این طارم فرخنده که پیداست زبیدا

بالاتر و والاتر از این گنبد خضرا

گر خود زمی است از چه فلک دارد در زیر

ور خود فلک است از چه زمین دارد بالا؟

چرخی است که سیرش همه بر ماه زماهی

[...]

ای خسرو فرخنده که گردنده به حکمت

دور شب و روزست مدار مه و سال است

اینک به ره کعبه درگاه شهنشاه

امروز به حکم تو مرا شد رحال است

این نیز یقین است که دارای جهان را

[...]

بگریز به هنگام که هنگام گریزست

رو در پی جان باش که جان سخت عزیزست

جان است نه آن است که آسانش توان داد

بشناس که آسان چه و دشوار چه چیزست

آن آهوی رم دیده که در یک شب و یک روز

[...]

امروز که با شاه جهان ماه جهان است

روز رمضان نیست که رو بر رمضان است

ما را به دو ماه است درین فصل سرو کار

کاین کاهش جان آمد و آن خواهش جان است

هر جا که بود عیش و طرب پیرو این است

[...]

ای بلند اختر برادر کاین ستم گر آسمان

دست خود را از گزند جاه تو کوتاه یافت

خواست تا ناگاه تازد باره بر خیل تو لیک

حافظان باره جاه ترا آگاه یافت

زان بنان و زان بیان هر لفظ و هر معنی که خاست

[...]

موت و حیاتی که خیر خلق زمین است

زندگی آصف است و مرگ امین است

مرگ امین لازم است کو به نهانی

خائن درگاه شاه چرخ مکین است

این دو به وقتی بود که پیک بشارت

[...]

تو گنج خویش پسندی خراب و ملک آباد

فسانه که شگفت آورد فسانه تست

مگر وجود تو خود جود شد که نتوان یافت

که این زمانه جو دست یا زمانه تست

تو خود چو عالم جودی که در همه عالم

[...]

خواب بس ای بخت خفته شب به سر آمد

خیز که صبح است و آفتاب برآمد

خسرو انجم که دی بسیج سفر کرد

اینک امروز باز از سفر آمد

آینه عالم ار به زنگ فرو رفت

[...]

زاهد چه بلائی تو که این رشته تسبیح

از دست تو سوراخ به سوراخ گریزد

خلق ار همه دنبال تو افتند عجب نیست

یک بره ندیدم که ز سلاخ گریزد

حرف از دهن تست کزین سان بجهد تیز

[...]

مخدوم من ای آن که مرا در همه عالم

مانند تو یک یار وفادار نباشد

چون است که این بار که باز آمدی از راه

رفتار و سلوک تو چو هر بار نباشد؟

در محفل عام آئی ازان رو که مبادا

[...]

خسروا! ای آن که خدام درت از یک نظر

ذره را برتر ز خورشید جهان آرا کنند

هر کجا از لای نفی مردمی باشد سخن

قامت ذات ترا پیرایه از الا کنند

مر ترا فر سکندر داد یزدان از ازل

[...]

باز باغ از فر فرودین جوان شد

گلستان چون روی یار دل ستان شد

طرف گل زار آن چنان شد کز نکوئی

خود تو گوئی رشگ گل زار جنان شد

باغ را ابر بهاری آب یاری،

[...]

ای داور دین پرور عادل که ز عدلت

کبک دری انصاف ز شهباز ستاند

آنی تو که در مصر جهان هر که عزیزست

از طاعت درگاه تو اعزاز ستاند

حکم تو چنان است که گر نافذ گردد

[...]

جهان داور خدیوا آن توئی امروز در عالم

که پشت چرخ گردون پیش خدام تو خم باشد

نحوس چاکرانت از چه گرد آری تو کز طالع

سعود اخترانت جمله در سلک خدم باشد

میان با شگون و بی شگون فرق و تفاوت نه

[...]

خسروا جز دل من بنده که خود قابل نیست

کو خرابی که نه در ملک تو آباد بود

شکوه ها دارم اما ز فلک زان که فلک

یار اوباش شود یاور اوغاد بود

ندهد سیم و زر آن را که نه هم چون شب و روز

[...]

خسروا، دین پرورا: ای آن که کار ملک را

هر زمان از دولت تو رونق دیگر بود

این همان ملک است و آن کشور که پیش از عهد تو

گفتی از بس شور و شر هنگامه محشر بود

وین زمان در سایه اقبال روز افزون تو

[...]

دین ز چه باقی است از بقای ولی عهد

ملک ز تیغ جهان گشای ولی عهد

دولت دنیا و پادشاهی عقبی

هر دو مهیاست از برای ولی عهد

مهر سپهر از چه شمع جمع جهان است

[...]

روزگار است این که گه عزّت دهد گه خوار دارد

چرخِ بازیگر از این بازیچه‌ها بسیار دارد

مهر اگر آرد بسی بی‌جا و بی‌هنگام آرد

قهر اگر دارد بسی ناساز و ناهنجار دارد

گه به خود چون زرق‌کیشان تهمت اسلام بندد

[...]

صاحبا ای که به میدان سخن دانی

چون تو یک مرد ندیدم که سوار آید

به هنر فخر نمایند و تو آن ذاتی

که هنر را به وجود تو فخار آید

چون لب لعل تو خواهد گهر افشانی

[...]

«رهی را، هست عرضی بر جنابت

که بالاتر ازین زرین قباب است»

«برای بره موعود دیروز

دلش در آتش حسرت کباب است»

«نمی‌داند تمنای وصالش

[...]