... هردو در راه دین دلیل و گواه

هردو بر چرخ شرع زهره و ماه

هردو در راه دین چو شمع و چراغ ...

... خانه را در بسوز و دود برآر

تا ز دود تو سود چرخ کبود

ترزبان زردروی گردد زود ...

... همه خامست و گندگی چو پیاز

گرنه ای چرخ بر گذشتن چیست

گرد این خاک توده گشتن چیست ...

هرچه در زیر چرخ نیک و بدند

خوشه چینان خرمن خردند ...

... زانکه خود نیست عاقلان را برخ

از چه از هفت میر و از نه چرخ

چون همه نیک دید بد نکند

زانکه بد والی خرد نکند

والی چرخ و دهر کیست خرد

عالم شرع و داد چیست خرد ...

... روز کارند اهل علم و هنر

سینه شان چرخ و نکتشان اختر

صبر مردان چو جفت شد با علم ...

... عشق چون دست داد پشت شکست

پای عاشق دو دست چرخ ببست

ای دریغا که با تو این معنی ...

... خویشتن بین بوی چو دیو مدام

تا بوی زیر چرخ آینه فام

تا به زیر زمانه کهنست ...

... خفته بر روی نیلگون مفرش

چرخ پیروزه و ستاره بر آن

چون زر سرخ و دست نیلگران ...

... خیره چون مرد مانده اندر سیل

قطب در قطر چرخ پیوسته

متمکن چو پیر آهسته ...

... راست چون اشک و چشم نابینا

چرخ را کرده چون شکوفه به باغ

گاو گردون ز شش پلیته چراغ ...

... چشم کز صورتش ندارد برخ

دیده زو برکشد دو کرگس چرخ

مرکبی کو به زیر ران دارد ...

... نیست ملک تو ملکت ملکیست

چرخ را فرش او نوردیدست

همچنو کارهاش گردیدست ...

تنت از چرخ و طبع دارد ساز

این و آن ساز خویش خواهد باز ...

... خاتمت زو به مهر حکم ازل

گاه ایوان برد به چرخ چهار

گاه گردد ز نیم کرم افگار ...

روح را چون ببرد روح امین

چرخ چارم فزود ازو تزیین

داد مر جبرییل را فرمان ...

... بوی دنیی همی دمد زین تن

چرخ چارم بود ورا مسکن

گرنه این سوزنش بدی همراه ...

از ثری تا به اوج چرخ اثیر

همه میرنده اند دون و امیر ...

... جان شود زنده چون بمیرد تن

روزی آخر ز چرخ پاینده

هم تو سایی و هم بساینده ...

... که اگر با تو دم زند هوست

کند از جور چرخ در قفست

... زان ترا گوشمال داد فلک

زیر چرخ کیان فراز سمک

تا نگویی جواب بوالحکمان ...

چندگویی ز چرخ و مکر و فنش

به خدای از کری کند سخنش

چیست چرخ و زمین فراز و مغاک

جامه سبز و دامنی پر خاک ...

بره چرخ هست مردم خوار

زو خور خویش هیچ طمع مدار ...

... گزدم نوش خوار نیش گزار

راستی با کمان چرخ مزن

زانکه گشت او کمان تیر شکن ...

... بز پیر فلک نگیرد بز

دوستی ز آبریز چرخ ببر

زانکه او گه تهی بود گه پر ...

... ندهند اسبت این دوازده برج

دل از این چرخ و گردشش بردار

پای را سر بسی کند بردار ...

... پای بر سر نهاد و خرد شکست

ای که بر چرخ ایمنی زنهار

تکیه بر آب کرده ای هش دار

زانکه این چرخ تیز گرد کبود

هرکه را تیغ کند خود بنمود ...

... هیچ پر مغز را ازو کاری

چرخ اگر در نهاد خود نغزست

همچو با حفص پیر و بی مغزست ...

... کایچ گنبد نگه ندارد گوز

مر ترا زود چرخ بگذارد

گوی کی گوز را نگه دارد ...

... همه جز عمر آدمی نخورند

زیر این چرخ و گنبد دوار

هست دی با بهار و گل با خار ...