چه برخیزد از این سودا کزو دایم شرر خیزد
چه سود از این عمل داری کزو دایم ضرر خیزد
هوای نفس بگذار و حدیث عقل را بشنو
که خیر از عقل میآید ولی از نفس شر خیزد
بهار طول امل ای دل ز دامان عمل مگسل
چه میآید از آن عهدی کزو بوک و مکر خیزد
دگر جانوران از پیشه غیر شیر هم آمد
بنازم نیستان عشق کز وی شیر نر خیزد
اگر نه نار ابراهیم آمد گلشن رویت
چرا اندر میان آتشش گلهایْ برخیزد
بیا موسی به کوی عشق وارنی گوی خوش بنشین
چه کوهست اینکه هر شب نخل طورش از کمر خیزد
نشاید خواندنش بستان چه فرقست از بیابانش
چو بید از بوستانی گر درخت بیثمر خیزد
سپر سازند در میدان چو خیزد از کمان پیکان
حذر کن ای دل از تیری که از شست نظر خیزد
جهان دریای پرموج است و رخت ازو به ساحل بر
اگر از قعر این دریا همه لعل و گهر خیزد
بود پیدا که داری آتشی چون شمع پنهانی
از این دودی که آشفته تو را هرشب ز سر خیزد
به دفتر وصف حیدر مینویسی و عجب نبود
تو را گر از نی خامه همه قند و شکر خیزد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به نقد تمایلات نفسانی و تأثیرات منفی آنها بر زندگی میپردازد. شاعر بر این باور است که خیره شدن به خواستههای نفسانی تنها ضرر به همراه دارد و راه واقعی خیر و نیکی از عقل و خرد میآید. او از دل میخواهد که از طول امید و آرزوهای بیهوده پرهیز کند و بر لزوم عمل به واقعیتها تأکید میکند. همچنین، به عشق و نیاز به نیکپروری اشاره دارد و اینکه با ورود به دنیای عشق میتوان از آتش نفسانی رهایی یافت. شاعر به خواننده هشدار میدهد که از ترفندها و ایجابهای دنیا دوری کند و به باروری عقل و عمل توجه کند تا بتواند به معنای واقعی زندگی دست یابد. در کل، شعر دعوت به تفکر و بررسی درونی است تا از سرگردانیهای دنیایی و خواستههای بیفایده پرهیز شود.
هوش مصنوعی: از این فکر و خیال چه چیزی به دست میآید که همیشه آتش به جان میزند؟ چه فایدهای از این کار میبرم که همیشه ضرر به همراه دارد؟
هوش مصنوعی: به هوای نفس خود بیتوجه باش و به سخنان عقل گوش بده، زیرا خیر و خوبی از عقل ناشی میشود، در حالی که هوای نفس منجر به شر و آسیب میگردد.
هوش مصنوعی: ای دل، امید و آرزوهای خود را از دست نده و به دامن عمل چنگ بزن. از آن زمان که عهد و پیمان بسته شده است، تنها فریب و نیرنگ به دست نخواهد آمد.
هوش مصنوعی: دیگر موجودات نیز از کار و حرفههای غیر از شیر به وجود میآیند، اما من به عشق نیستان بیشتر اهمیت میدهم، زیرا از آن عشق، شیر نر به وجود میآید.
هوش مصنوعی: اگر آتش ابراهیم به خاطر جمال تو گلزار نشده، پس چرا در میان آن آتش، گلها شکوفا میشوند؟
هوش مصنوعی: بیایید به دنیای عشق برویم و در آنجا با دل خوش و آرامش بنشینیم. چه نیازی به کوه و بلندی است، وقتی هر شب نخل طور از دل زمین برمیخیزد و ما را به افکار عمیقتری میکشاند.
هوش مصنوعی: خواندن این شعر معنایی ندارد، زیرا چه فرقی میکند که در کجا باشیم، اگر درختی که میروید میوهای ندهد. اگر درختی بدون ثمر از باغ بیرون بیاید، بهتر است از آنچه در بیابان است نگذریم.
هوش مصنوعی: در میدان جنگ، وقتی که سپر میسازند، باید از تیرها بپرهیزی. ای دل، مراقب باش که تیری که از چشمان کسی پرتاب میشود، خطرناکتر است.
هوش مصنوعی: جهان مانند دریای پر از موج است و اگر از عمق این دریا همه جواهرات و زیورآلات به سطح بیاید، به ساحل نمیرسند.
هوش مصنوعی: تو همچون شمعی هستی که آتش درونت پنهان است و این دود و آشفتهحالی که هر شب تو را اذیت میکند، نشان از آتش درونت دارد.
هوش مصنوعی: اگر بخواهی به وصف و بزرگی حیدر بنویسی، تعجبی ندارد اگر قلمت همه شیرینیها و زیباییها را به تصویر بکشد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
بهاری کز دو رخسارش همی شمس و قمر خیزد
نگاریکز دو یاقوتش همی شهد و شکر خیزد
خروش از شهر بنشاند هر آنگاهی که بنشیند
هزار آتش برانگیزد هرآنگاهی که برخیزد
رخش سیمینسپر بینم خطش چون چنبر مشکین
[...]
نگاری کز دو رخسارش همی شمس و قمر خیزد
بهاری کز دو گلزارش همی شهد و شکر خیزد
خروش از شهر بنشاند هر آنگاهی که بنشیند
هزار آتش برانگیزد هر آن وقتی که برخیزد
نشیند وقتها با من به مَی خوردن، ولی چندان
که توبه بشکنم، چون توبه ام بشکست برخیزد
به مستی آه خون آلود از دل بیشتر خیزد
که خونبارست هر ابری که از دامان تر خیزد
به آهی می تواند خواست عذر نارساییها
زمستی هر که نتواند زجای خود سحر خیزد
به زهر چشم گردون ستمگر می دهد آبش
[...]
ز ضعف بیغمی، نتواند آهم از جگر خیزد
مگر دردی بگیرد دست افغانم، که بر خیزد!
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.