صاحبا، عمر عزیز است غنیمت دانش
گوی خیری که توانی ببر از میدانش
چیست دوران ریاست که فلک با همه قدر
حاصل آن است که دایم نبود دورانش
آن خدای است تعالی، ملک الملک قدیم
که تغیّر نکند ملکت جاویدانش
جای گریهست بر این عمر که چون غنچهٔ گل
پنج روز است بقای دهن خندانش
دهنی شیر به کودک ندهد مادر دهر
که دگرباره به خون در نبرد دندانش
مقبل امروز کند داروی درد دل ریش
که پس از مرگ میسر نشود درمانش
هر که دانه نفشاند به زمستان در خاک
ناامیدی بود از دخل به تابستانش
گر عمارت کنی از بهر نشستن شاید
ور نه از بهر گذشتن مکن آبادانش
دست در دامن مردان زن و اندیشه مدار
هر که با نوح نشیند چه غم از طوفانش
معرفت داری و سرمایهٔ بازرگانی
چه به از دولت باقی بده و بستانش
دولتت باد و گر از روی حقیقت پرسی
دولت آن است که محمود بود پایانش
خوی سعدیست نصیحت چه کند گر نکند
مشک دارد نتواند که کند پنهانش
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به اهمیت و ارزش عمر و دانش اشاره دارد و بر این نکته تأکید میکند که باید از زمان کنونی بهرهبرداری کرد. شاعر به ناپایداری قدرت و ریاست اشاره میکند و بیان میکند که عمر انسان همچون گلچرخش کوتاه است و باید از هر لحظه استفاده کرد. او به یادآوری این نکته میپردازد که هیچ چیز در این دنیا دائمی نیست و باید از فرصتها بهره برد. همچنین، بر اهمیت دوستی با افراد خردمند و دارای اندیشه تأکید دارد و به نکتۀ نهایی میرساند که نصیحت و دانش را نمیتوان پنهان کرد.
هوش مصنوعی: دوست عزیز، عمر ما بسیار ارزشمند است، پس از فرصتی که برای یادگیری و دانشاندوزی به دست میآوریم، بهرهبرداری کنیم و هر چه در توان داریم از آن استفاده کنیم.
هوش مصنوعی: مقام و جایگاه ریاست چیست که حتی با تمامی قدرتش، هیچگاه دائمی و پایدار نیست؟
هوش مصنوعی: خداوندی که از همه والاتر است و سلطنتی قدیمی دارد، و ملک جاودانیاش هرگز دچار تغییر نمیشود.
هوش مصنوعی: باید بر این عمر کوتاه و زودگذر افسوس خورد، چرا که مانند گل که وقتی غنچه است، تنها به مدت پنج روز میتواند لبخند بزند و لذت ببرد.
هوش مصنوعی: مادر دنیا به کودک خود شیر نمیدهد، زیرا میترسد که او دوباره با دندانش در خون بیفتد.
هوش مصنوعی: امروز میتوان با دارویی دلدرد را درمان کرد، اما پس از مرگ، دیگر این درمان ممکن نیست.
هوش مصنوعی: هر کسی که در فصل زمستان، چیزی برای آینده نمیکارد، نشاندهندهی امید نداشتن او به برداشت در فصل تابستان است.
هوش مصنوعی: اگر بنا میکنی تا در آن زندگی کنی، خوب است؛ وگرنه اگر فقط به خاطر عبور و مرور است، آن را نباید آباد کنی.
هوش مصنوعی: دست نیاز به سوی مردان بسپار و نگران هیچ نباش، چون اگر با آدمهای درست و نیکو معاشرت کنی، از هر مشکل و خطری در امان خواهی ماند.
هوش مصنوعی: شناخت و آگاهی تو از علم و دانش، ارزشمندتر از داراییهای تجاری و اقتصادی است؛ زیرا این سرمایهها زودگذرند و در نهایت چیزی از آن باقی نمیماند.
هوش مصنوعی: خوشبختی تو پایدار باشد و اگر بخواهی راستش را بپرسی، خوشبختی واقعی آن است که پایانش به خوبی و عظمت محمود ختم شود.
هوش مصنوعی: سخن سعدی در زمینه نصیحت این است که اگر نصیحت نکند، چه اتفاقی میافتد؟ در واقع، اگر او نتواند نصیحتی کند، مانند مشک است که نمیتواند بوی خود را پنهان کند. یعنی نصیحت بخشی از ذات اوست و نمیتواند آن را مخفی نگهدارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
این نه دردیست که بی دوست بود درمانش
خُنُک آن جان که نصیبی بود از جانانش
عقل گوید به نصیحت که مده جان به لبش
عشق فریاد برآرد که مکن فرمانش
ای منجم نظر از ماه و ثریا بستان
[...]
حبذا شهر علائیه و شهرستانش
خرما نزهت باغ خوش و باغستانش
این نه شهریست بهشتیست پر از ناز و نعیم
خازنی نیست سزاوارتر از رضوانش
قهرمان وی اگر سوی فلک حکم کند
[...]
گرچه تنگست دلم چون دهن خندانش
دل فراخست در آن سنبل سرگردانش
هر کجا می رود اندر دل ویران منست
گنج لطفست از آن جای بُود ویرانش
برو ای خواجه مرا چند ملامت گوئی
[...]
حبذا عرصهٔ ملکی که تویی سلطانش
ملک گردد چو بهشت ار تو شوی رضوانش
در همه مملکت امروز سلیمانی نیست
کآدمی را نبود دردسر از دیوانش
ای که در مملکت قیصر و خاقان شاهی
[...]
شوختر می شود ازخواب گران، مژگانش
چون فلاخن که کند سنگ سبک جولانش
شهسواری که منم گردره جولانش
آفتاب ازمژه جاروب کند میدانش
برگ آسایش ازین خاک سیه کاسه مجو
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۷ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.