وَ مٰا کٰانَ اَللّٰهُ لِیُضِلَّ قَوْماً بَعْدَ إِذْ هَدٰاهُمْ حَتّٰی یُبَیِّنَ لَهُمْ مٰا یَتَّقُونَ إِنَّ اَللّٰهَ بِکُلِّ شَیْ‌ءٍ عَلِیمٌ (۱۱۵) إِنَّ اَللّٰهَ لَهُ مُلْکُ اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضِ یُحْیِی وَ یُمِیتُ وَ مٰا لَکُمْ مِنْ دُونِ اَللّٰهِ مِنْ وَلِیٍّ وَ لاٰ نَصِیرٍ (۱۱۶) لَقَدْ تٰابَ اَللّٰهُ عَلَی اَلنَّبِیِّ وَ اَلْمُهٰاجِرِینَ وَ اَلْأَنْصٰارِ اَلَّذِینَ اِتَّبَعُوهُ فِی سٰاعَةِ اَلْعُسْرَةِ مِنْ بَعْدِ مٰا کٰادَ یَزِیغُ قُلُوبُ فَرِیقٍ مِنْهُمْ ثُمَّ تٰابَ عَلَیْهِمْ إِنَّهُ بِهِمْ رَؤُفٌ رَحِیمٌ (۱۱۷) وَ عَلَی اَلثَّلاٰثَةِ اَلَّذِینَ خُلِّفُوا حَتّٰی إِذٰا ضٰاقَتْ عَلَیْهِمُ اَلْأَرْضُ بِمٰا رَحُبَتْ وَ ضٰاقَتْ عَلَیْهِمْ أَنْفُسُهُمْ وَ ظَنُّوا أَنْ لاٰ مَلْجَأَ مِنَ اَللّٰهِ إِلاّٰ إِلَیْهِ ثُمَّ تٰابَ عَلَیْهِمْ لِیَتُوبُوا إِنَّ اَللّٰهَ هُوَ اَلتَّوّٰابُ اَلرَّحِیمُ (۱۱۸) یٰا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا اِتَّقُوا اَللّٰهَ وَ کُونُوا مَعَ اَلصّٰادِقِینَ (۱۱۹)
و نباشد خدا که اضلال کند جمعی را پس از آنکه هدایت کردشان تا آنکه بیان کند برای ایشان آنچه پرهیز کنند بدرستی که خدا بهمه چیز داناست (۱۱۵) بدرستی که خدا مر او راست پادشاهی آسمانها و زمین زنده می‌کند و می‌میراند و نیست مر شما را از غیر خدا هیچ دوستی و نه یاری کننده (۱۱۶) بتحقیق توبه پذیرفت خدا بر پیغمبر و مهاجران و انصار و آنان که پیروی کردند او را در زمان دشواری از بعد آنکه نزدیک بود برگردد دلهای پارۀ از ایشان پس پذیرفت توبه از ایشان بدرستی که او بایشان مهربان رحیم است (۱۱۷) و بر آن سه که گذاشته شدند تا چون تنگ شد بر ایشان زمین با آن فراخی و تنگ آمد بر ایشان نفسهاشان و یقین کردند که نیست پناهی از خدا مگر بسوی او پس توبه پذیرفت از ایشان تا ثابت بر توبه بمانند بدرستی که خدا اوست توبه‌پذیر مهربان (۱۱۸) برای آن کسانی که گرویدند بپرهیزید از خدا و باشید از راستگویان (۱۱۹)
حق نسازد هیچ قومی را تباه
بعد از آنکه گشتشان هادی به راه
تا کند روشن بر ایشان آنچه هست
واجب از پرهیز نزد حق پرست
آن کسان کز مصطفی (ص) غایب شدند
بی خبر از نسخ آیتها بُدند
باز چون گشتند و دیدند از نمود
حکمها بر قسم دیگر گشته بود
باز پرسیدند ز اعمالی که پیش
کرده بودند آن کسان در دین و کیش
آمد این آیت به شأن آن کسان
که نبودند آگه از تغییر آن
یا که پیش از حکم بر تحریم خمر
یافت فرمان آنکه او غافل ز امر
یا که از تحویل قبله بی خبر
از جهان رفتند قومی پیشتر
از نبی گشتند مستفسر که چیست
حال ایشان گفت احمد (ص) باک نیست
آمد این آیت که هیچ اعمال کس
حق نسازد ضایع اندر پیش و پس
حق به هر چیزی است دانا از امور
هم ز قبل و بعد اشیا ء در حضور
هم مر او را شاهی ارض و سماست
زنده گرداند بمیراند به راست
مینباشد مر شما را جز خدای
کارسازی یا مددکاری به جای
حق به توبه بر پیمبر گشت باز
بر قبول توبه یعنی ز اعتزاز
چونکه داد اذن تخلّف از قتال
او به انصار و مهاجر در سؤال
زآنکه بعضی زآن جماعت از جهاد
داشتند اکراه اما نه از عناد
بل ز حبّ مال و از انس وطن
هم پی آسایش و آرام تن
این بود ثابت به نزد اهل راه
که نباشد بر نبی جایز گناه
توبۀ او باب توبۀ امّت است
هم بر امّت بهر جذب رحمت است
یا که باشد توبۀ او بر خدا
بهر استکمال رفعت و اعتلا
یا که باشد توبه از نقص بشر
چاره نبود زین انابت در سیر
سوی حق برگشت هر کس قدر اوست
جزر و مد بحر جز جام و سبوست
از رضا (ع) مروی است کز بهر رسول
توبۀ آن قاعدین آمد قبول
وآن کسان که پیروی از حضرتش
کرده اند اندر زمان عسرتش
همرهش بودند یعنی در تبوک
هم به عسرت بود ایشان را سلوک
فوق طاقت بودشان جوع و عطش
جان ز گرماشان در آزار و طپش
بودشان عسرت ز زاد و راحله
هم ز بی آبی و بُعد مرحله
در چنان تنگی ز سلطان رسل
پیروی کردند ایشان در سبل
بعد از آنکه بود نزدیک از کروب
آنکه قومی را ز جا گردد قلوب
یعنی از بیچارگی مرتد شوند
بازگردند از جهاد و بد شوند
پس بر ایشان گفت حق بر توبه باز
زآنکه بود ایمانشان دور از مجاز
دادشان توفیق کز وسواسها
توبه ها آرند و بپذیرد خدا
چون بر ایشان حق رئوف است و رحیم
دادشان ره بر صراط مستقیم
هم دگر پذرفت توبه زآن سه کس
کز غزا ماندند ایشان باز پس
گفت پیغمبر به اصحاب کرام
که بر ایشان لب ببندند از کلام
هیچ با ایشان نگوید کس سخن
همچنین باشد جدا هر کس ز زن
تا بر ایشان تنگ شد زآن امتناع
ارض امکان با وجود اتساع
همچنین شد تنگ دلهاشان ز غم
میفزود اندوه و غمشان دم به دم
پس بدانستند خود بی اشتباه
نیست از حق جز به سوی او پناه
حق بر ایشان پس به توبه گشت باز
دادشان توفیق توبه ز اعتزاز
داشت ایشان را به توبه مستقیم
کوست در هر حال توّاب الرحیم
گر به توّاب است علمت رهنمون
توبه بپذیرنده یعنی بر فزون
توبه روزی گر کند صد بار کس
جمله را بپذیرد او از بنده بس
وین بود از رحمت بی منتهی
کاندر او غرقند یکجا ماسوی
اتَّقُواْ الله ای گروه مؤمنان
دور باشید از خلافی آن چنان
هم شما باشید اندر قول و دین
از گروه راستگویان بالیقین
از صفی بشنو علامت های صدق
کیست تا در هر زمان دارای صدق
اول آنکه با فقیران در سلوک
آن چنان باشد که با شاه و ملوک
دیگر آن کز مال دنیا ، زرّ و گنج
بر ذخیره ننهد از پاداش رنج
هم نگردد عهد او هرگز خلاف
هم نتابد رو ز دشمن در مصاف
لب نجنباند به حرفی در خطاب
جز که گوید مر سؤالی را جواب
گر نمایی خویش را آنسان به خلق
کآن چنانی ، صادقی و پاک دلق
گفته اند این آیه در شأن علی (ع) است
گر چنین باشد خلاف صدق نیست
زآنکه او در راستی معروف بود
بر صفات صادقان موصوف بود
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: آیات قرآن در این متن به بیان مساله هدایت و توبه خداوند و رحمت او می‌پردازند. خداوند به این نکته تأکید می‌کند که هیچ قومی را پس از هدایت، گمراه نمی‌سازد و تمام چیزها را می‌داند. او مالک آسمانها و زمین است و می‌تواند زندگی و مرگ را به دست گیرد. توبه‌خواهی خداوند نسبت به پیامبر، مهاجران و انصار در شرایط سخت، نشان‌دهنده رحمت و محبت اوست. همچنین خداوند به سه نفری که در جهاد کنار ماندند، توبه پذیرفت، زیرا آنها در سختی و فشار قرار داشتند و به این نتیجه رسیدند که تنها به سوی خدا پناه ببرند.
در ادامه، به مؤمنان توصیه می‌شود که از خداوند بپروند و با راستگویان باشند. راستگویی به عنوان علامت صداقت و ایمان شناخته می‌شود و خداوند بر شخصیت راستگویان تأکید می‌کند. این آیات به طور کلی نشان‌دهنده رحمت، توبه و نیاز به راستگویی در ایمان هستند.
هوش مصنوعی: خداوند به هیچ کس اجازه نمی‌دهد که پس از هدایتش، گمراه شود، مگر اینکه برای او روشن کند که از چه چیزهایی باید بپرهیزد. خداوند به همه چیز علم دارد. او مالک آسمانها و زمین است، زندگی می‌بخشد و می‌میراند، و هیچ‌کس غیر از او برای شما ولی و یاور نیست. خداوند به پیامبر و مهاجران و انصاری که در زمان سختی او را یاری کردند، توبه کرد، زیرا در آن زمان دلهای برخی از آنها نزدیک به گمراهی بود. سپس خداوند به آنها توبه کرد، چرا که او نسبت به آنها مهربان و رحیم است. همچنین به سه نفری که معطل ماندند، توبه کرد. زمانی که زمین با تمام وسعتش بر آنها تنگ شد و خودشان نیز در فشار و نگرانی بودند و احساس کردند که هیچ پناهگاهی جز خدا ندارند. سپس خداوند به آنها توبه کرد تا به او بازگردند، زیرا او بسیار توبه‌پذیر و رحیم است. ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از خدا بپرهیزید و با صادقان باشید.
هوش مصنوعی: خداوند کسی را بعد از هدایت کردنش گمراه نمی‌کند تا وقتی که برای او مشخص کند چه کارهایی باید انجام دهد تا از گناه دور بماند. خداوند بر هر چیزی آگاه است. او صاحب پادشاهی آسمانها و زمین است و زنده و مرده می‌کند و هیچ دوستی یا یاری‌گری جز او برای شما نیست. واقعاً خداوند توبه پیغمبر و کسانی که در زمان سختی از او پیروی کردند را پذیرفت و توبه آنهایی را که دل‌هایشان بعد از سختی به جایی رسید که مجبور بودند برگردند، قبول کرد. او به آنها مهربان و رحیم است. همچنین بر سه نفر که تا دیرتر باقی ماندند و زمانی که به شدت زمین برایشان تنگ شد، به آنها توبه را پذیرفت تا به توبه‌شان ثابت بمانند، رحمت آورد. واقعاً خداوند مهربان و پذیرای توبه است. به کسانی که ایمان آورده‌اند، سفارش می‌شود که از خدا بترسند و در راستگویی باقی بمانند.
هوش مصنوعی: هیچ قومی بعد از آنکه هدایت شود، نمی‌تواند به سادگی دچار فساد و تباهی شود.
هوش مصنوعی: تا آنچه که بر پرهیزگاران از خدا واجب است، برای آنها روشن شود.
هوش مصنوعی: آن دسته از افرادی که از وجود پیامبر اسلام (ص) دور ماندند، از تغییرات و تحولات آیات الهی بی‌خبر بودند.
هوش مصنوعی: زمانی که دوباره برگشتند و مشاهده کردند، متوجه شدند که بر اساس نشانه‌ها، تصمیم‌ها به گونه‌ای دیگر تغییر کرده بود.
هوش مصنوعی: به تازگی از آن کسان درباره کارهایی که در دین و مذهبشان انجام داده بودند، سوال کردند.
هوش مصنوعی: این آیه به کسانی اختصاص دارد که از تحولات و تغییرات روزگار بی‌خبر بودند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معنی است که پیش از آنکه حکمی در مورد منع نوشیدن شراب صادر شود، فرمانی صادر شده که آن شخص از این موضوع بی‌خبر بوده است. به عبارت دیگر، فرد به دلیل غفلت یا ناآگاهی از الحکم و فرمان‌ها، در شرایطی قرار گرفته که می‌تواند به عواقب آن توجه نکند.
هوش مصنوعی: یا اینکه گروهی قبل از تغییر قبله از دنیا رفتند و از آن بی‌خبر بودند.
هوش مصنوعی: جمعی از مردم از پیامبر پرسیدند که حال این افراد چگونه است. ایشان پاسخ دادند که نگران نباشید.
هوش مصنوعی: این پیام نشان می‌دهد که هیچ عمل نیک و شایسته‌ای بی‌ثمر و بی‌فایده نخواهد ماند، چه در گذشته و چه در آینده.
هوش مصنوعی: حق بر هر چیزی آگاه است، و انسان دانا از گذشته و آینده اشیاء در زمان حال آگاه است.
هوش مصنوعی: او همواره سلطانی است که بر زمین و آسمان حاکم است و می‌تواند زندگی ببخشد یا به مرگ ببرد به حق و درست.
هوش مصنوعی: هیچ‌کس جز خداوند نمی‌تواند به شما کمک کند یا در کارهایتان یاریگر باشد.
هوش مصنوعی: حق، توبه را بر پیامبر پذیرفت، یعنی اینکه به عنوان نشانه‌ای از بخشش و قبول بازگشت، بر او منت نهاد.
هوش مصنوعی: زمانی که اجازه جنگیدن به انصار و مهاجر داده شد و آنها از حضرت سوال کردند.
هوش مصنوعی: برخی از آن گروه از جهاد و مبارزه دوری می‌کردند، اما این دوری به خاطر دشمنی و کینه نبود.
هوش مصنوعی: نه به خاطر محبت به مال و نه به خاطر دوستی با وطن، بلکه برای به دست آوردن آرامش و آسایش تن خود تلاش می‌کنم.
هوش مصنوعی: این گفته بیان می‌کند که بر اساس نظر عالمان دین، انجام گناه برای پیامبر یعنی فرستاده خداوند، امکان‌پذیر نیست و او از تمامی خطاها و معاصی معصوم و پاک است.
هوش مصنوعی: توبهٔ او (خدا) دروازه‌ای است برای توبهٔ دیگران، و این برکات رحمت الهی به منظور جذب کردن تمامی مردم است.
هوش مصنوعی: آیا توبه او نزد خداوند باعث ارتقاء و تعالی او می‌شود؟
هوش مصنوعی: توبه به عنوان راهی برای جبران نقص‌های انسان، تنها راهی نیست و در این سفر روحانی، نقص‌ها همچنان باقی می‌مانند.
هوش مصنوعی: هر کس به اندازه‌ای که ارزش دارد و به حق نزدیک می‌شود، به سوی آن بازمی‌گردد. تغییرات و نوسانات در زندگی مانند جزر و مد دریا هستند که تنها در ظرف‌ها و نوشیدنی‌ها خود را نشان می‌دهند.
هوش مصنوعی: از امام رضا (ع) نقل شده که توبه کسانی که در زمان پیامبر (ص) در جبهه حق قرار نگرفتند، پذیرفته شده است.
هوش مصنوعی: آن افرادی که در زمان سختی و دشواری از او پیروی کرده‌اند، تسلیم نخواهند شد و ثابت قدم خواهند ماند.
هوش مصنوعی: آنها همراه او بودند، یعنی در تبوک نیز دوران سختی را گذرانده بودند.
هوش مصنوعی: آنها از گرسنگی و تشنگی بی‌نهایت در عذاب و بی‌تابی بودند و گرما آن‌قدر شدید بود که جانشان را به تنگ آورد.
هوش مصنوعی: زندگی آنها در تنگدستی و سختی می‌گذشت، چرا که به دلیل کم آبی و فاصله زیاد از مقصد، در مضیقه بودند.
هوش مصنوعی: در شرایط سختی که پیش آمده، آنها از پیامبر خدا پیروی کردند و به راهی که او نشان داده است، ادامه دادند.
هوش مصنوعی: پس از آنکه به نزدیکی فرشتگان رسید، دلهای گروهی از مردم دچار تغییر و تحول می‌شود.
هوش مصنوعی: این جمله بیانگر این است که به دلیل ناتوانی و مشکلات، برخی افراد از جهاد و تلاش برای بهبود وضعیت خود برمی‌گردند و به سمت کارهای ناشایست می‌روند.
هوش مصنوعی: پس به آنها گفت که حق تعالی برای توبه باز است، زیرا ایمان آنان از حقیقت دور نیست.
هوش مصنوعی: خداوند به آنان توفیق می‌دهد تا از وسوسه‌ها و خطاهای خود توبه کنند و آن را بپذیرد.
هوش مصنوعی: زیرا بر آنها محبت و مهربانی خداوند جاری است، به همین دلیل راهیابی آنها به مسیر راست و درست آسان می‌باشد.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که آن سه نفر که از شرکت در جنگ بازمانده بودند، توبه و بازگشت خود را از دیگران پذیرفتند.
هوش مصنوعی: پیامبر به یاران بزرگوارش گفت که سکوت کنند و از سخن گفتن پرهیز کنند.
هوش مصنوعی: هیچ‌کس با آنها سخنی نمی‌گوید؛ این‌گونه است که هر کسی از زن جدا می‌شود.
هوش مصنوعی: زمانی که بر آنها فشار آمد و از پذیرش خودداری کردند، زمین با وجود وسعتش توانایی پذیرش‌شان را از دست داد.
هوش مصنوعی: دل‌هایشان به خاطر غم‌ها تنگ شده و غم و اندوهشان هر لحظه بیشتر می‌شود.
هوش مصنوعی: پس فهمیدند که انسان بدون خطا نیست و جز به حق و آرامش آن نمی‌تواند پناه ببرد.
هوش مصنوعی: خداوند بر آنها نظر رحمت کرد و به واسطه توبه، فرصتی دوباره برای جبران و برگشتن به سوی راستای صحیح به آنها داد.
هوش مصنوعی: آنها را به توبه وادار کرده بود که در هر حال به رحمت و بخشش خداوند امیدوار باشند.
هوش مصنوعی: اگر علم و دانشت تو را به سوی توبه هدایت می‌کند، پس توبه را بپذیر، زیرا این به سود توست و بر تو افزون خواهد شد.
هوش مصنوعی: هر کس اگر روزی صد بار هم توبه کند، خداوند او را می‌پذیرد و از بندگانش می‌گذرد.
هوش مصنوعی: این جمله به معنای این است که این وضعیت به دلیل رحمت بی‌پایان است که همه چیز به‌طور مشترک در آن غوطه‌ور است و هیچ چیز از آن جدا نیست.
هوش مصنوعی: ای مؤمنان، از خدا بترسید و از کارهای نادرست و ناپسند پرهیز کنید.
هوش مصنوعی: شما باید در گفتار و دین خود از گروه راستگویان باشید و بر این موضوع اطمینان کامل داشته باشید.
هوش مصنوعی: از جمعی که راستگویی و صداقت را می‌شناسند بشنو تا در هر زمانی بتوانی به این صداقت دست یابی.
هوش مصنوعی: نخستین نکته این است که باید با فقیران همان‌گونه رفتار کنیم که با شاهان و بزرگان.
هوش مصنوعی: کسی که به خاطر ثروت و مال دنیا تلاش نکند و بر روی اندوخته‌های مادی تمرکز نکند، پاداش سختی‌ها و زحماتش را دریافت نخواهد کرد.
هوش مصنوعی: عهد او هرگز نقض نمی‌شود و در برابر دشمن در جنگ، هیچ بدی نمی‌تابد.
هوش مصنوعی: او تنها در پاسخ به سوالی چیزی می‌گوید و در غیر این صورت، سکوت می‌کند.
هوش مصنوعی: اگر خود را به گونه‌ای به مردم نشان دهی که واقعاً همان‌گونه هستی، صادق و پاک‌دامن به نظر می‌آیی.
هوش مصنوعی: گفته‌اند که این آیه درباره‌ی امام علی (ع) نازل شده است. اگر این موضوع درست باشد، هیچ تناقضی ندارد.
هوش مصنوعی: زیرا او به راستی شناخته‌شده بود و به ویژگی‌های صادقان توصیف می‌شد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.