... و از خوی که عزت است وز ذل بگذر

سیل است عقول و شرع پل بسته برو

در سیل میفت و بر سر پل بگذر

... ز قد چفتۀ من در ره عشق

بر آب دیده ام پل می توان کرد

ز نوک غمزۀ تو بی محابا ...

... ریزنده و جای جای جون موی منست

و ایت طاق پل شکسته و آب روان

گویی که مثال چشم و ابروی منست

ز کار آخرت آن را خبر تواند بود

که زنده بر پل مرگش گذر تواند بود

به آرزو و هوس بر نیاید این معنی ...

... زان تا خیال تو شب تیره عبر کند

پل بسته ام ز ابرو بر چشمه سار چشم

در چشم تو چگونه توان آمدن که هست ...

... هرکرا دیده بصیرت بنور الهی منورست او را گذاشتن جاه و مال فانی مصور است باقیات صالحات که دستگیر و فریادرس مومن است اعمال صالحه بدنی است و خیرات باقیه مالی خواجه علیه السلام فرمود اذامات الانسان انقطع عمله الا عن ثلث صدقه جاریه او علم ینتفع به او ولد صالح یدعو له بالخیر

چه دولت باشد شگرف تر از ان که بنده در گور خفته واز اعمال فرومانده هر نفس و هر لحظه طبقهای رحمت و کرامت از حضرت عزت ملایکه مقرب بدو میرسانند که این ثواب لقمه ای است که در مدرسه و خانقاه تو بفلان فقیه و درویش رسید یا ثواب استراحت و آسایشی که از بقاع خیرات تو بفلان بنده رسید که بر فلان پل بگذشت یا در فلان رباط در سایه دیواری نشست یا در فلان مسجد دو رکعت نماز گزارد

هر پادشاهی را در ایام دولت خویش چنین سعادتها از خود دریغ نباید داشت که آن خیرات ناکرده نماند ولیکن چون او از خواب خوش دولت در آید مال و ثروت از دست رفته بود و او ازان سعادت محروم مانده ...

... باشدکه در بقعه ای بخیری مقبول افتاده باشدو روح بانی آن خیر را در حضرت عزت بدان وسیلت قربتی پدید آمده پیوسته دران حضرت مظلمه خویش عرضه میدارد که خداوندا من مال خود از نفس خود بازگرفتم وفرزندان را محروم گردانیدم واز بهر رضای توبر بندگان تو وقف کردم فلان ظالم آن خیر من باطل میکند و بندگان ترا محروم میگذارد و با حضرت تو این دلیری مینماید چه گویی از عهده این واقعه که بیرون تواند آمد خصوصا چون اوقاف بسیار بود و مطالبان بسیار نعوذبالله من عذاب النار

وزنهار اگر جاهلی یا عالمی مداهن رخصت دهد که مال اوقاف را در چیزی دیگر صرف شاید کرد یا بلشکر توان داد که بدان غزا کند یا بعمارت پلی یا رباطی یا ثغری یا سدی توان کرد بدان مغرور نشود حاشا و کلا این هیچ روا نبود الا بمصرف خویش هر وقف بمصب استحقاق صرف کنند بشرط واقف و الا آنک فتوی دهد و آنک فرماید و آنک مباشر آن شغل بود و آنک تواند و دفع نکند جمله در وزر و بال و مظلمه آن باشند و فردا جمله مستحقان اوقاف خصم ایشان گردند و داد خویش طلبند

بر پادشاه واجب است که هر وقف که درممالک او بود بشرط واقف بر مستحقان ان مقرر دارد و بر اوقاف امینی صاحب دیانت مشفق که اهل آن کار باشد گمارد تا در عمارات اوقاف کوشد و دست ظلمه و مستأکله ازان کوتاه دارد و حق بمستحقان رساند چون چنین کند چندانک واقفان را ثواب دهد حق تعالی آن پادشاه را ثواب دهد ...

... ز قد پرخم من در ره عشق

بر آب چشم من پل می توان کرد

ز اشک خون همچون اطلس من ...

... تو جوی بی کرانی پیشت جهان چو پولی

حاشا که با چنین جو بر پل گذار ماند

عالم چهار فصلست فصلی خلاف فصلی ...

... ز حرف بگذر و چون آب نقش ها مپذیر

که حرف و صوت ز دنیاست و هست دنیا پل

... به فراغت نظرکنان به سوی کار و بار تو

بگذارم ز بحر و پل بگریزم ز جزو و کل

چه کنم من عذار گل که ندارد عذار تو ...

... گفت کوی او کدام است در گذر

او سر پل گفت و کوی غاتفر

گفت دانستم که رنجت چیست زود ...

... سوی لطف بی وفایان هین مرو

کان پل ویران بود نیکو شنو

گر قدم را جاهلی بر وی زند

بشکند پل و آن قدم را بشکند

هر کجا لشکر شکسته میشود ...

... منبلی نی کو به کف پول آورد

منبلی چستی کزین پل بگذرد

آن نه کو بر هر دکانی بر زند ...

... موسیم پنهان و من پیدا به پیش

بر مسلمانان پل دریا شوم

باز بر فرعون اژدها شوم ...

... یا در آن لوتی که آن سوزان بود

یا بر آن پل کز خلل ویران بود

خدمت شیخی بزرگی قایدی ...

... یا همچو پری به بوی عودی بروم

یا پل که شکسته تا به رودی بروم

یا حرص که در عشوه سودی بروم

... تو غره به طاعتی و طاعت داری

این آن سر پل نیست که می پنداری

... نمرد آن که ماند پس از وی به جای

پل و خانی و خان و مهمان سرای

هر آن کاو نماند از پسش یادگار ...

... مرغ از قفس برآید و در آشیان شود

جان ار بود پلید شود در زمین فرو

ور پاک باشد او زبر آسمان شود ...

... آنجا یکی غمین و یکی شادمان شود

بندند باز بر سر دوزخ پل صراط

هر کس ازو گذشت مقیم جنان شود ...

... جسم من خار و عشق من چوگل است

شهر عشقم من و جهان چو پل است

همه ماییم و این جهان هیچ است ...