رسیده ماه محرم به سال پانصد و شصت
به بارگاه وزیر خدایگان بنشست
که تا نظر کند اندر جمال طلعت او
که هیچ شه را مانند او وزیری هست
خجستهرای و همایونلقا و فرّخفال
دراز عمر به عدل و ز ظلم کوتهدست
ستودهسیرت و پاکاعتقاد و نیکوظن
به دل خدایشناس و به تن خدایپرست
سر وزیران صدر بزرگ سعد الملک
که سعد اکبر ناظر بُوَد به وی پیوست
درِ سعادت نام خدایگان مسعود
گشاد بر وی بخت آن چنان که نتوان بست
اگر نه عدل شهستی و نیکراییِ او
شدی سراسر کار جهان تباه و تبست
ز باغ دولت شاه جهان به خلق جهان
گل سعادت او بوی داد و خار نخست
ز خار غم دل و جان کسی که در دل او
درخت دوستی و مهر او نرُست نرَست
هر آنکه جُست مراد وی از جهان حاصل
ز چنگ جور و عنا جُست ور نجُست نجَست
بلند همت صدری که همچو جرم زمین
به جنب همت او آسماننمایت پست
به گوهر از همه آزادگان شریفتر است
بر آن قیاس که یاقوت ناروان زجست
ز باده کرده کرم و لطف نوش لذت او
سران روی زمینند خرّم و سرمست
به کام حاسد او چون کیست باد انوش
به کام ناصح او همچو نوش باد کیست
به سال پانصد و شصت این قصیده گفتم و خواست
بقای عمر ورا شش هزار و ششصد و شصت
جهان به کام و مرادش رفاه تا ماهی
به کام حاسد او چون به کام ماهی شست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این بیتها، شاعر به وصف وزیر بزرگ و نیکوکار به نام سعد الملک میپردازد که در سال ۵۶۰ هجری قمری در بارگاه شاه نشسته است. او وزیر قابل و شایستهای است که با عدل و مهربانی خود، به سعادت و خوشبختی مردم کمک کرده و زندگی را برای آنها تسهیل میکند. شاعر او را در مقایسه با دیگران بینظیر میداند و به خوبیهای اخلاقی و رفتاریاش اشاره میکند. همچنین به تأثیر مثبت حضور این وزیر بر زندگی مردم و کشور اشاره میکند و نام او را با بخت و اقبال نیک گره میزند. در نهایت، شاعر آرزو میکند که عمر او طولانی باشد و جهان در آرامش و خوشبختی به سر ببرد.
هوش مصنوعی: ماه محرم در سال پانصد و شصت به درگاه وزیر خداوند رسید و در آنجا قرار گرفت.
هوش مصنوعی: هر کس که به زیبایی چهره او نگاه کند، هیچ شاه و حاکمی مانند او وزیری ندارد.
هوش مصنوعی: خوشفکر و خوشبخت و خوشرو و خوشفال، عمر طولانیاش با عدالت و بدون ظلم، مختصر و کم نخواهد بود.
هوش مصنوعی: انسانی که دارای رفتار نیک و اعتقادی پاک است، باید دل به خدایشناسی بسپارد و به پرستش خداوند بپردازد. او باید خوشبین و نیکیخواه باشد.
هوش مصنوعی: وزیران و صدر اعظم بزرگ، سعد الملک، در کنار سعد اکبر قرار دارند که او به عنوان ناظر در امور ایشان حاضر است.
هوش مصنوعی: در دروازهی خوشبختی، نام پروردگار مسعود گشوده شد و بخت او بهگونهایایست که هیچکس نمیتواند آن را ببندد.
هوش مصنوعی: اگر عدالت و خوبی پادشاهی وجود نداشت، تمام امور جهان خراب و ویران میشد.
هوش مصنوعی: از باغ حکومت شاه جهان، خوشبختی و سعادت به مردم دنیا عطا شد و در ابتدا، فقط خار وجود داشت.
هوش مصنوعی: امید به دوستی و محبت در دل کسی که در مواجهه با غم و درد است، میوهای نخواهد داشت. اگر درخت محبت در دل او رشد نکرده باشد، خارهای اندوه و غم او را آزار خواهد داد.
هوش مصنوعی: هر کس که خواستههایش را از دنیا به دست آورد، باید از چنگ مشکلات و سختیها بگذرد و اگر نتواند به خواستهاش برسد، به حقیقت چیزی به دست نیاورده است.
هوش مصنوعی: انسانی با اراده و بلندپرواز، همچون ستارهها در آسمان، میتواند به بالاترین قلهها برسد و حتی آسمان را زیر پای خود بگذارد.
هوش مصنوعی: بهتر از هر انسانی که آزاد است، کسی است که دارای فضیلت و ارزشهای بالاتر باشد، مانند یاقوتی که از دیگر سنگها و جواهرات قیمتی باارزشتر است.
هوش مصنوعی: از شراب کرم و لطف به دست آمده، لذت آن باعث شده است که روی زمین افرادی شاد و سرمست باشند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که کسی که حسادت میورزد و به دیگران بدی میگوید، در حقیقت نمیتواند لذت واقعی را در زندگی دیگران تجربه کند. همچنین، آنهایی که خوب و دلسوز هستند و نصیحت میکنند، به نوعی میتوانند به خوشی و شادابی دیگران کمک کنند. در واقع، حالتهای مختلف افراد، تأثیرش بر زندگی دیگران را نشان میدهد؛ حسادت موجب تلخی است و نصیحتهای دلسوزانه میتواند خوشی و شیرینی به همراه داشته باشد.
هوش مصنوعی: در سال پانصد و شصت، این شعر را نوشتم و آرزو میکردم که عمر او به شش هزار و ششصد و شصت سال برسد.
هوش مصنوعی: جهان پر از خوشی و کامیابی است، اما برای آن که حاسد خوشحال شود، هر چیزی که به نفع اوست را از او میگیرند، مانند این که وقتی ماهی در دست شست میافتد، دیگر نمیتواند از آن لذت ببرد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
دلیل نصرت حق زخم نیزه عربست
از اوست هر چه به شرک اندر از بدی شغب است
چرا نگفتی با من بتا به روز نخست
که عهد و وعده و پیمان من مدار درست
به من مده دل و از من وفا مجوی بدانک
جفای آخر باشد ز من وفای نخست
وفا نمودی از اول جفا کنی آخر
[...]
کسی نرست ز دنیا مگر خدای پرست
در این زمانه هر آن کس که او به مرد برست
جهان بی خبر آن است و جای بی ادبان
سریر کفر بلند و سرای ایمان پست
رها مکن که جهان تاج بر سر تو نهد
[...]
رئیس دولت و دین ای اسیر دست اجل
شدی و رفت بهین حاصل جهان از دست
زمانه نی در مردی در کرم بشکست
سپهر نی دم شخصی دم هنر دربست
دلم حریق وفاتت چو کرد خاکستر
[...]
چنان به موی تو آشفتهام به بوی تو مست
که نیستم خبر از هر چه در دو عالم هست
دگر به روی کسم دیده بر نمیباشد
خلیل من همه بتهای آزری بشکست
مجال خواب نمیباشدم ز دست خیال
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.