حاشیه‌ها
افتان خیزان؟
عبدالله در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۱۲:۱۵ دربارهٔ رباعی شمارهٔ ۱۸
بیت چهارم :
تو هنوز در بند تعلقات مادی خودی از قبیل(فخر به مال و فرزند و ماشین و سواد و مدرک تحصیلی و ویلای لواسان و . . .)هستی و اینها اگرچه یاری گر تو در این سرای فانی اند ولی گرهی از کار تو در پیمودن طریق سلوک نخواهند گشاد.با این وجود مدام میگویی که من خدایی هستم و منسوب به خدا. در حالیکه با ترک تعلقات باید به جایی رسی که حضرت حق تو را فراخواند و شایسته دعوت حق شوی .امیررضا کفاشی در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۱۲:۱۴ دربارهٔ شمارهٔ ۱ - در یکتاپرستی و ستایش حضرت خاتم الانبیاء
بیت سوم:
قاب قوسین تلمیحی به آیه ۹ سوره نجم دارد که می فماید : «فَکَانَ قَابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنَىٰ» یعنی به اندازه فاصله دو کمان و حتی نزدیک تر.و در اصطلاح عرفانی مراد نزدیکی به حق است .
مصرع دوم نیز تلمیح و اشاره ای به آیه ۳۸ سوه زخرف دارد که می فرماید : «حَتَّىٰ إِذَا جَاءَنَا قَالَ یَا لَیْتَ بَیْنِی وَبَیْنَکَ بُعْدَ الْمَشْرِقَیْنِ فَبِئْسَ الْقَرِینُ» یعنی؛ تا وقتی که به سوی ما باز آید آن گاه با نهایت حسرت گوید: ای کاش میان من و تو (ای شیطان) فاصله‌ای به دوری مشرق و مغرب بود که تو بسیار همنشین و یار بد اندیشی بر من بودی.
و اصطلاحاً مراد از بعد المشرقین ،بیشترین فاصله است .با این اوصاف معنای بیت اینگونه می شود که :
در مسیر طی طریقت عشق، آن زمانی تو به نزدیکترین فاصله از درگاه مقصود که همان حضرت باریتعالی است خواهی رسید که بیشترین فاصله را از صفات نفسانیت(مانند خور و خواب و خشم و شهوت) داشته باشی.امیررضا کفاشی در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۱۲:۰۹ دربارهٔ شمارهٔ ۱ - در یکتاپرستی و ستایش حضرت خاتم الانبیاء
بیت ۵۰/ فتح تو به جنگ لشکر روس تاریخ شد آسمان قران را
بیت ۵۱/ رایات تو روس را علی روس صرصر شده ساق ضمیران را
در این دوبیت خاقانی در استخدام کلمات مناسب دچار تنگنا شده است به عنوان مثال برای آسمان، قران درست نیست چون قران مخصوص ستارگان است و آن زمانی است که دو ستاره سعد در مقارنه هم قرار می گیرند در این زمان هر اتفاقی بیفتد مبارک است و کسی که در این شرایط متولد شود به او صاحبقران می گویند بنا براین کاربرد قران برای آسمان صحیح نیست. در بیت ۵۱ گفته رایات یعنی بیرقها برای ساق ضیمران ها (گیاهان ، ریاحین) صزصر (طوفان سخت)شده اند مقصودش این است که دشمنان یعنی روس و خزر ها منکوب شده اند. علاوه به کاربرد استعارات و کنایات نامأنوس خیلی مبالغه کرده است برای اینکه شروانشاه یک امیر محلی بوده و مسلما تواناییش در مقابل روسها که اقتدار داشتند ناچیز بوده است.دکتر حسن امین لو در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۱۱:۵۹ دربارهٔ شمارهٔ ۱۶ - مطلع دوم
بیت دوم:
باد در دست داشتن کنایه از بی حاصلی و بی بهره بودن می باشد .یعنی تا اسیر خود پرستی و خواهشهای نفسی از سیر در طریقت عرفان بی بهره خواهی بود .خاک برخود پاش یعنی منیّت خود را نادیده انگار و اسیر نفس نباش.امیررضا کفاشی در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۱۱:۵۹ دربارهٔ شمارهٔ ۱ - در یکتاپرستی و ستایش حضرت خاتم الانبیاء
مصرع دوم با توجه به مصرع چهارم، احتمالا این طور باشه: دُری اگر از دود دلی گشت سیه
عبدالله در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۱۱:۵۸ دربارهٔ رباعی شمارهٔ ۱۷
بیت ۱۸/ تیغ تو مزوری عجب ساخت
بیماری آن مزوران را
مزوری دربیت اول به معنی آشی است بدون گوشت که برای بیماران می پزند. مزور در بیت دوم به معنی ریاکار است و کنایه از حکمرانان خزر و روس است که شروانشاه گاهی با آنها جنگ داشته است
خاقانی در این بیت شمشیر شروانشاه را به غذایی که به بیمار می دهند تشبیه کرده اما این غذایی نیست که بهبود دهد بلکه سبب هلاک دشمن می شود البته تشبیه بسیار نامأنوسی به نظر می رسد. در سروده های خاقانی تشبیهات و استعارات زیادی وحود دارد و می توان گفت مقداری هم افراط کرده است لذا گاهی تشبیهات و استعارات نه چندان مطلوب دارد.دکتر حسن امین لو در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۱۱:۴۲ دربارهٔ شمارهٔ ۱۶ - مطلع دوم
جوشن صورت و دارالملک دل هر دو اضافه تشبیهی هستند.مراد از جوشن صورت تعلقات نفسانی و مادی است که مانع از سیر و سلوک و طی طریقت می شود.مراد از مردان نیز عارفان و سالکان طریق خداشناسیند که تا فردی از جوشن سفت و سخت مادیات رهایی نیابد نمی تواند در سلک اینچنین افرادی درآید.دل در نزد عرفا و در ادبیات ،واسطه فیض الهی است یعنی آنچه در عالم لاهوت یا همان عالم غیب است بواسطه تزکیه نفس ،بر دل وارد می شود و دل آنرا چون آینه ای بر عالم ناسوت یا همان عالم ماده منعکس می نماید.پس تنها راه سیر در طریقت دل تزکیه شده عارف است که سالک را به سمت پادشاه ازلی و ادبی رهنمون می شود و در نهایت سالک خود پادشاه می شود.همانند سی مرغ منطق الطیر که در نهایت سیمرغ شدند.
امیررضا کفاشی در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۱۰:۵۵ دربارهٔ شمارهٔ ۱ - در یکتاپرستی و ستایش حضرت خاتم الانبیاء
با سلام
قبل از شروع به بیان نکاتی در خصوص این قصیده باید عرض کنم که وزن و بحر عروضی این قصیده که در گنجور درج شده ،اشتباه است. و وزن و بحر عروضی این قصیده به شرح زیر می باشد:
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن
بحر: رمل مثمن محذوف یا مقصورامیررضا کفاشی در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۱۰:۴۳ دربارهٔ شمارهٔ ۱ - در یکتاپرستی و ستایش حضرت خاتم الانبیاء
آقای شمس در رابطه با شاهد و شاهد بازی و … پیشنهاد میکنم به کتاب ” از کوجه رندان” دکتر زرین کوب مراجعه فرمایید تا متوجه اشتباه خود شوید.
پیمان بصیری در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۹:۵۰ دربارهٔ غزل شمارهٔ ۲۷۹
با سلام.بیت ۱۱/بدین به جای بدن صحیح است.با تشکر فراوان از مطالب این سایت….
سید کاظم حسینی در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۹:۱۶ دربارهٔ آرزوی پرواز
هِشت بر زانو، سر تسلیم من
خواست تا سّری کند تعلیم منسید حبیب حمزه لو در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۸:۲۰ دربارهٔ بخش ۱۷
جناب احمد آقا ی “دیو بگریزد از آن قوم ….”
شما خدایی دیگه نوبرش رو آوردی
یه نگاهی به این غزل مولوی بنداز، دقیقا برای امثال شما گفته:
https://ganjoor.net/moulavi/shams/ghazalsh/sh2137/علیرضا در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۷:۰۲ دربارهٔ غزل شمارهٔ ۳۵۹
به من بنگر
به ره منگر…نادر.. در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۵:۲۸ دربارهٔ غزل شمارهٔ ۱۴۲۴
بگفتم هجر خونم خورد
بگفت آن دام لطف ماست..نادر.. در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۵:۲۶ دربارهٔ غزل شمارهٔ ۱۴۲۴
من در بیت اول مانده ام و در جستجوی آن دلبرم که پیش وجودش همه خوبان عدمند قافیه میخواهم چکار آرایه ادبی بچارم آید به باقی غزل نرسیده ام هنوز در بیت اولم
حجت malmir در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۱:۲۲ دربارهٔ غزل ۲۴۶
نیاز به علائم سجاوندی و ویرایش دارد
Fatêh.A در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۰:۵۲ دربارهٔ غزل شمارهٔ ۱۸۳
گرفتاری های ما مردم روانرنجوریست متاسفانه . مذهبی و غیر مذهبی! البته در بین مذهبیان بیشتر دیده مشود.بنابر دلایلی که مجال گفتن نیست. صحبتم از روی دلسوزی است.
نظر شخصی من: به عنوان کسی که در حوزه معماری مطالعه کردم و علاقه ام به ادبیات کمک بزرگی به درک معماری ام داشت حافظ انگیزه بزرگی است. نکته جالبی که برای من این شاعر دارد اینست که از همه ادیان و مذاهب اشارات بسیار جالبی اورده و کمال استفاده را برای بیان مفاهیم مدنظرش را کرده مثلا اگر دقت کنیم بسیاری از شخصیت های کلیدی در اشعار وی که جنبه بسیار مثبتی داشته اند مثل موبد یا پیر مغان (حتی داعیه شاگردی اش را دارد) دایم به نیکی یاد شده اند کارکترهای زرتشتی هستند ایا این بدین معناست که او یک زرتشتی است؟ (آیا اگر یک زرتشتی همین ادعارا بیان کند از نظر شما پسندیده است؟ ) و جالب اینکه بیشتر شخصیت های منفور نزد حافظ مسلمان هستد. زاهد و شیخ و..
شخصا هیچ گاه به دنبال فهمیدن ایین حافظ نبودم چون به نظرم از اشعارش نمیتوان پی بردو کار عبثی است. همه هنرش پوشاندن و در لفافه بردن سخن است. اسلام نظیر ایین های دیگر نقاط قوت بسیاری دارد که با توجه با کانتکسی که حافظ دران قرار داشته چرا نباید به این نکات بپردازد؟ قیام حسین هم یکی از همین نقاط قوت تاریخی است. قران و به طور کلی اسلام منبع مهمی برای تشکیل جهانبینی حافظ بوده. ایرانی دیروز و حتی امروز چه با دین چه بی دین جهانبینیش را نسبت به دین رسمی کشور تشکیل داده و نمی توان حضور مفاهیم دینی در زندگی مان را کتمان کنیم. چه مثبت چه منفی. من هنوز مطمئن نیستم که این شعر اشاره مستقیم به عاشورا دارد یا خیر؟! اما پیشنهاد دوستانه ای که دارم اینست هیچ وقت انحصارطلب نباشید در طول این سالیان انحصار ارزشها توسط بخشی از جامعه و سرکوب بخشی دیگر اثرات نامطلوبی گذاشته بیاییم این سنت زشت را کنار بگذاریم. اگر تفسیر می کنیم این شعر اشاره به عاشورا دارد مشکلی نیست اما دیگر پشتش هم تکبیرگویان حافظ را در انحصار مسلمان ها نکنیم که جز دوری ادم ها و ایجاد حساسیت چیزی ندارد حاصلش هم جز این نیست که عده ای هم پیدا میشوند که نقد و طرد حافظ را نسبت به اسلام و منش مسلمانی پیدا میکنند (که از قضا بسیار هم وجود دارد )را بر سرتان می کوبند. ایا این زیبنده است؟
به نظرم ارام باشیم و سینه مان را انچنان گشاده کنیم که همگان را در بر بگیرد و این دقیقا روش فکری حافظ است.
مسلک حافظ مروت و راستی و رندی است.تهمینه در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۰:۲۴ دربارهٔ غزل شمارهٔ ۹۴
قسمتی از این شعر در آهنگ جدید یاس به نام سفارشی به صورت کمی تغییر یافته آورده شده است.
یا رب مبادا آنکه صدا معتبر شود
صدایی که یک ساله؛ از صفر، صد پله مرتفع شود
و بدین سان موسیقی؛ هنر، از زیر بیخ و بن فلج شودD.F.L در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۰:۲۱ دربارهٔ غزل شمارهٔ ۲۲۶
چنین به نظر میرسد که بیت ششم از وزن خارج است
و دوست عزیزمان اقای سهراب درست میگویندمنصور در تاریخ ۳ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۲۰:۵۲ دربارهٔ الحكایة و التمثیل