گنجور

حاشیه‌ها

فرهود در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۲ دی ۱۴۰۲، ساعت ۰۴:۲۵ دربارهٔ نظامی » خمسه » هفت پیکر » بخش ۳۱ - نشستن بهرام روز پنجشنبه در گنبد صندلی و افسانه گفتن دختر پادشاه اقلیم ششم:

جای کردند و خوان نهادنش شوربا و کباب دادندش

شوربا به اصطلاح امروزی می‌شود سوپ.

با در فارسی یعنی آش مثل ماست‌با، دوغ‌با و ...

گویند که شیوه پذیرایی غذای امروزی یعنی اول سوپ (یک آش سبک و معمولا شور) دوم غذای اصلی و در آخر شیرینی‌جات توسط زریاب (موسیقی‌دان) از خاورمیانه به اروپا رفت و رواج پیدا کرد.

 

امیر حسین حسینی در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۲ دی ۱۴۰۲، ساعت ۰۲:۴۴ در پاسخ به ملیکا رضایی دربارهٔ شهریار » گزیدهٔ غزلیات » غزل شمارهٔ ۹ - حالا چرا:

آدم میاد اینجا تاریخ کامنتارو میبینه دلش میگیره طرف۱۵سال پیش کامنت گذاشته کی می‌دونه زنده اس 💔🥺

امیرحسین صباغی در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۲ دی ۱۴۰۲، ساعت ۰۰:۵۸ در پاسخ به جهن یزداد دربارهٔ ناصرخسرو » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۷:

تخلص ناصرخسرو حجت بوده. متن درست است.

فرهود در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۲۳:۴۳ دربارهٔ نظامی » خمسه » مخزن الاسرار » بخش ۳۴ - مقالت هشتم در بیان آفرینش:

برای درک بهتر اشعار نظامی مقداری آشنایی با نجوم و ستاره‌شناسی، اطلاعات درباره صور فلکی و مفهوم و شکل‌ آنها و ... لازم است. 

در لینک زیر اسامی صورت‌های فلکی نوشته شده است:

پیوند به بیرون

در فرهنگ دهخدا هم اسامی صور فلکی در نظر قدما شرح داده شده است.

کژدم در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۲۱:۴۶ دربارهٔ عارف قزوینی » دیوان اشعار » غزل‌ها » شمارهٔ ۶ - خم دو طره:

با کنار هم گذاشتن نخستین حرف هر بیت (به جز بیت آخر) به نام «خانم‌بالا» می‌رسیم؛ همان کسی که زنده‌یاد عارف قزوینی تصنیف دیدم صنمی را به عشقش ساخته است.

همچنین با نگرش بر نوشته‌های عارف در زندگی‌نامهٔ خودنوشته‌اش در مقدمهٔ دیوان چاپ برلین خود، باید به این نکته اشاره کرد که سرایندهٔ این غزل، عارف نبوده بلکه کسی بوده به نام «حاجی رفعت علیشاه» که نخستین بار در رشت با عارف دیدار داشته و پس از پی بردن به سرگذشت وی این غزل را از زبان عارف سروده است.

یوسف شیردلپور در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۲۰:۳۳ در پاسخ به شرح سرخی بر حافظ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۷۳:

درود برشما 

👌👌👌💓💓💓💕💕

ساسان زند مقدم در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۱۹:۴۴ در پاسخ به رضا از کرمان دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۳۲ - قصهٔ هلال کی بندهٔ مخلص بود خدای را صاحب بصیرت بی‌تقلید پنهان شده در بندگی مخلوقان جهت مصلحت نه از عجز چنانک لقمان و یوسف از روی ظاهر و غیر ایشان بندهٔ سایس بود امیری را و آن امیر مسلمان بود اما چشم بسته داند اعمی که مادری دارد لیک چونی بوهم در نارد اگر با این دانش تعظیم این مادر کند ممکن بود کی از عمی خلاص یابد کی اذا اراد الله به عبد خیرا فتح عینی قلبه لیبصره بهما الغیب این راه ز زندگی دل حاصل کن کین زندگی تن صفت حیوانست:

در بحث بالا اعتراض هایی به انتخاب الفاظ مولانا بوده است.  آوردن الفاظی که به طور معمول ذکر آنها شایسته دانسته نمی شود. این اعتراض معمولا بواسطه عدم تمایز بین "غیر اخلاقی" و "نه-اخلاقی"  شکل می گیرد. روش مولانا به تبع سنایی "هزل من هزل نیست تعلیم است" است. در مقاله من نشان داده ام که به قول مولانا "بر ظاهر مایست." یعنی که باید دید دارد چه می گوید. و صرفا نباید با دیدن دو کلمه جدال راه انداخت. هر چند کسانی که جدل می کنند دو دسته اند یکی کسانی که جدلشان به علت آشنا نبودن با سیاق سخن مولانا است و اگر مغز نغز آن را بفهمند مشکل حل می شود و یکسری کسان دیگری هستند که کلا با نوع تفکر مولانا و امثال او مشکل دارند و اصلا دنبال فهمیدن قضیه نیستند. برای آنها بیشتر اثبات حقانیت آن تفکری مهم است که سنگش را به سینه می زنند و خوب آن وقت هیچ جوابی فایده ندارد چون اصولا آن اشخاص دنبال جواب نیستند و فقط قصدشان رد کردن است. پس من  با به اشتراک گذاشتن مقاله مثالی از روش بررسی چرایی وجود الفاظ محرم را برای کسانی که واقعا قصدشان دانستن است ارائه کردم. مقاله خیلی مفصل است و همه قسمت‌های آن به بحث بالا راجع نیست. پس آن قسمت‌هایی مورد نظر است که به بحث بالا مرتبط است.

پارسا نوری در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۱۹:۱۱ در پاسخ به Nima.Mmmm دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۱۸:

درسته من برخی موضوعات در مورد رازی رو با ابن سینا قاطی کردم.

در مورد ابن سینا نیز کتاب شفا هست که خیلی مسائلی را مطرح می‌کنه که نقد می‌کنه عقاید مذهبی. هم‌چنین یک فیلسوف ارسطویی بوده که خب همین رویکرد رو در اشعار خیام نیز می‌بینیم. البته در مورد می‌خواره بودن اشتباه نکردم. در کتاب قانون نیز از مزایاش گفته و نقل قول‌های دیگری نیز در این باب ازش شنیده می‌شه و گفته می‌شه که به کفر متهم شده و خواسته سرش جدا بشه و فرار می‌کنه می‌ره و ... 
هم‌چنین وجود کتاب‌های تفسیر قرآن ارتباطی با مذهبی بودن نداره. یک نفر می‌تونه برای تعمیق افکار الحاد خودش به تفسیر قرآن بپردازه. هم‌چنین آدم می‌تونه در طول زندگی‌ش افکار مختلفی داشته باشه. 

درسته پرسش‌های خیام پرسش‌هایی هست که از ازل بوده و هر اهل تفکری به ذهنش خطور می‌کند و باید پاسخ بدهد. همین پرسش‌های ساده هستند که کماکان هم در حال بررسی شدن هستند. پاسخ‌هایی که خیام می‌ده خیلی از مواقع از برهان خلف استفاده می‌کنه برای رد برخی افکار مذهبیون که براتون مثال زدم. به درک من و احتمالا خیلی‌های دیگه طور حتم فلسفی هست. همین بحث‌هایی که شما می‌بینید که صورت می‌گیره زیر غزل‌هاش هم باز فکر می‌کنم که قطعا از همین ناشی میشه. 

در هر صورت خوش‌حال شدم از مصاحبت با شما و بسیار ممنونم که اشتباهم رو گوش‌زد کردید و فهمیدم دارم دو نفر رو قاطی می‌کنم. 🙏

عباس پارساطلب در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۱۸:۱۰ دربارهٔ فرخی سیستانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۹۴ - در مدح سلطان محمود غزنوی گوید:

استاد شفیعی کدکنی در شعر "سیمرغ" از دفتر "خطی ز دلتنگی" مطلع این قصیده را تضمین کرده است:

روزگاری شد و آن‌گونه که شاعر می‌گفت 

مهرگان آمد و سیمرغ بجنبید از جای

(هزاره دوم آهوی کوهی، ص ۱۵۷).

عبدالعزیز میرخزیمه در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۱۷:۰۵ در پاسخ به ناشناس دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » سهراب » بخش ۱۳:

بیت 106 : اگر من شوم کشته بر دستِ او / نگردد سیه,روزِ چون آبِ جو

با این حساب باید گفت آقای مشیری اشتباه کرده است. همین شکل فوق از بیت 106درست هست همانطور که در متن نیز بهمین صورت آمده است زیرا آب جو , کنایه از روشنی است و آب  در معنی روشنی و روانی , در شاهنامه فراوان بکار رفته است برای نمونه :

تو این آبِ روشن مگردان سیاه 

که عیب آورد بر تو بر , عیب خواه

هجیر که بدست سهراب اسیر شده, با خود میگوید : اگر من رستم را به سهراب نشان ندهم و در نتیجه او مرا بکشد ( بیت 83) روزِ چون آب جوی روشنِ ایرانیان تیره نخواهد شد . کشته شدن من مهم نیست و زیانی به ایرانیان نخواهد رساند

Shurideh در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۱۵:۵۳ در پاسخ به امید دربارهٔ عطار » منطق‌الطیر » بیان وادی معرفت » حکایت پاسبانی عاشق که هیچ نمی‌خفت:

🙏🏽👍

جهن یزداد در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۱۵:۴۱ در پاسخ به نجاتی دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۳۸:

شیراز  زمان پایتخت شدنش زمان کریمخان زند زبانش دری شد کم کم پیشتر به همان پهلوی بود یهودیهای شیراز هنوز این زبان را بکار میبرند

جهن یزداد در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۱۵:۲۶ در پاسخ به ملیحه رجایی دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۳۸:

روشت برابر با اخلاق بکار میبردند روش /روشت/روشن

رضا سعادتی در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۱۵:۲۳ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۳۱:

هرگز دل من ز علم محروم نشد 

 

کم ماند ز اسرار که معلوم نشد 

 

هفتاد و دو سال فکر کردم شب و روز 

 

معلومم شد که،هیچ معلوم نشد 

 

 

 

 

همه عمر خیام همین بود و عمر هممون همینه الکی بحث نکنید. بر هیچ امده‌ایم به هیچ میرویم فقط سعی تلاش کنید خوش باشید و خوبی و نیکی کنید همین راهی که خیام تو تمام رباعیات و غزل و ... گفته 

عارف سماعی در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۱۵:۱۳ در پاسخ به احمد قلی دربارهٔ رودکی » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۳۳:

دوست عزیز؛ رودکی نابینا بوده و نمی‌توانسته زیباروی بودن دختر رو تشخیص بده و داستانی که مطرح کردید بسیار دور از ذهن می‌باشد.

رضا سعادتی در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۱۵:۰۷ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۲:

برید این رباعی زیبارو از از پایین به بالا بخونید به چیزای جالبی میرسید و شناخت جدیدتری از خیام پیدا میکنید 

Nima.Mmmm در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۱۳:۲۸ در پاسخ به پارسا نوری دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۱۸:

احتمالا شما ابن سینا را با شخص دیگری اشتباه گرفته اید ،زیرا ابوعلی سینا آثاری در عرفان و حتی تفسیر برخی آیات قرآن دارد.

"بودن یا نبودن؟! مسئله اینست..."
پرسش عمیق فلسفی هم  اینست که شکسپیر در نمایشنامه هملت بیان میکند و هر انسانی باید در زندگی خود به آن پاسخ بدهد و اشعار خیام از سطح بیان هنری همان افکار و احساساتی که اکثر آدمیان دارند فراتر نمیرود .

شعر خیام نه یک شعر فلسفی است و نه بیان یک نوع فلسفه خاص

سیاوش فردوسی بختیاری در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۵۵ دربارهٔ نظامی » خمسه » هفت پیکر » بخش ۸ - آغاز داستان بهرام:

بیت هشت رو بنظرم میشه با جابجایی اینطور نوشت : لطف کرد آن و مومیائی داد

احمد خرم‌آبادی‌زاد در ‫۱ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ دی ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۳۲ دربارهٔ فخرالدین اسعد گرگانی » ویس و رامین » بخش ۱۱۳ - در انجام کتاب گوید:

در بررسی بیت به بیت داستان ویس و رامین، هرجا که بایست، زیرنویس‌های نسخه گاخاریا را نیز نگاه کردم. در این بخش، درباره ابوالفتح مظفربن محمد می‌خوانیم که سه پسر داشته است. گاخاریا در بیت شماره 67 برای واژه «مهترین» (بزرگترین پسر ابوالفتح) واژه «بهترین» را پیشنهاد می‌کند. اما با توجه به اینکه در بیت شماره 79 و 90، کاربرد هوشمندانه واژۀ «ازو کِهتر» را برای پسر دوم و واژۀ «وَزو کِهتر» را برای کوچکترین پسر ابوالفتح می‌بینیم، شکی به جا نمی‌ماند که در بیت شماره 67 همان واژه «مهترین» مورد نظر شاعر بوده است.

در اینجا باید به دو نکته اشاره کرد:

-کار سنگین گاخاریا و تودوآ کاملا علمی و بنابر اصول امانتداری بوده است؛ چرا که هرگونه دستکاری در سندها، ممکن است هرگز جبران نشود.

-در بررسی یک بیت، از نگاه موضعی باید پرهیز کرد. نگاه موضعی، همواره برداشتی خام را پدید می‌آورد که از یکسو می‌تواند تلنگری برای پیگیری باشد و از سوی دیگر، شیبی تُند برای افتادن به دامِ ذهن فریبکار!

 

به امید آنکه نسخه یا نسخه‌هایی کهن‌تر از نسخه‌های مورد بررسی گاخاریا به دست آید تا تکلیف بیت‌های مشکوک نیز روشن شود.

۱
۵۸۰
۵۸۱
۵۸۲
۵۸۳
۵۸۴
۵۴۵۷