گنجور » سعدی » دیوان اشعار » غزلیات

وزن:	فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری:	غزل
دسته:	طیبات
منبع اولیه:	ویکی‌درج
تعداد ابیات:	۱۲

خلاصه

هوش مصنوعی: این اشعار به زیبایی و عشق اشاره دارند و در آن شاعر از قهر و زیبایی معشوق سخن می‌گوید. او به توصیف زیبایی‌های معشوق و تأثیر آن بر دل و جانش می‌پردازد و احساسات عمیق خود را نسبت به او ابراز می‌کند. شاعر به وجود زیبایی‌های طبیعی در جهان و پیوند آن‌ها با عشق اشاره می‌کند و بیان می‌کند که حتی در دوری معشوق، عشق و زیبایی او همیشه در او وجود دارد. او نسبت به درد و رنج معشوق نیز ابراز احساس می‌کند و گاهاً به حالت‌های اسیری و ناله‌هایی که در دل دارد، اشاره می‌کند. در نهایت، شاعر به جوهره عشق و زیبایی و تأثیر آن بر زندگی و سرنوشت خود می‌پردازد.

اخطار: خلاصه‌های تولید شده توسط هوش مصنوعی در بسیاری از موارد نادرستند. اگر این متن به نظرتان نادرست است می‌توانید آن را ویرایش کنید.

برگردان به زبان ساده

# آن تویی یا سرو بستانی به رفتار آمده‌ست

یا ملک در صورت مردم به گفتار آمده‌ست

رفتار: رفتن و خرامیدن / صورت مردم: صورت و شکل مردم و انسان / تجاهل العارف: سعدی معشوق را از سرو بوستانی و ملک، تمیز نداده است. / معنی: ای محبوب من، نمی دانم این تو هستی یا سرو بوستانی است که به حرکت در آمده است؟! یا شاید فرشته‌ای است که همانند مردم سخن می گوید؟! - منبع: شرح غزل‌های سعدی

# آن پری کز خلق پنهان بود چندین روزگار

باز می‌بینم که در عالم پدیدار آمده‌ست

پری: جنّ مؤنّث که موجودی است از عالم غیر مرئی که با جمال خود انسان را می‌فریبد./ استعارهٔ مصرّحه: پری (معشوق زیبا) / معنی: آن معشوق پری‌وشی که مدّت‌های دراز از چشم مردم نهان بوده، باز می‌بینم که در جهان آشکار گشته است. - منبع: شرح غزل‌های سعدی

# عود می‌سوزند یا گل می‌دمد در بوستان

دوستان یا کاروان مشک تاتار آمده‌ست

عود: به چوب هر درخت گفته می شود، چوب سیاه رنگی است که چون بر آتش قرار دهند، دودش بوی خوش می دهد./ دمیدن: پراکنده شدن بوی خوش (لغت نامه) / مشک: 22/2 / تاتار:نام قبیله‌ای از مغول بود که بعدها بر بعضی از قبایل آسیای مرکزی اطلاق می شد و آهوی مشک در ختا، ختَن و تاتارستان زندگی می کرد و مشک تاتاری معروف بوده است. / تجاهل العارف: نادان نمایی در باب بوی گل و عود و آمدن کاروان مشک / جناس لاحق: بوستان، دوستان / معنی: ای دوستان، این بوی خوشی که به مشام می رسد، بوی گل است یا بوی عود که فضا را پر کرده است؟! یا کاروانی است که با خود مشک حمل می کند؟! - منبع: شرح غزل‌های سعدی

# تا مرا با نقش رویش آشنایی اوفتاد

هر چه می‌بینم به چشمم نقش دیوار آمده‌ست

نقش: نشان و اثر، عکس و تصویر./ معنی: از زمانی که با نقش و نگار چهره‌اش آشنا شده‌ام، هر نقش و نگار دیگری که می‌بینم، در نظرم نقش بی جان روی دیوار است. - منبع: شرح غزل‌های سعدی

# ساربانا یک نظر در روی آن زیبا نگار

گر به جانی می‌دهد اینک خریدار آمده‌ست

ساربان: (بان پسوند محافظت و نگهداری است و سار به معنی شتر است)، کاروان سالار، کسی که پیشاپیش شتران حرکت میکند و آنها را هدایت می کند./ نظر: نگاه / نگار: 13/8 / معنی:ای ساربان، اگر آن محبوب زیبارو برای یکبار نگریستن بر چهره‌اش جانی طلب می کند، اینک من خریدار آن هستم. - منبع: شرح غزل‌های سعدی

# من دگر در خانه ننشینم اسیر و دردمند

خاصه این ساعت که گفتی گل به بازار آمده‌ست

معنی: من دیگر اسیر و دردمند در خانه نمی‌مانم، به ویژه در این لحظه که پنداری گل به تجلّی در آمده است. - منبع: شرح غزل‌های سعدی

# گر تو انکار نظر در آفرینش می‌کنی

من همی‌گویم که چشم از بهر این کار آمده‌ست

جناس زاید و ناقص: انکار، این کار / استعارهٔ مصرّحه: گل (معشوق زیبا روی) / معنی: اگر تو نگریستن برصنع الهی را باور نمی‌داری، من می‌گویم که دیدگان انسان فقط برای دیدن این آفریده‌ها در سر نهاده شده است. - منبع: شرح غزل‌های سعدی

# وه که گر من بازبینم روی یار خویش را

مرده‌ای بینی که با دنیا دگر بار آمده‌ست

وه: صوت است، کلمه‌ای است که برای تحسین و شگفتی به کار می رود، خوشا، نیکا، چه نیک و خوش باشد / با: به معنی «به». (لغت نامه) / تشبیه مرکّب: مصراع اوّل مشبّه، مصراع دوم مشبّه به / جناس لا حق و خط: یار، بار / جناس زاید: گر، دگر /مصراع اوّل این بیت عیناً در غزل 13 بیت اوّل آمده است. / معنی: چه نیکوست، اگر من دوباره چهره یار را مشاهده نمایم، تومرده‌ای را خواهی دید که بار دیگر زنده شده و حیات یافته است. - منبع: شرح غزل‌های سعدی

# آن چه بر من می‌رود در بندت ای آرام جان

با کسی گویم که در بندی گرفتار آمده‌ست

بند: گرفتاری، زندان / کنایه: آرام جان (محبوب و معشوق) /آرایه تکرار: بند / معنی: ای آرام دل من، مشقّتی را که من در بند بلای عشقت تحمّل می‌کنم، فقط به کسی می‌گویم که خود پیشتر گرفتار چنین رنجی شده و تجربه‌ای در آن باب دارد. - منبع: شرح غزل‌های سعدی

# نی که می‌نالد همی در مجلس آزادگان

زان همی‌ نالد که بر وی زخم بسیار آمده‌ست

عکس: نالد همی، همی نالد / جناس مضارع: می، نی / معنی: نی که همواره در محفل آزادگان ناله سر می‌دهد، بدین دلیل است که آن را به ضرب تیغ از نیستان جدا کرده‌اند و هنگام سوراخ کردن داغ‌هایی بر وی نهاده‌اند. (برای اینکه نی در هنگام سوراخ شدن ترک نخورد، میله فلزی را داغ کرده، بر آن می‌نهاده‌اند) - منبع: شرح غزل‌های سعدی

# تا نپنداری که بعد از چشم خواب آلود تو

تا برفتی خوابم اندر چشم بیدار آمده‌ست

تا (اوّل): زنهار / جناس تام: تا (زنهار)، تا (حرف ربط) / تضاد: خواب آلود، بیدار. برفتی، آمده است. / معنی: زنهار، تصور نکنی که بعد تماشای دیدگان خمار تو از آن پس که مرا ترک کردی، خواب به چشمان بیدارم آمده است. - منبع: شرح غزل‌های سعدی

# سعدیا گر همتی داری منال از جور یار

تا جهان بوده‌ست جور یار بر یار آمده‌ست

همّت: در لغت به معنی بلند نظری، و در نظر صوفیان قصد و کوشش دل است به جمیع قوای روحانی به جانب حق برای حصول کمال خود و یا دیگری / آرایه تکرار: جور، یار / معنی: ای سعدی، اگر در عشق کمر همت بسته و قصد وصال داری، از جفای یار شکوه مکن، زیرا تا دنیا بوده، این رسم جفای معشوق بر عاشق وجود داشته است. - منبع : شرح غزل‌های سعدی / دکتر محمدرضا برزگر خالقی / دکتر تورج عقدایی

رونوشت متن رونوشت نشانی نمای مشابه کتابهای چاپی (فقط رایانه)

پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی

راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور

غزل ۵۹ به خوانش حمیدرضا محمدی
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.

غزل ۵۹ به خوانش سهیل قاسمی

غزل ۵۹ به خوانش رامین کریمی

غزل ۵۹ به خوانش محسن لیله‌کوهی

غزل ۵۹ به خوانش سعیده تهرانی‌نسب

همهٔ خوانش‌هاautorenew

غزل ۵۹ به خوانش پری ساتکنی عندلیب

غزل شمارهٔ ۵۹ به خوانش نازنین بازیان

غزل شمارهٔ ۵۹ به خوانش فاطمه زندی

غزل شمارهٔ ۵۹ به خوانش مریم فقیهی کیا

فعال یا غیرفعال‌سازی قفل متن روی خوانش من بخوانم

غزل شمارهٔ ۵۹ به خوانش امیر اثنی عشری
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.

فعال یا غیرفعال‌سازی قفل متن روی خوانش

همین شعر » بیت ۱

سیف فرغانی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۶۹ » بیت ۱۲

سعدی از قدر تو غافل بود آن ساعت که گفت

(این تویی یا سرو بستانی برفتار آمدست)

پیشنهاد مشق شعر

اوحدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۹۶

بنگرید این فتنه را کز نو پدیدار آمده‌ست

خلق شهری از دل و جانش خریدار آمده‌ست

باغ رویش را ز چاه غبغبست امسال آب

زان سبب سیب زنخدانش به از پار آمده‌ست

نقد هر خوبی که در گنج ملاحت جمع بود

[...]

سیف فرغانی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۶۹

عاشق اینجا از برای دیدن یار آمده‌ست

بلبل شوریده بهر گل به گلزار آمده‌ست

این جهان بازار کار عشق جانان است، از او

آن برد مقصود کو با زر به بازار آمده‌ست

عاشقم او را ندانم دولت است این یا فضول

سلمان ساوجی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۷۱

جان من می‌رقصد از شادی، مگر یار آمده‌ست

می‌جهد چشمم همانا وقت دیدار آمده‌ست

جان بیمارم به استقبال آمد، تا به لب

قوتی از نو مگر، در جان بیمار آمده‌ست

می‌رود اشکم که بوسد، خاک راهش را به چشم

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه

معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است

تا به حال ۱۰ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...

منصورگروسی در ‫۱۳ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۱۵ دی ۱۳۹۰، ساعت ۱۸:۲۱ نوشته:

این توئی یا سرو بستانی به رفتار امدست ؟
خطاب به یارست و سئوال از یار
که : این تو هستی یا سرو بستان در حال راه رفتن است ؟
به رفتار امدست : یعنی به راه رفتن امده
یا ملک در صورت مردم به گفتار امدست ؟
باز هم سئوال از یارست
به این مفهوم که : سرو بستان به رفتار امده
یا تو ملکی هستی که در صورت انسان سخن میگویی ؟
مردم : بمعنای انسان است در این بیت

reply flag link

فرزانه رضایی در ‫۱۳ سال قبل، دوشنبه ۶ شهریور ۱۳۹۱، ساعت ۱۷:۴۴ نوشته:

آقا محمد کاظم واله اصفهانی غزلی به اقتفای این غزل سعدی سروده است و همچنین مصرع آخر این غزل را در شعر خود تضمین کرده است.
مطلع این غزل این بیت است
بهر کاری دلبری سر خوش به بازار آمدست
دوستان فکری که یارم بر سر کار آمدست
بیت تخلص این غزل:
شکوه از جورش مکن واله که سعدی گفته است
تا جهان بودست جور یار بر یار آمدست

محسن مردانی در ‫۱۲ سال و ۴ ماه قبل، جمعه ۲۳ فروردین ۱۳۹۲، ساعت ۱۲:۰۶ نوشته:

غزلیات سعدی اغلب زیباست ولی در هر غزل فقط چند بیت بسیار بسیار عالی دارد
اما این غزل سعدی تمام ابیاتش عالی است

۷ در ‫۱۰ سال و ۲ ماه قبل، چهارشنبه ۱۰ تیر ۱۳۹۴، ساعت ۲۰:۵۶ نوشته:

نی که می‌نالد همی در مجلس آزادگان
زان همی‌نالد که بر وی زخم بسیار آمدست
نای که می نالد همی در مجلس آزادگان
زخم=خراش و بریدگی تن و پوست(نای} با آلت توک تیز
اشاره به نای که از نیزار با بریدن بند یا گره جدا شود و باز آن را بیشتر میخراشند و سفته میکنند تا بشود نواخت.
نام دیگر آن نای و نال است پس نای/نال همی نالد

وشایق در ‫۱۰ سال قبل، سه‌شنبه ۱۰ شهریور ۱۳۹۴، ساعت ۱۳:۴۲ نوشته:

با سلام ( ساربانا یک نظر در روی ان زیبا نگار گر به جانی میدهد اینک خریدار امدست ) سعدی باز راه رسیدن به او را در این بیت بیان میکند و ان اینکه برای دیدن روی او باید از خود سفر کنی و خودیت خودت را بگذاری و بی من و ما شوی تا او را ببینی بی من و مایی یعنی چه ؟ یعنی خودت را نبینی وقتی تو نباشی رنجیدن رخت بر می بندد دیگران را دوست خواهی داشت و به انها نهایت محبت را میکنی از گناهشان در می گذری . بشت چراغ خطر دست بر بوق نمی نشینی اگر در راه مانده ای کمک خواست بدون در خواست به او کمک میکنی . فحش نمی دهی . برای بدست اوردن مال هزار دروغ نمی گویی و هزار قسم نمی خوری . عیبهایشان را می بوشانی . ابرویشان را نمی بری . بدون هیچ چشمداشتی به انها کمک میکنی . انصاف میدهی و انصاف نمی خواهی . از خود حکایت واز دیگران شکایتی نداری و هزاران صفت خوب دیگر را دارا میشوی انوقت بی نیازی را حس میکنی و ازاد ازاد زندگی می کنی غم و غصه ای ترا رنج نمی دهداز دنیا می رهی و وصل به بینهایت میشوی و.....

rezasafari در ‫۷ سال و ۱۰ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۸ مهر ۱۳۹۶، ساعت ۰۰:۰۴ نوشته:

اندکی ازخود برآ، عالم سر بام است وبس...
بیدل

مجید شریف نژاد در ‫۵ سال و ۴ ماه قبل، یکشنبه ۳۱ فروردین ۱۳۹۹، ساعت ۱۰:۵۲ نوشته:

آقای شایق4 شما به چه حقی ابیات و غزلها را مصادره میکنی همسو با مغز ملتهبت

فاطمه زندی در ‫۲ سال و ۱۱ ماه قبل، چهارشنبه ۲۳ شهریور ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۰۶ نوشته:

وزن:فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلات(بحر رمل مثمّن مقصور عروض)

1. رفتار:رفتن و خرامیدن/صورت مردم:صورت وشکل مردم و انسان.

تجاهل العارف:سعدی معشوق را از سرو بوستانی و ملک، تمیز نداده است.

معنی: ای محبوب من، نمی دانم این تو هستی یا سرو بوستانی است که به حرکت در آمده است؟! یا شاید فرشته ای است که همانند مردم سخن می گوید؟!

2.پری:جنّ مؤنّث که موجودی است از عالم غیر مرئی که با جمال خود انسان را می فریبد. استعاره مصرّحه:پری(معشوق زیبا).

معنی:آن معشوق پری وشی که مدّت های دراز از چشم مردم نهان بوده، باز می بینم که در جهان آشکار گشته است.

3.عود:به چوب هر درخت گفته می شود، چوب سیاه رنگی است که چون بر آتش قرار دهند، دودش بوی خوش می دهد/دمیدن:پراکنده شدن بوی خوش(لغت نامه) /مشک:22/2/

تاتار:نام قبیله ای از مغول بود که بعدها بربعضی از قبایل اسیای مرکزی اطلاق می شد و آهوی مشک در ختا، ختَن و تاتارستان زندگی می کرد و مشک تاتاری معروف بوده است.

تجاهل العارف:نادان نمایی در باب بوی گل و عود و آمدن کاروان مشک/جناس لاحق:

بوستان، دوستان.

معنی:ای دوستان، این بوی خوشی که به مشام می رسد، بوی گل است یا بوی عود که فضا را پر کرده است؟! یا کاروانی است که با خود مشک حمل می کند؟!

4. نقش:نشان و اثر، عکس و تصویر.

معنی:از زمانی که با نقش و نگار چهره اش اشنا شده ام، هر نقش و نگار دیگری که می بینم، در نظرم نقش بی جان روی دیوار است.

5.ساربان:(بان پسوند محافظت و نگهداری است و سار به معنی شتر است)، کاروان سالار، کسی که پیشاپیش شتران حرکت میکند و آنها را هدایت می کند/نظر:نگاه/نگار:13/8.

معنی:ای ساربان، اگر آن محبوب زیبارو برای یکبار نگریستن بر چهره اش جانی طلب می کند، اینک من خریدار آن هستم.

6.معنی:من دیگر اسیر و دردمند در خانه نمی مانم، به ویژه در این لحظه که پنداری گل به تجلّی در آمده است.

7.جناس زاید و ناقص:انکار، این کار/استعاره مصرّحه:گل(معشوق زیبا روی).

معنی:اگر تو نگریستن برصنع الهی را باور نمی داری، من می گویم که دیدگان انسان فقط برای دیدن این آفریده ها در سر نهاده شده است.

8.وه:صوت است، کلمه ای است که برای تحسین و شگفتی به کار می رود، خوشا، نیکا، چه نیک و خوش باشد/با:به معنی((به)). (لغت نامه)

تشبیه مرکّب:مصراع اوّل مشبّه، مصراع دوم مشبّه به/جناس لا حق و خط:یار، بار/جناس

زاید:گر، دگر/مصراع اوّل این بیت عیناً در غزل13 بیت اوّل آمده است.

معنی:چه نیکوست، اگر من دوباره چهره یاررا مشاهده نمایم، تومرده ای را خواهی دید

که باردیگر زنده شده و حیات یافته است!

9.بند:گرفتاری،زندان.

کنایه:آرام جان(محبوب و معشوق) /آرایه تکرار:بند.

معنی:ای آرام دل من، مشقّتی را که من در بند بلای عشقت تحمّل می کنم، فقط به کسی

می گویم که خود پیشتر گرفتار چنین رنجی شده و تجربه ای در آن باب دارد.

10.عکس:نالد همی، همی نالد/جناس مضارع:می، نی.

معنی:نی که همواره در محفل آزادگان ناله سر می‌دهد، بدین دلیل است که آن را به

ضرب تیغ ازنیستان جدا کرده اند و هنگام سوراخ کردن داغ هایی بر وی نهاده اند(برای

اینکه نی در هنگام سوراخ شدن ترک نخورد، میله فلزی ای را داغ کرده، بر آن می نهاده اند)

11.تا(اوّل):زنهار.

جناس تام:تا(زنهار)،تا(حرف ربط) /تضاد :خواب آلود، بیدار/تضاد /برفتی، آمده است

معنی:زنهار، تصور نکنی که بعد تماشای دیدگان خمار تو از آن پس که مرا ترک کردی،

خواب به چشمان بیدارم آمده است.

12.همّت:در لغت به معنی بلند نظری، و در نظر صوفیان قصد و کوشش دل است به جمیع قوای روحانی به جانب حق برای حصول کمال خود ویا دیگری.

آرایه تکرار:جور، یار.

معنی :ای سعدی، اگر در عشق کمر همت بسته و قصد وصال داری، از جفای یار شکوه

مکن، زیرا تا دنیا بوده، این رسم جفای معشوق بر عاشق وجود داشته است.

منبع : شرح غزلهای سعدی

دکتر محمدرضا برزگر خالقی

دکتر تورج عقدایی

سعدی : به چه کار آیدت ز گُل طبقی ؟

از گلستان ِ ما بِبَر طبقی

شاد و تندرست باشید .

فاطمه یاوری در ‫۲ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۲۶ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۲۳:۵۵ نوشته:

آن چه بر من می رود در بندت ای آرام جان

با کسی گویم که در بندت گرفتار آمدست....!

جلال ارغوانی در ‫۸ ماه قبل، جمعه ۱۴ دی ۱۴۰۳، ساعت ۱۵:۱۱ نوشته:

مدعی خوار است سعدی چون تومی گویی سخن

لای باشد پیش گوهر پیش گل خار آمده است

برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.

	غیرفعال و فعال کردن دوبارهٔ حالت چسبانی نوار ابزار به بالای صفحات
	راهنمای نوار ابزار
	پیشخان کاربر
	اشعار و ابیات نشان‌شدهٔ کاربر
	اعلان‌های کاربر
	ادامهٔ مطالعه (تاریخچه)
	خروج از حساب کاربری گنجور
	لغزش به پایین صفحه
	لغزش به بالای صفحه
	لغزش به بخش اطلاعات شعر
	فعال یا غیرفعال کردن لغزش خودکار به خط مرتبط با محل فعلی خوانش
	فعال یا غیرفعال کردن شماره‌گذاری خطوط
	کپی نشانی شعر جاری در گنجور
	کپی متن شعر جاری در گنجور
	همرسانی متن شعر جاری در گنجور
	نشان کردن شعر جاری
	ویرایش شعر جاری
	ویرایش خلاصه یا برگردان نثر سادهٔ ابیات شعر جاری
	شعر یا بخش قبلی
	شعر یا بخش بعدی

ورود به گنجور

غزل شمارهٔ ۵۹