بابک در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۳ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۲:۴۶ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر اول » بخش ۱ - سرآغاز:
فرهاد گرامی،
البته این مختص مولانا نیست که همه عرفا از پختگی گویند، و شاید این به آن علت باشد که هیچکدام از عرفا نبوده که خود زمانی پیشتر از پختگی خام نمی بوده.
(در ضمن شراب تازه و یا خام، و شراب جا افتاده یا کهنه نیز نمونه دیگری از این اشارات است.)
بهترین نمونه خود مولاناست که پیش از ملاقات شمس با آنکه استاد بود و تدریس می کرد، خبری از آن عالَم دیگر نداشت مگر تخیلات و تفکرات که از عالَمی عقلانیست.
در ضمن چرا پختگی و نه عالِم بودن؟ عالِم کسیست که عقل و دانشش به مدارج عالی رسیده، ولی عرفا از ناتوانی عقل در فهم و ادراک آن "آنی" گفته اند. پختگی می رساند که اینان از محدودیت عقل گذشته و به "آن" رسیده اند.
امید که بیان قاصر جوابگوی پرسش شما بوده باشد.
بابک در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۳ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۱:۲۷ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷:
هم نام گرامی،
"غزل هلو و خوشمزه" را نمی دانم چه صیغه ایست، ولی نخونده یک الف کم دارد.
بابک در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۳ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۱:۱۹ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » راز آفرینش [ ۱۵-۱] » رباعی ۱۵:
ادب دوست گرامی،
خیر، هفت خواهران اشاره به پروین است و نه دب اکبر و نه دب اصغر. در اینجا از ویکی پیدیا که آنرا هفت خواهر نامیده:
In astronomy, the Pleiades (/ˈplaɪ.ədiːz/ or /ˈpliː.ədiːz/), or Seven Sisters (Messier 45 or M45),
در اینجا از لغتنامه:
چشمه ٔ هفت اختر. [ چ َ م َ ی ِ هََ اَ ت َ ] (اِخ ) منزلی است از منازل قمر. (شرفنامه ٔ منیری ). کنایه از پروین است که ثریا باشد و آن یکی از منازل قمر است . (رشیدی ). ثریا. (ناظم الاطباء).
و در اینجا باز هم از لغتنامه و ناصر خسرو:
پروین چو هفت خواهر خود دایم
بنشسته اند پهلوی یکدیگر
ناصر خسرو
---
پروین را دارای بین شش و هشت ستاره خوانده اند، در صورتی که تا چهارده تا از صدها ستاره آن با چشم غیر مسلح رویت می شوند.
اورنگ را مدار اختران منظومه شمسی نیز می دانستند، که ماه، یا بهرام یا ناهید و غیره هر کدام اورنگ یا مدار فلکی خود را دارا بود. و همچنین هفت فلک یا هفت اورنگ کنایه از آسمان نیز هست.
در رابطه با دب اصغر و اکبر با رجوع به لغتنامه خواهید دید که برخی، آنان را هفت دختران و هفت برادران خطاب کرده اند و نه "هفت خواهران."
***
اما در مورد این رباعی،
در حاشیه دیگری عرض کردم که از هزار و چندصدتا رباعی منسوب به خیام هزار و چندصدش از آن او نیست و الحاقی می باشند. اینهم نمونه دیگری از همین رباعی در لغتنامه:
گاویست در آسمان سنامش پروین ۞
یک گاو دگر نهفته در زیر زمین
چشم خردت گشای ای مرد یقین
زیر و زبر دو گاو مشتی خر بین .
***
اگر این رباعی در اینجا از خیام باشد به دلایل ذیل تعبیر شما صحیح نیست،
اگر تعبیر شما را در نظر بگیریم معنی آن می شود که :
1-خیام نیز به وجود این گاو نهان زیر زمین معتقد بوده، که از دانشمندی چون او چنین چیزی بسیار بعید است.
2-مشتی خَر بین این دو گاو یعنی از ثری تا ثریا( از زمین تا پروین) وجود دارند، که غیر منطقی و از خیام بسیار بعید است که فلک را نیز پر از خَر بداند.
3-اینگونه بیان در مورد مردمان ناآگاه از علم، یا به عبارتی ساده که مردم روی زمین یک مشت خَرند، از دانشمندی چون او بعید است، مگر آنکه او را یک شخص خودبزرگ بین متصور شویم که غیر ممکن نیست ولی باز بسیار بعید است.
4-در اینصورت هیچ پیچش و چرخشی در رباعی نیست، و این یک بیان خطی و مستقیم می نماید که فقط برای بیان آن سروده شده که گوید مشتی خَر بر روی زمینند. همانطور که پیشتر عرض شد این دیگر نیاز به سرودن رباعی ندارد!
***در صورتی که معنایی را که در پست پیشین عرض شد نمایانگر آنست که چرا او این دو صورت فلکی و آن باور کهن به گاو زیر زمین را ارجاع داده، که در پیچشی هم آن باور را نفی می کند و هم آنکه آگاهی او از وجود دیگر ستارگان مانند خورشید را بیان.
-----
مینا در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۳ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۱:۰۵ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷۶:
سلام بیت چهارم میشه گفت قدرت خدا رو هم بیان کرده میشه بیشتر توضیح بدید ممنون میشم
کمال در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۲۲:۱۳ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳۶:
فالی،درمدح این غزل:
ای صاحب فال،کسی رادوست می داری و
تنهابه اوفکرمی کنی ، اگراوراواقعٱدوست
می داری برتردیدهایتان غلبه کنید،حافظ،
شمارانصیحت می کندکه درپیداکردن ،،،،،،
دوست دقت کنیدوبه آنچه دردست دارید،
اهمیت داده وقدرش رابدانیدوبااهل ،،،،،،،،،
تجربه مشورت کنیدارتباطتان راباخدا،،،،،،،،
بیشترکنید،انشاءالله موفق میشوید.
ادب دوست در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۲۱:۴۳ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷:
ماه رویا ! روی خویش از من متاب
و نه روی خوب!!
ادب دوست در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۲۱:۳۴ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » راز آفرینش [ ۱۵-۱] » رباعی ۱۵:
بابک،
خوشه ، پروین ثریا شش ( و نه هفت ) ستاره اند
بر کوهان گاو
هفت خواهران ،هفت برادران ، هفت اورنگ آنانند که خرس نامیده می شوند ( دو صورت فلکی بزرگ و کوچک دب اکبر و اصغر)
بابک در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۲۱:۲۵ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷:
چه غزل هلویی!
این بیت اولش رو تو ذهنم مونده به صورت آواز
غزل به این خوشمزگی ممکن هست کسی تا کنون به آواز نخونده باشه؟
ماه رویا روی خوب از من متاب
بی خطا کشتن چه می‌بینی صواب
دوش در خوابم در آغوش آمدی
وین نپندارم که بینم جز به خواب
از درون سوزناک و چشم تر
نیمه‌ای در آتشم نیمی در آب
فتنه باشد شاهدی شمعی به دست
سرگران از خواب و سرمست از شراب
ادب دوست در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۲۱:۱۷ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » راز آفرینش [ ۱۵-۱] » رباعی ۱۵:
روایتی از این رباعی در دست است که میگوید:
گاویست در آسمان و نامش پروین
گاو دگری نهفته در زیر زمین
چشم خردت گشای چون اهل یقین
زیر و زبر دو گاو ، مشتی خر بین!!
از قضا مراد شاعر همان خر ان ( چارپایانی برآ نان کتابی چند ) بوده است.
۷ در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۲۱:۱۳ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷:
حیف باشد بر چنان تن پیرهن
ظلم باشد بر چنان صورت نقاب
احتمالا در جایی که این غزل را سروده زنان نقاب یا روبند داشته اند به ویژه در شهرها.مانند شیراز و بغداد.تا زمان رضاشاه هم در تهران زنان نقاب داشتند و الان هم در هرمزگان و بوشهر و جاهای دیگر هستند زنانی که نقاب دارند.
برقع
حسین در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۲۱:۰۳ دربارهٔ وحشی بافقی » دیوان اشعار » ترکیبات » شرح پریشانی:
درباره مذکر بودن با نبودن معشوق، در سطح معلومات خودم باید بگم که وحشی بافقی در دوره ی صائب بوده، و از از ویژگی های عصر صائب این هست که موضوع شعر عموما سخن دل و برخلاف عصر مولانا و حافظ، بار دیگه خود شاعر و تمنیات او در مرکز توجه قرار می گیره و مضمون هم عموما "عشق و لوازم مربوط به آن است؛ آن هم نه عشق به معبود و معشیق برتر"
۷ در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۲۱:۰۲ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷:
سعدیا گر در برش خواهی چو چنگ
گوشمالت خورد باید چون رباب
رباب عربی است ولی چون نام فارسی آن رواوه است احتمالا دگرگون شده و شکل عربی به خود گرفته است
۷ در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۲۰:۵۱ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷:
خوی به دامان از بناگوشش بگیر
تا بگیرد جامه‌ات بوی گلاب
سعدی و باز بازی با بناگوش و بسی زیبا
خوی در اینجا به معنی عرق میباشد
عرق بناگوش را با دامن جامه ات بگیر تا دامنت بوی گلاب دهد
بابک در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۲۰:۲۵ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۹۴:
سپاس متقابل از مرتضی عزیز.
بهروز در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۱۸:۲۶ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۹:
بیت هفتم -تو برون در خبر نداری...- مرا به یاد این ابیات از عراقی انداخت:
به طواف کعبه رفتم به حرم رهم ندادند
که برون در چه کردی؟ که درون خانه آیی؟
در دیر می‌زدم من، که یکی ز در در آمد
که : درآ، درآ، عراقی، که تو خاص از آن مایی
فرهاد در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۱۸:۱۰ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر اول » بخش ۱ - سرآغاز:
سلام
چرا در شعر مولوی پخته نماد واستعاره از عارف کامل
و خام نماد و استعاره از انسان های سطحی است؟؟
بابک در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۱۸:۰۲ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » راز آفرینش [ ۱۵-۱] » رباعی ۱۵:
هاوار گرامی،
اتفاقاً،
از تفکر خیام بیشتر بعید نمی نماید که مردم ناآگاه روی زمین را با لفظی عامیانه خَر بیان کند؟ اینکه دیگر رباعی سرودن ندارد.
و یاخیام ریاضی دان، ستاره شناس و بوجود آورنده تقویم جلالی که تمامی بر مبنای حرکات صور فلکی محاسبه می شود، یک رباعی تمام و کمال گوید در وصف خَریت مردمان و آنگاه اشاره داشته باشد به دو صورت فلکی و یک باور در مورد عالَم هستی؟
--گاوی نهفته در زیر زمین اشاره به باورهای کهن دارد، که زمین و عالَم بر پشت گاوی نشسته.
گاوی قرین اشاره به صورت فلکی (Taurus) ، و خوشه پروین در فارسی، برابر عربی ثریا و یونانی (Pleiades) ، که به هفت ستاره و یا هفت خواهران معروف بوده می باشد.
می بینیم که اشاره او می تواند به ستارگان باشد، و آنکه با چشم حقیقت بین میان زمین و این دو صور فلکی مشتی دیگر خُر یا خُور یا خورشید را ببین، و نه آنگونه که پیشینیان باور بدان گاو نهفته زیر زمین داشته اند که عالم وجود بر پشت او نشسته.
او در اینجا با آگاهی خود از ماهیت حقیقی فلک بین زمین و این ستارگان اشاره به خَریت (نادانی) حاصل از آن باور، گاو نهفته در زیر زمین، نیز می کند.
می بینیم دوستمان علی ب در اشتباه نبوده اند.
حسین در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۱۲:۵۵ دربارهٔ حافظ » اشعار منتسب » شمارهٔ ۲۰:
اصلا" به حافظ چنین اشعار نا پخته ای نمی چسبد
محمد حسن در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۱۱:۰۴ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر پنجم » بخش ۱۲ - عرضه کردن مصطفی علیه‌السلام شهادت را بر مهمان خویش:
سلام
عبارت "در نبی شارکهم" به "در بنی شارکهم" اصلاح شود
ادب دوست در ۹ سال و ۱۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۳ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۴:۳۵ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » راز آفرینش [ ۱۵-۱] » رباعی ۱۵: