... آلوده گشت هرچه بطومار و دفتر است

مینا فروش چرخ ز مینا هر آنچه ساخت

سوگند یاد کرد که یاقوت احمر است ...

... از چه همی کاهدمان روز و شب

گر که نه ما گندم و چرخ آسیاست

گر که یمی هست در آخر نمی است ...

... کاین بحر همیشه در انقلابست

افسونگر چرخ کبود هر شب

در فکرت افسون شیخ و شابست ...

... زیراک سیوال تو بی جوابست

با چرخ تو با حیله کی برآیی

در پشه کجا نیروی عقابست ...

... مردم کشی دهر بی سلاح است

غارتگری چرخ ناگهان است

خودکامی افلاک آشکار است ...

... گر در کمان زهد زهی میگذاشتیم

امروز چرخ پیر زه اندر کمان نداشت

دل را بدست نفس نمیبود گر زمام ...

... نیست امید که همواره نفس بر گردد

چرخ بر گرد تو دانی که چه سان می گردد

همچو شهباز که بر گرد کبوتر گردد ...

... دلق را آستر از دیبه ششتر گردد

چرخ گوش تو بپیچاند اگر سر پیچی

خون چو آلوده شود پاک به نشتر گردد ...

... چو دم آراسته گردد چه کنی با پر

آنچه آموخت بما چرخ سیه کاریست

گرچه کردیم سیه بس ورق و دفتر ...

... گر که هر لحظه نساییم بسوهانش

میزبانی نکند چرخ سیه کاسه

منشین بیهده بر سفره الوانش ...

... دهر هر تله نهد بگذر و بگذارش

چرخ هر تحفه دهد منگر و مستانش

تیره روزیست همه روز دل افروزش ...

... نامی شنیده ای تو ازین شترنگ

در دام بسته شبرو چرخت سخت

در بر گرفته اژدر دهرت تنگ

انجام کار در فکند ما را

سنگیم ما و چرخ چو غلماسنگ

خار جهان چه می شکنی در چشم ...

... ما در آن آیینه هرگز ننگریم

گر گرانباریم جرم چرخ چیست

بار کردار بد خود میبریم ...

... توسن خود را دوانده اند بمیدان

جز بدو نیک تو چرخ می ننویسد

نیک و بد خویش را تو باش نگهبان ...

... دهر گرگیست گرسنه رخ از او برگیر

چرخ دیویست سیه دل دل ازو بستان

پا بر این رهگذر سخت گرانتر نه ...

... شبرو دهر نگردد همه در یک راه

گشتن چرخ نباشد همه بر یکسان

کامها تلخ شد از تلخی این حلوا ...

... چگونه بر من و تو رام گردد

چو رام کس نگشت این چرخ توسن

مرو فارغ که نبود رفتگان را ...

... دهر بر جاست تو ناگاه شوی زان کم

چرخ برپاست تو یکروز شوی وارون

رفت میباید و زین آمدن و رفتن ...

... کاهلی بیخ تو بر کند نه ناچاری

چرخ دندان تو بشمرد نخستین روز

چه بهیچش نشماری و چه بشماری ...

... رسد آنروز که بی ناخن و دندانی

داستانت کند این چرخ کهن هر چند_

نام جوینده تر از رستم دستانی ...

... چو پتک ار زیر دستانرا بکوبی و نیندیشی

رسد روزی که بینی چرخ پتکست و تو سندانی

چو شمع حق برافروزند و هر پنهان شود پیدا ...

... یکی انده و آن یکی شادمانی

همه صید صیاد چرخیم روزی

برای که این دام میگسترانی ...

... بود حمله های قضا ناگهانی

زیان را تو برداشتی سود را چرخ

شگفتی است این گونه بازارگانی ...

... تو خود نیز کالای دزد جهانی

ترازوی کار تو شد چرخ اخضر

ز کردارها گه سبک گه گرانی ...

... سفینه است عمر و تواش بادبانی

بصد چشم می بیندت چرخ گردان

مپندار کاز چشم گیتی نهانی ...

... چه خوش میکنی دل که بسیار دانی

کشد کام و ناکام چرخت بمیدان

کشد گر جبانی و گر پهلوانی ...

ای خوشا مستانه سر در پای دلبر داشتن

دل تهی از خوب و زشت چرخ اخضر داشتن

نزد شاهین محبت بی پر و بال آمدن ...

... هنوزت دل ضعیف و جثه خرد است

هنوز از چرخ بیم دستبرد است

هنوزت نیست پای برزن و بام ...