گر مذهب مردمان عاقل داری

یک دوست بسنده کن که یک دل داری

با همّت باز باش و با رای پلنگ

زیبا به گه شکار، پیروز به جنگ

گر حسن تو بر فلک زند خرگاهی

از هر برجی جدا بتابد ماهی

ور لطف تو در زمین بیابد راهی

صد یوسف سر برآرد از هر چاهی

چشمی که ترا دیده بود ای دلبر

پس چون نگرد به روی معشوق دگر؟

باران دو صد ساله فرو ننشاند

این گرد بلا را که تو انگیخته ای

یک قطره ز آب شرم و یک ذره وفا

در چشم و دلت خدای داناست که نیست

عضوی زتو گر دوست شود با دشمن

دشمن دو شمر تیغ دو کش زخم دو زن

از هجر تو هر شبم فلک آن زاید

کان رنج اگر مهر کشد بر ناید

وانچ از تو بر این خسته روان می‌آید

در برق جهنده سوز آن بگزاید

نی پای همیشه در رکابت باشد

بد نیز چو نیک در حسابت باشد

گر ماه شوی به‌آسمان کم نگرم

ور بخت شوی رخت به کویت نبَرم

یاری که ببندگیت اقرار دهد

با او تو چنین کنی ! دلت بار دهد؟

دشمن خندید بر من و دوست گریست

کو بی دل و جان و دیده چون خواهد زیست

و از نفس و ذات عوض صورت نبندد

این بنده دگر باره نروید نی نیست

از نیل و فرات و دجله جویی زاید

پس موج زند که پیل را برباید

آنی که ز دل وفا برانداخته ای،

با دشمن من تمام در ساخته ای؛

دل را زوفا چرا بپرداخته ای؟

مانا که مرا هنوز نشناخته ای!

چون دست بکردم آنچه فرمودی تو

چون دیده بدیدم آنچه بنمودی تو

بد می‌کنی و نیک طمع می‌داری؟

هم بد باشد سزای بدکرداری

تا بود چنین بُده‌ست کار عالم

شادی پسِ اندهست و راحت پسِ غم

تو رنجه مشو برون میا از در خویش

من خود چو قلم همی‌دَوَم بر سر خویش

گر خصم تو آتش است من آب شوم

ور مرغ شود حلقه مضراب شوم

ور عقل شود طبع می‌ ناب شوم

در دیده حزم و دولتش خواب شوم