بخش ۱ - فی فضیلة العلم، ذکر العلم اربح لانّ فضله ارجح
فی‌العلم و درجة العلم و المتعلّم والسائل والمسئول، قال‌اللّٰه تعالی: والذین اوتوا العلم درجات، و قال ایضاً: قل هل یستوی الذین یعلمون والذین لایعلمون، قال النّبی علیه‌السّلام: العلماء ورثة الانبیاء، و قال ایضاً: اطلبوا العلم ولو بالصّین، و قال صلّی‌اللّٰه علیه و سلّم: نوم العلماء خیر من عبادة الجهلاء، و قال: العلم علمان علم الابدان و علم الادیان.
علم سوی در آله برد
نه سوی مال و نفس و جاه برد
آنچه دانسته‌ای به کار درآر
پس دگر علم جوی از درِ کار
حلم باید نخست پس علمت
برخور از علم خوانده با حلمت
علم بی‌حلم خاک کوی بود
علم با حلم آب روی بود
جان بی‌علم دل بمیراند
شاخ بی‌بار ریو گیراند
جاهل از جاه و مال جوید سود
مزد آجل به عاجل آرد زود
مرد بی‌علم لیف درد بود
دُر ز بحر بزرگ خرد بود
هرکرا علم نیست گمراهست
دست او زان سرای کوتاهست
مرد را علم ره دهد به نعیم
مرد را جهل در برد به جحیم
علم باشد دلیل نعمت و ناز
خنک آنرا که علم شد دمساز
روز کارند اهل علم و هنر
سینه‌شان چرخ و نکتشان اختر
صبر مردان چو جفت شد با علم
چون بدانند خلق باشد و حلم
علم از حلم نیک پی گردد
سنگ بی‌سنگ لعل کی گردد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: متن به بررسی اهمیت علم و دانش می‌پردازد و به بیان آیات و احادیث معتبر در این زمینه می‌پردازد. خداوند فرموده است که کسانی که علم دارند، در درجات بالاتری قرار دارند و دانشمندان وارثان انبیاء هستند. همچنین تأکید شده است که طلب علم حتی تا چین نیز واجب است و خواب عالم بهتر از عبادت جاهل است. علم به دو دسته تقسیم می‌شود: علم بدن (علم پزشکی) و علم دین.
در ادامه، گفته می‌شود که علم باید به عمل تبدیل شود و در کنار آن، حلم نیز لازم است. علم بدون حلم مانند خاک بی‌فایده است، در حالی که علم با حلم ارزشمند و باعث رشد و نجات انسان می‌شود. همچنین جاهل به دنبال مال و مقام است، در حالی که عالم به نعمت و خوشبختی می‌رسد. علم راهنمای انسان به سعادت و جهل او را به هلاکت می‌کشاند. در نهایت، علم و حلم باید با هم همراه باشند تا به نتیجه مطلوب برسند.
هوش مصنوعی: در مورد علم، درجات آن و کسانی که علم را کسب می‌کنند، گفته شده که افراد دارای علم از یکدیگر برتر هستند. همچنین تأکید شده که آیا کسانی که علم دارند با کسانی که ندارند برابرند؟ پیامبر اسلام نیز فرمودند که دانشمندان وارثان انبیاء هستند و خواسته‌اند که باید در پی علم بود، حتی اگر به سرزمین‌های دور رفت. ایشان همچنین بیان کردند که خواب دانشمندان از عبادت جهل‌مداران بهتر است و علم به دو بخش تقسیم می‌شود: علم مربوط به جسم و علم مربوط به دین.
هوش مصنوعی: علم باید آدمی را به سمت درک و دانش عمیق راهنمایی کند، نه اینکه او را به دنبال ثروت، لذت‌های دنیوی و مقام پرستی بکشاند.
هوش مصنوعی: هر چه آموخته‌ای را در عمل به کار بگیر و از این به بعد به دنبال علم جدید نرو.
هوش مصنوعی: برای اینکه در کارهای خود موفق باشی، ابتدا باید دانش لازم را کسب کنی و سپس با صبر و بردباری آن را به کار بگیری.
هوش مصنوعی: اگر علم بدون بردباری باشد، مانند خاک بی‌ثمر است؛ اما علم همراه با بردباری، مانند آب است که جان می‌دهد و رشد ایجاد می‌کند.
هوش مصنوعی: وجود انسانی که علم و دانش ندارد، مانند درختی است که میوه نمی‌دهد و بی‌فایده است. در واقع، نداشتن علم سبب می‌شود که زندگی بی‌حاصل و دردآور باشد.
هوش مصنوعی: نادان به دنبال مقام و ثروت است، اما نمی‌داند که پاداش واقعی او در آینده نزدیک به دست نمی‌آید.
هوش مصنوعی: مردی که علم و دانش ندارد، مانند کاهی است که درد و رنج را تحمل می‌کند، در حالی که گوهرِ با ارزشی از دریای وسیع خرد و دانایی خبر ندارد.
هوش مصنوعی: هر که علم و دانش ندارد، در راه اشتباه و گمراهی می‌رود و دستش از حقیقت و امکانات خالی است.
هوش مصنوعی: دانش و آگاهی انسان را به خوشی‌ها و لذت‌های زندگی می‌کشاند، اما ناآگاهی و عدم دانش می‌تواند او را به عذاب و سختی‌ها بکشاند.
هوش مصنوعی: دانش نشانه‌ای از نعمت و آرامش است و خوش به حال کسانی که به علم دست پیدا کرده‌اند و با آن انس و آشتی دارند.
هوش مصنوعی: در روزهایی که اهل علم و هنر مشغول کار هستند، قلبشان پر از تلاش و خلاقیت است و افکارشان همچون ستاره‌ها در آسمان، روشن و درخشان است.
هوش مصنوعی: صبر مردان زمانی که با علم و دانش همراه شود، به آنها کمک می‌کند تا در مواجهه با مردم، بردباری و حوصله نشان دهند و از دانایی خود بهره ببرند.
هوش مصنوعی: دانش و آگاهی با صبر و بردباری به دست می‌آید، مانند آنکه اگر سنگی بدون آنکه چیزی داشته باشد بر زمین بیفتد، نمی‌تواند به لعل تبدیل شود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.