ثعلبه نامی که بود از زاهدان

خواست از پیغمبر آخر زمان

تا توانگر سازدش پروردگار

زآنکه معسر بود و بس ذو افتقار

گفت پیغمبر که این نبود صلاح

[...]

خواه آمرزش بر این نابخردان

یا مخواه آمرزش از بهر بدان

هست امر اینجا به معنای خبر

هست یکسان هر دو یعنی در اثر

خواهی آمرزش اگر هفتاد بار

[...]

آمدندی هم ز عذر آرندگان

بعضی از اعراب گاه امتحان

تا که رخصت داده گردند آن عباد

از رسول اندر تخلّف در جهاد

باز بنشستند قومی بی فروغ

[...]

هم ز اعرابند باز از مؤمنین

بر خدا و هم به روز واپسین

می بگیرند آنچه بدهند از وداد

اندر انفاق از تصدّق یا جهاد

جمله را اسباب نزدیکی به رب

[...]

آمد آیت که بگیر از مالشان

صدقه بر تطهیر جان و حالشان

بهر آن یعنی که تا گردند پاک

این جماعت از گناه و از هلاک

هم شود نیکویی آنها را زیاد

[...]

مسجدی کردند نااهلان بنا

نزد آن مسجد که بُد نامش قُبا

تا که بر ضد مسلمانان نماز

اندر آن مسجد گذارند از مجاز

چون ابو عامر کند رجعت ز شام

[...]

هر کس آیا کو بنای دین خود

هِشت بر تقوی ز حق نزد خرد

هم به رضوان بهتر آن یا ز اعتماد

بر شَفَا جُرُف ار بنائی کس نهاد

بر کنار رودی اعنی بر نهی

[...]

تابئون و عابدون و حامدون

روزه داران بهر قهر نفس دون

صائمین را گفت سائح در کلام

که ندارند ایچ در جایی مقام

در خبر آمد که در حُسن سرشت

[...]

حق نسازد هیچ قومی را تباه

بعد از آنکه گشتشان هادی به راه

تا کند روشن بر ایشان آنچه هست

واجب از پرهیز نزد حق پرست

آن کسان کز مصطفی (ص) غایب شدند

[...]

نیست بر اهل مدینه رایگان

وآنچه ز اعرابند گرداگردشان

که کنند ایشان تخلّف از رسول

همچنین از امر و نهی او عدول

نی رسد هم تا ز نفس وی کنند

[...]

بعد بسم االله به توفیق خدا

سورة یونس نماییم ابتدا

از الف وز لام و را بشنو نخست

تا شناسی راه و منزل را درست

این حروف ار هیچ داری در نظر

[...]

عشق چون آمد رود تدبیرها

بگسلد عشاق را زنجیرها

یک قدم ننهد به جز بر حکم دوست

چون پیامی داند از درگاه اوست

این قدم را صدق گویند اهل دل

[...]

بازگشتِ جمله بر وی از شماست

وعده حق بر شما حق است و راست

خلق را اول نمود ایجاد و باز

زنده سازد بعد مردن کارساز

مؤمنان را تا جزاء اندر محل

[...]

خوانده چون بر مشرکان از ما شود

آیتی کآن واضح المعنی بود

پاره ای گویند زین قوم عنید

که ندارند از لقای ما امید

نیستشان امید یعنی در حساب

[...]

این بود در نز د دانا حجتی

شخصی ار عمری بود در امتی

نی کتابی خوانده باشد از علوم

کرده نی تحصیل علمی بر رسوم

نی شده با عالِ می هرگز جلیس

[...]

می نبودند آنچه هست از مردمان

غیر یک امّت به تحقیق و نشان

پس در ایشان گشت واقع اختلاف

هست هم واقع در این معنی خلاف

شرح آنها جمله گفتن سود نیست

[...]

پس چو حق برهاندشان زآن هول و غم

در زمین گردند ساعی بر ستم

باز میگردند چون رفت آن ز یاد

بر همان کاری که بودند از فساد

غیر از این نبود که هست ای مردمان

[...]

غیر از این نبود که عیش این جهان

در مثل آبی است کآید ز آسمان

پس به آن آمیخته گشت و عجین

خود نبات الارض که رست از زمین

یا که بعضی زآن نبات از بوالعجب

[...]

می نباشد اکثری را پیروی

جز به وهم خود نه عقل مستوی

ظن نگرداند کسی را بی نیاز

چیزی از حق در مقام امتیاز

یعنی اندر نزد عقل مستبین

[...]

یاد کن روزی که اندر وصف او

گفت یَحشُرُهُم کَأن لَّم یَلْبَثُواْ

گویی آنها را نبودستی درنگ

جز کمی از روز اندر جای تنگ

منبعث آن دم که گردند آن حشر

[...]