بخش ۳ - ظاهر شدن عجز حکیمان از معالجهٔ کنیزک و روی آوردن پادشاه به درگاه اله و در خواب دیدن او ولیی را
شه چو عجز آن حکیمان را بدید
پابرهنه جانب مسجد دوید
رفت در مسجد سوی محراب شد
سجدهگاه از اشکِ شه پُر آب شد
چون به خویش آمد ز غَرقاب فنا
خوش زبان بگشاد در مدح و دعا
کای کمینه بخشِشَت مُلک جهان
من چه گویم چون تو میدانی نهان
ای همیشه حاجت ما را پناه
بار دیگر ما غلط کردیم راه
لیک گفتی گرچه میدانم سِرَت
زود هم پیدا کُنَش بر ظاهرت
چون برآورد از میانِ جان خروش
اندر آمد بحرِ بخشایش به جوش
درمیان گریه خوابش دَر رُبود
دید در خواب او که پیری رو نمود
گفت ای شه مژده، حاجاتت رواست
گر غریبی آیدت فردا، ز ماست
چونکه آید او حکیمی حاذقست
صادقش دان کو امین و صادقست
در علاجَش سِحرِ مطلق را ببین
در مزاجش قدرتِ حق را ببین
چون رسید آن وعدهگاه و روز شد
آفتاب از شرق اخترسوز شد
بود اندر منظره شه مُنتظر
تا ببیند آنچه بنمودند سِر
دید شخصی کاملی پُر مایهای
آفتابی درمیانِ سایهای
میرسید از دور مانند هلال
نیست بود و هست بر شکلِ خیال
نیستوش باشد خیال اندر روان
تو جهانی بر خیالی بین روان
بر خیالی صلحشان و جنگشان
وز خیالی فخرشان و ننگشان
آن خیالاتی که دام اولیاست
عکسِ مهرویانِ بُستانِ خداست
آن خیالی که شه اندر خواب دید
در رخ مهمان همی آمد پدید
شه به جای حاجبان فا پیش رفت
پیش آن مهمانِ غیبِ خویش رفت
هر دو بحری آشنا آموخته
هر دو جان بیدوختن بردوخته
گفت معشوقم تو بودستی نه آن
لیک کار از کار خیزد در جهان
ای مرا تو مصطفی من چو عُمَر
از برای خدمتت بندم کمر
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
در ادامه داستان کنیزک و پادشاه میبینیم که شاه وقتیکه از درمان کنیزک توسط پزشکان ناامید میشود به مسجد رفته و با گریه و درخواست از خدا عذرخواهی میکند و درمان کنیزک را میخواهد. در مسجد بهخواب رفته و در خواب پیری دانا به او روی مینماید و مژده رسیدن یک حکیم و پزشک ماهر را به شاه میدهد. روز بعد غریبهای بر شاه وارد میشود و شاه که او را در خواب دیده است به او ابراز ارادت و محبت میکند. شاعر در این شعر همچنین درباره نیروی خیال در آدمی صحبتکرده و نیز از خیالی که برتر و از آن اولیاست سخن گفتهاست.
وقتی که شاه، ناتوانی پزشکها را در درمان کنیزک دید، سراسیمه و شتابان به سوی مسجد رفت.
داخل مسجد شد و بهسوی محراب و نمازگاه رفت، سجدهگاه او از اشک، پرآب گشت.
وقتی که از آن حال به خود آمد و از غرقاب نیستی بازگشت، مدح و دعای پروردگار را خوش خواند.
و گفت: ای کسی که کمترین بخشش تو، ملک جهان است من از تو چه بخواهم وقتی که تو خود همه چیز را میدانی.
ای کسی که همیشه نیاز ما را برآورده میکنی، بازهم به راه غلط رفتیم (و به غیر تو متوسل شدیم)
اما به ما گفتی که گرچه از خواستهای باطنی شما آگاهم اما در ظاهر و دعا و نیاز آن را ظاهر کنید.
وقتی که از میان جان و با تمام دل و جان، گریه کرد و خروش برآورد، بحر بخشایش حق بهجوش و موج افتاد.
در میان گریه خوابش برد و در خواب، پیری و خردمندی بر او آمد.
آن پیر گفت: ای شاه، خبری خوش که نیاز و حاجتت روا شد، اگر فردا غریبهای بر تو آید، او از سوی ماست.
وقتی رسید بدان که او پزشکی دانا و ماهر است و به او اعتماد کن که امانتدار و راستگوست.
در درمانگری او سحر و شگفتی را خواهی دید و در رفتار او یاری و قدرت خدای را.
وقتی که زمان وعده فرا رسید و روز شد و خورشید عالمتاب از شرق درخشید.
شاه در جایی که بتواند ببیند منتظر ماند تا ببیند آنچه را که در خواب به او نمودند.
شخصی با فضل و باوقار را دید که همچون خورشید در میان سایه و تاریکی میتابید.
از دور مانند هلال ماه به نظر میرسید (مطمئن نبود که) هست یا فقط خیالی است.
خیال در درون آدمی شبیه نیستی است، اما همان خیال، جهانی را میگرداند.
جنگ و صلح آدمیان بر خیالی بنا میشود و ننگ و بدنامی و غرور و فخر آن آنها نیز بر خیالی است.
اما خیالاتی که دام اولیای خداست عکس خاصان و مهرویان بهشت و بوستان خداست.
آن خیالی که شاه در خواب دیدهبود همان مهمان و تازهرسیده بود.
شاه بجای فرستادن دربانها و پردهدارها خود به استقبال او رفت.
هر دو در شناگری بحر و دریای غیب ماهر بودند و بدون آشنایی پیشین به هم مهر و محبت داشتند.
به آن پیر گفت که معشوق و محبوب من در دنیا تو بودهای نه آن کنیزک، اما هر چیزی در جهان حکمتی دارد، او مرا به تو رساند.
ای کسی که من مانند عمر که در خدمت رسول اکرم بود، در خدمت و پیروی از تو آمادهام.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
معرفی ترانههای دیگر
تا به حال ۵۸ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.