وَ ما کانَ اَلنّاسُ إِلاّ أُمَّةً واحِدَةً فَاخْتَلَفُوا وَ لَوْ لا کَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّکَ لَقُضِیَ بَیْنَهُمْ فِیما فِیهِ یَخْتَلِفُونَ (۱۹) وَ یَقُولُونَ لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَیْهِ آیَةٌ مِنْ رَبِّهِ فَقُلْ إِنَّمَا اَلْغَیْبُ لِلّهِ فَانْتَظِرُوا إِنِّی مَعَکُمْ مِنَ اَلْمُنْتَظِرِینَ (۲۰) وَ إِذا أَذَقْنَا اَلنّاسَ رَحْمَةً مِنْ بَعْدِ ضَرّاءَ مَسَّتْهُمْ إِذا لَهُمْ مَکْرٌ فِی آیاتِنا قُلِ اَللّهُ أَسْرَعُ مَکْراً إِنَّ رُسُلَنا یَکْتُبُونَ ما تَمْکُرُونَ (۲۱) هُوَ اَلَّذِی یُسَیِّرُکُمْ فِی اَلْبَرِّ وَ اَلْبَحْرِ حَتّی إِذا کُنْتُمْ فِی اَلْفُلْکِ وَ جَرَیْنَ بِهِمْ بِرِیحٍ طَیِّبَةٍ وَ فَرِحُوا بِها جاءَتْها رِیحٌ عاصِفٌ وَ جاءَهُمُ اَلْمَوْجُ مِنْ کُلِّ مَکانٍ وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ أُحِیطَ بِهِمْ دَعَوُا اَللّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ اَلدِّینَ لَئِنْ أَنْجَیْتَنا مِنْ هذِهِ لَنَکُونَنَّ مِنَ اَلشّاکِرِینَ (۲۲)
و نبودند مردمان مگر امت واحده پس اختلاف کردند و اگر نبود کلمه که پیشی یافته از پروردگارت هر آینه حکم کرده شده بود میانشان در آنچه در آن اختلاف می‌کردند (۱۹) و می‌گویند چرا فرو فرستاده نشد بر او آیتی از پروردگارش پس بگو نیست غیب مگر خدا را پس منتظر باشید بدرستی که من با شما از منتظرانم (۲۰) و چون بچشانیم مردمان را رحمتی از پس سختی رنجی که مس کرد ایشان را ناگاه مر ایشان را مکریست در آیتهای ما بگو خدا زودتر است در مکر بدرستی که فرستادگان ما می‌نویسند آنچه مکر میکنند (۲۱) اوست که می‌گرداند شما را در بر و بحر تا چون باشید در کشتیها و جاری شوند با ایشان ببادی پاکیزه و شاد شوند بآن بیاید آنها را بادی سخت و بیاید ایشان را موج از هر جا و دانند که ایشان احاطه کرده شده بآنها خوانند خدا را خالص گردانندگان برای او دین را که اگر نجات داد ما را از این هر آینه باشیم از شکرگزاران (۲۲)
می نبودند آنچه هست از مردمان
غیر یک امّت به تحقیق و نشان
پس در ایشان گشت واقع اختلاف
هست هم واقع در این معنی خلاف
شرح آنها جمله گفتن سود نیست
بهر تذکار ار چه نامحمود نیست
پیش از این تحقیق این معنی تمام
کرده ایم ار باشدت یاد آن کلام
نزد ما توحید اصل مدعاست
و اخت لاف از نفس پُر حرص و هواست
هر زمانی در بشر بود اختلاف
از هوای نفس پر آشوب و لاف
اصل ایشان بوده واحد در نخست
هست هر اشکسته شاهد بر درست
گفت اهل مکه را فخر بشر
ما به فطرت بوده ایم از یک گهر
با شما هم ریشه و هم دوده ایم
واحد اندر اصل فطرت بوده ایم
بود آنجا نی بتی نی بت پرست
غیر معبودی که او بوده است و هست
رو به باطل کردن از حق بهر چیست
این نه رسم آدمیّت و آدمی است
زین نصیحت اختلاف افزوده گشت
تا نزاع و اختلاف از حد گذشت
گر نبودی قولی از پروردگار
که گرفته سبقت آن در روزگار
بینشان میرفت حُکمی بیگزاف
آنچه در وی می نمایند اختلاف
مشرکان مکه گویند از چه رو
آیتی نامد بر او از رب او
یعنی اعجازی که ما خواهیم از او
کرده ایم از وی به تکرار آرزو
پس بگو حق راست غیب اعنی که او
مطلع بر مصلحت باشد نکو
این نمی داند شما را بر صلاح
غیر معقول است پس این اقتراح
منتظر باشید هم من با شما
باشم اندر انتظار ماجری
بر شما ز انکار آیات و جحود
تا چه خواهد کرد در حکم وجود
یا که باشم منتظر بر نصرتش
که به من حق وعده داد از قوتش
مردمان را چون چشانیم از کرم
وسعت و صحت پس از قحط و الم
که رسیده باشد ایشان را ز بد
می کنند آیات ما را طعن و رد
یا که دربارة پیمبر مکر و کید
پاس نعمت را کنند از عمر و و زید
ای محمد(ص) گو بود حق زودتر
از شما اندر جزای مکر و ضر
می نویسند آن رسولان از نشان
حافظان کتب یعنی مکرتان
بر ملایک چون بود چیزی پدید
چون نباشد بر خدای بی ندید
آن خدایی کوست راننده شما
سوی برّ و بحر اندر اقتضا
چون شما باشید در کشتی چنان
فُلکها کردند در دریا روان
با کسانی کاندر آن دارند جا
باد نرم و خوش بَرَدشان هر کجا
میوزد آن باد بر وفق مراد
و اهل کشتی زآن بسی باشند شاد
ناگهان بادی وزد سخت و نفور
تا که دریا را در اندازد به شور
آید از هر سو بر ایشان موجها
کشتی افتد در حضیض و اوجها
میکنند ایشان یقین زآن ابتلاء
که احاطه کرده ایشان را بلاء
پس شود سد مسالک در نجات
بهر ایشان تا رسد یأس از حیات
آن زمان خوانند حق را با خلوص
دین خود سازند خالص بر خصوص
فطرت اصلیه آید در ظهور
عارضات نفس افتد در فتور
گر دهی ما را نجات از این بلا
تا ابد از شاکران باشیم ما
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این آیات آمده است که همه مردم در ابتدا یک امت واحد بودند، اما بعداً دچار اختلاف شدند. اگر نبود کلمه‌ای که از طرف پروردگار پیشی گرفته، حقّ بین آنها در مورد اختلافاتشان جاری می‌شد. در ادامه، مردم از پیامبر می‌پرسند چرا معجزه‌ای نازل نشده و او به آنها می‌گوید که غیب فقط نزد خداوند است و باید منتظر باشند. همچنین وقتی که خداوند رحمتش را پس از سختی‌ها به مردم می‌چشانَد، آنها با وجود سپاسگزاری، به آیات خدا طعنه می‌زنند. وقتی انسان‌ها در دریا با طوفانی روبرو می‌شوند و احساس خطر میکنند، خدا را صادقانه می‌خوانند و می‌گویند که اگر نجات یابند، شکرگزار خواهند بود.
این متن به اختلافات انسانی، جوهر واحدی که همه انسان‌ها دارند و لزوم شکرگزاری در هنگام نعمت پرداخته و بر قدرت و علم خداوند نسبت به حوادث تأکید می‌کند.
هوش مصنوعی: انسان‌ها در ابتدا یک امت واحد بودند، اما اختلافاتی میان آنها به وجود آمد. اگر فرمانی از سوی پروردگارت مقرر نشده بود، بلا فاصله در مورد اختلافاتشان قضاوت می‌شد. آنها می‌گویند چرا نشانه‌ای از پروردگارش بر او نازل نشده است؛ بگو که غیب فقط برای خداست، پس صبر کنید، من نیز با شما از صابران هستم. و زمانی که ما به مردم بعد از دشواری، رحمت و نعمت می‌بخشیم، ناگهان به آیات ما دسیسه میکنند. بگو که خداوند سریع‌تر دسیسه‌کننده است، زیرا پیامبران ما آنچه را که دسیسه می‌کنید می‌نویسند. او کسی است که شما را در دریا و خشکی به پیش می‌برد. هنگامی که در کشتی هستید و با باد خوشی در حرکتید، خوشحال می‌شوید، ناگهان بادی سخت به سراغتان می‌آید و امواج از هر طرف به سوی شما می‌آیند و می‌پندارید که به کلی محاصره شده‌اید. در این حال، خدا را با ایمان و خلوص می‌خوانید که اگر ما را از این خطر نجات دهی، از شکرگزاران خواهیم بود.
هوش مصنوعی: در قدیم، انسان‌ها تنها یک امت بودند، اما بعداً اختلافاتی بین آنها به وجود آمد. اگر وعده‌ای که خداوند به آنها داده بود نبود، حتماً درباره این اختلافات حکم می‌کرد. آنها می‌پرسند چرا معجزه‌ای از سوی پروردگار بر او نازل نمی‌شود؛ به آنها بگو که تنها خداوند علم غیب دارد و منتظر بمانید، زیرا من نیز با شما منتظرم. وقتی مردم بعد از سختی‌ها به رحمت خداوند برسند، ناگهان دچار فریب و مکری از سوی آیات او می‌شوند. به آنها بگو که خداوند در مکر بسیار چابک‌تر است و پیامبرانش آنچه را که انجام می‌دهند، در کتاب‌ها ثبت میکنند. اوست که شما را در دریا و خشکی می‌گرداند. وقتی سوار بر کشتیها می‌شوید و با وزش نسیم خوبی شاد می‌شوید، ناگهان طوفانی سخت میوزد و موجها شما را احاطه میکنند. در آن لحظه، متوجه می‌شوید که در خطر هستید و خدا را با خلوص می‌خوانید و می‌گویید که اگر ما را نجات دهی، از شکرگزاران تو خواهیم بود.
هوش مصنوعی: اجتماع انسانی اگر نبود، چیزهایی که اکنون وجود دارد، وجود نمی‌یافت. این وضعیت تنها به یک گروه خاص از مردم تعلق ندارد و بر اساس شواهد و حقیقت است.
هوش مصنوعی: در آنها اختلاف به وجود آمد و در این مورد هم تناقضی وجود دارد.
هوش مصنوعی: گفتن همه‌ی جزئیات و توضیحات فایده‌ای ندارد، زیرا چه بسا که یادآوری آنها ارزشی نداشته باشد، هرچند که نامعتبر یا ناپسند به حساب نیایند.
هوش مصنوعی: قبل از این، به طور کامل به بررسی این موضوع پرداخته‌ایم، اگرچه هنوز آن گفته در ذهن ما باقی مانده است.
هوش مصنوعی: در نزد ما، اصل سخن و هدف، کلمه توحید است و هر گونه گفتگو و جدل، ناشی از نفس سرکش و خواسته‌های نفسانی است.
هوش مصنوعی: خلاصه‌اش این است که هر دوره‌ای در تاریخ بشر حاکی از اختلاف و جدل‌هایی بوده که ناشی از خواسته‌ها و تمایلات نفسانی پرهیاهو و خودستایشی انسان‌ها بوده است.
هوش مصنوعی: این سخن بر این معناست که در آغاز، همه چیز به یک اصل و حقیقت واحد بازمی‌گردد. هر نوع نقص یا شکست که به نظر می‌رسد، در واقع گواهی بر درستی و سلامت آن اصل اصلی است.
هوش مصنوعی: به اهل مکه گفتند که ما انسان‌زادگان افتخار داریم که از یک اصل و بنیاد واحد خلق شده‌ایم.
هوش مصنوعی: ما از یک ریشه و از یک نوع هستیم و در اصل فطرت، با هم مشترکیم.
هوش مصنوعی: در آنجا هیچ نی و هیچ بت و بت‌پرستی وجود نداشت، جز معبودی که او همیشه بوده و هست.
هوش مصنوعی: چرا باید حق را نادیده بگیریم و به باطل روی آوریم؟ این کار نه با اصول انسانیت و نه با ماهیت انسانی سازگار است.
هوش مصنوعی: از این پند و نصیحت، اختلافات بیشتر شد و در نتیجه، نزاع و جدال به حدی رسید که از کنترل خارج شد.
هوش مصنوعی: اگر وعده‌ای از خداوند وجود نداشت که در طول تاریخ جلوتر رفته، دوستان و یاران او در روزهای سخت ناامید می‌شدند.
هوش مصنوعی: میان آنها حکمی جاری بود که نشان می‌دهد آنچه در دل دارند با آنچه به نمایش می‌گذارند متفاوت است.
هوش مصنوعی: مشرکان مکه می‌پرسند چرا آیتی از طرف خداوند بر او نازل نشده است.
هوش مصنوعی: ما قصد داریم از او اعجاز و شگفتی‌هایی را به تکرار بخواهیم.
هوش مصنوعی: پس بگو که حقیقت اصلی این است که خداوند بر خیر و صلاح امور آگاهی کامل دارد.
هوش مصنوعی: این شخص نمی‌داند که صلاح شما در چیز غیرمنطقی است، بنابراین این پیشنهاد بی‌مورد است.
هوش مصنوعی: منتظر بمانید، هم من در کنارتان هستم و هم خودم در انتظار وقایع و حوادثی هستم.
هوش مصنوعی: هرگز این که آیات الهی را انکار کنید و از حقیقت دوری کنید، عواقب خوبی نخواهد داشت و باید ببینید که چه تأثیری بر وجود شما خواهد گذاشت.
هوش مصنوعی: من منتظرم که به یاری‌ام بیاید، زیرا به من وعده داده که از قدرتش کمک خواهد کرد.
هوش مصنوعی: اگر انسان‌ها را از بخشش و فراوانی و سلامتی بچشانی، پس از دوران سختی و کمبود، احساس خوشایندی به وجود می‌آید.
هوش مصنوعی: افرادی که دچار بدی شده‌اند، به نشانه‌های ما اعتراض و کینه‌ورزی میکنند.
هوش مصنوعی: یکی از مشکلات و چالش‌های پیامبر این است که برخی افراد ممکن است با نیرنگ و تدبیر، از او طلب قدردانی کنند و به این طریق از نعمت‌های او بهره‌برداری کنند.
هوش مصنوعی: ای محمد(ص)، بدان که حق و حقیقت پیش از وجود شما در عالم وجود داشته و در پاسخ به مکر و ضرر، زودتر از شما حاضر بوده است.
هوش مصنوعی: آن پیام‌آوران از نشانه‌های حافظان کتاب‌ها می‌نویسند، یعنی از فریب‌کاری‌های شما حرف می‌زنند.
هوش مصنوعی: اگر چیزی برای ملائکه آشکار شود، چگونه می‌تواند در برابر خدایی که هیچ‌گاه دیده نشده، وجود داشته باشد؟
هوش مصنوعی: آن خدایی که شما را راهنمایی می‌کند و به سمت خشکی و دریا هدایت می‌نماید.
هوش مصنوعی: وقتی شما در کشتی باشید، مانند اینکه بادبان‌ها در دریا به حرکت درآیند.
هوش مصنوعی: با افرادی که در آن مکان جا دارند، نسیم ملایم و خوشی به همراه دارد و آنها را به هر جایی که می‌خواهند می‌برد.
هوش مصنوعی: باد به گونه‌ای وزیده که به نفع اهل کشتی است و آنها به خاطر این امر بسیار خوشحالند.
هوش مصنوعی: ناگهان وزش بادی قوی و ناپسند آغاز می‌شود که دریا را به تلاطم می‌اندازد و آن را به موج‌های پرشور تبدیل می‌کند.
هوش مصنوعی: موج‌های فراوان از هر طرف به سمت آنها می‌آید و کشتی در نقاط پایین و بالا قرار می‌گیرد.
هوش مصنوعی: آنها به خوبی می‌دانند که امتحانی که با آن مواجه شده‌اند، واقعاً سخت و دشوار است.
هوش مصنوعی: به خاطر آنها، موانعی بر سر راه نجات ایجاد می‌شود تا به ناامیدی از زندگی برسند.
هوش مصنوعی: در زمانی که انسان‌ها با نیتی پاک و خالص به عبادت و دریافت حق پرداخته و دین خود را به درستی و خلوص عمل کنند.
هوش مصنوعی: ذات حقیقی انسان در مواقعی نمایان می‌شود، ولی گاهی تحت تأثیر خواسته‌های نفس و تمایلات آن دچار ضعف و زوال می‌گردد.
هوش مصنوعی: اگر ما را از این مشکل نجات دهی، تا ابد سپاسگزار تو خواهیم بود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.