماء نقب زن و آفتاب کیسه گشای

بچرخ حقه نه و روزگار صددستان

بصحن با غ چو برگیرد از هوا شبنم ...

... که هست گرگ ازو نایب سگان شبان

بحقه بازی چرخ و بمهره دزدی صبح

بچیرگی قضا و بچابکی دوران ...

... بنظیرت نگشته آبستن

پیش قدر تو چرخ غاشیه کش

پیش حکمت زمانه مقرعه زن

عقل با نور رای تو کژبین

چرخ با سیر عزم تو کودن

تیغ تو همچو چرخ مردم خوار

خشم تو همچو مرگ مردشکن ...

... گر مجسم شود بزرگی تو

در نیابدش چرخ پیرامن

در قبایی چگونه می گنجی ...

... همه اخلاق تست مستحسن

سطح تو سقف چرخ بل اعلی

رای تو روی عقل بل احسن ...

... هست بهر قضیم مرکب تو

چرخ را خوشه ماه را خرمن

سرورا یک نفس بدستوری ...

... هدیه بخت نوع نوع بلا

تحفه چرخ گونه گونه حزن

شد پراکنده چون بنات النعش ...

... سموم قهر تو گر بگذرد بگردون بر

بسوزد از زبر چرخ ماه را خرمن

کسیکه از بد ایام در حمایت تست ...

... بس سازگار هست طبیبی در این میان

ناهید چرخ و طرف مه و آسمان لطف

یادآور ای عزیز که گفتن نمیتوان ...

... کوه حزمست بهنگام سکون

چرخ چون خیمه جاهش آمد

فارغ آمد ز طناب و زستون ...

... بباد فضلم بشکفت گلستان سخن

سپر ز ماه کند تیر چرخ جوشنور

چو من بشست بیان درکشم کمان سخن ...

... اگر بشعر کسی را ترقیی بودی

بچرخ بر شدمی من بنردبان سخن

ولیک حاصلش این بین که باهمه هنرم ...

... سدی شکسته گشت که تا دور روزگار

در گوش طاس چرخ بماند از و طنین

منسو شد ز لوح کرم آیت امید ...

... برخی آن شمایل موزون و لطف و باس

کش چشم چرخ پیر نبیند کسش قرین

ایدوست خونگری تو و ایخصم زهرخند ...

... تا مادر زمانه بزاید چو تو خلف

ای بس که دور چرخ شهور آردوسنین

اکنون کنند یاد ترا ورد هر زبان ...

... ایخاک گنج یافته نیک دارهان

ویچرخ گم شدست مهی بازجوی هین

ما غره ایم و تیر فنا هست در کمان ...

... از بهر چشم بد که نیاید بدو زیان

از آب این عرض جگر چرخ گرم شد

وز رنج این مرض نفس سرد زد خزان ...

... خود رخنه فتاد که تا دامن فلک

عاجز بوند چرخ و کواکب زسد آن

آن شاخ باغ دانش و مهر سپهر فضل

آن در بحردین که در افتاد ناگهان

گر کوکبی ز چرخ معالی غروب یافت

باد از کسوف حادثه خورشید در امان ...

... آنک فتاده جاده بر راه کهکشان

بر چرخ سعد اکبر کش مشتری است نام

داد از پی بشارت تسبیح و طیلسان ...