گر مرا دنیا نباشد خاکدانی گو مباش
باز عالی همتم، زاغ آشیانی گو مباش
بز نیم در آخور قسمت، گیاهی گو مرو
سگ نیم بر خوانچهٔ رزق استخوانی گو مباش
گر همه کامم برآید نیم نانی خورده گیر
ور جهان بر من سرآید نیم جانی گو مباش
من سگ اصحاب کهفم بر در مردان مقیم
گرد هر در می‌نگردم استخوانی گو مباش
چون طمع یکسو نهادم پایمردی گو مخیز
چون زبان اندر کشیدم ترجمانی گو مباش
وه که آتش در جهان زد عشق شورانگیز من
چون من اندر آتش افتادم جهانی گو مباش
در معنی منتظم در ریسمان صورت است
نی چو سوزن تنگ چشمم ریسمانی گو مباش
در بن دیوار درویشی چو خوابت می‌برد
سر بنه بر بام دولت نردبانی گو مباش
گر به دوزخ در بمانم خاکساری گو بسوز
ور بهشت اندر نیابم بوستانی گو مباش
من چیم در باغ ریحان، خشک برگی، گو بریز
من کیم در باغ سلطان، پاسبانی، گو مباش
سعدیا درگاه عزت را چه می‌باید سجود
گرد خاک آلوده‌ای بر آستانی گو مباش
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به بیان احساسات عمیق خود نسبت به دنیا و حقیقت می‌پردازد. او با بیانی استعاری بر این نکته تأکید می‌کند که اگر دنیا برای او نباشد، بهتر است که ظاهرش را ترک کند. او در مورد خواسته‌ها و آرزوهایش صحبت می‌کند و می‌گوید اگرچه ممکن است همه آرزوها برآورده نشوند، اما باید شکرگزار بود. شاعر همچنین به ارزش‌های درون‌نگرانه اشاره می‌کند و از عشق و شور زندگی سخن می‌گوید. او نشان می‌دهد که در میان تجارب سخت و چالش‌ها، باید صبر و استقامت داشت و به دنبال حقیقت و ارزش‌های واقعی زندگی بود. در نهایت، او به مقام و عزت اشاره می‌کند و بر این نکته تأکید می‌کند که باید با تواضع و فروتنی به درگاه خداوند نزدیک شویم.
هوش مصنوعی: اگر دنیا برای من مانند خاکی باشد، نگران نباش. همت بلند من را فراموش نکن، زیرا همچون زاغی در لانه‌ام نشو.
هوش مصنوعی: تو را به قسمتی از زندگی خود راضی کن و برای سعادت خود تلاش کن، همانطور که گیاهان به زمین وابسته‌اند. نگذار که زندگی‌ات فقط به شانس و شرایط دیگران محدود شود. مثل سگی نباش که در انتظار طعام باشد؛ بلکه خود نیز باید در تلاش برای به دست آوردن رزق و روزی باشی.
هوش مصنوعی: اگر تمام آرزوهایم برآورده شود، حتی یک نان کوچک هم بگیر و اگر بر من مشکلی پیش آید، حتی یک لحظه نیز از زندگی‌ام کم نشود.
هوش مصنوعی: من همانند سگ اصحاب کهف هستم که در کنار مردان ثابت و پایدار می‌ایستم و هر کسی را که به در نزدیک می‌شود، با دقت نگاه می‌کنم. از کسی که به من توجه نمی‌کند، گله‌ای ندارم.
هوش مصنوعی: زمانی که از آرزو و طمع دست برداشتم، نشانه‌های استقامت و پایداری را برپا دار. زمانی که زبان را به سکوت کشیدم، دیگر سخن گفتن معنا ندارد. پس خود را در این حالت نگه‌دار و از گفتن بپرهیز.
هوش مصنوعی: عشق پرشور من همچون آتشی در جهان برافروخته است. من خود در این آتش فرورفته‌ام، و جهانی دیگر را از وجود خود بی‌خبر بگذارید.
هوش مصنوعی: در این ابیات، سخن از این است که در زیبایی و جذابیت، مانند ریسمانی که در هم تنیده شده، به نظم و ترتیب اشاره دارد. اما در عین حال، چون سوزن تنگی که درون چشمانم قرار گرفته، می‌خواهم که این ریسمان در زندگیم وجود نداشته باشد. به عبارتی، وجود زیبایی یا آنچه باعث جذابیت می‌شود، گاهی باعث ایجاد فشار و تنگنایی در درون انسان می‌گردد.
هوش مصنوعی: زمانی که در خواب و خیالات خود غرق شده‌ای، به یاد داشته باش که برای رسیدن به موفقیت و خوشبختی باید تلاشی جدی انجام دهی و صرفاً به خواب و خیال بسنده نکنی.
هوش مصنوعی: اگر در دوزخ بمانم، بی‌نهایت خاکساری دارم و بسوزم، و اگر بهشت را نیابم، باید بگویم که هرگز نباش.
هوش مصنوعی: این بیت به بیان احساس عدم ارزش و بی‌اهمیتی پرداخته است. گوینده خود را مانند برگی خشک در باغ ریحان می‌بیند که ارزشی ندارد و از دیگری می‌خواهد که او را دور بیندازد. همچنین، گوینده در باغ سلطان که نماد قدرت و شکوه است، خود را به مانند پاسبانی می‌یابد که در واقع تنها یک نگهبان است و نمی‌تواند در آن مقام اهمیت چندانی داشته باشد. به طور کلی، این شعر به حس بی‌ارزشی و کوچکی در برابر بزرگی و شکوه توصیف شده است.
هوش مصنوعی: ای سعدی، چه نیازی به سجده بر درگاه بزرگی و عزت داری، در حالی که خود را در خاک و آلودگی می‌بینی. به این آستان نیایید.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
گر نباشم من غبار آستانی گو مباش
دربهشت جاودان برگ خزانی گو مباش
گرنباشد طوطی من در شکرزار جهان
سبزه بیگانه‌ای در بوستانی گو مباش
موج دریای کرم شیرازه گوهر بس است
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.