آن تویی یا سرو بستانی به رفتار آمده‌ست
یا ملک در صورت مردم به گفتار آمده‌ست
آن پری کز خلق پنهان بود چندین روزگار
باز می‌بینم که در عالم پدیدار آمده‌ست
عود می‌سوزند یا گل می‌دمد در بوستان
دوستان یا کاروان مشک تاتار آمده‌ست
تا مرا با نقش رویش آشنایی اوفتاد
هر چه می‌بینم به چشمم نقش دیوار آمده‌ست
ساربانا یک نظر در روی آن زیبا نگار
گر به جانی میدهد اینک خریدار آمده‌ست
من دگر در خانه ننشینم اسیر و دردمند
خاصه این ساعت که گفتی گل به بازار آمده‌ست
گر تو انکار نظر در آفرینش میکنی
من همی‌گویم که چشم از بهر این کار آمده‌ست
وه که گر من بازبینم روی یار خویش را
مرده‌ای بینی که با دنیا دگر بار آمده‌ست
آن چه بر من می‌رود در بندت ای آرام جان
با کسی گویم که در بندی گرفتار آمده‌ست
نی که می‌نالد همی در مجلس آزادگان
زان همی نالد که بر وی زخم بسیار آمده‌ست
تا نپنداری که بعد از چشم خواب آلود تو
تا برفتی خوابم اندر چشم بیدار آمده‌ست
سعدیا گر همتی داری منال از جور یار
تا جهان بوده‌ست جور یار بر یار آمده‌ست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این اشعار به زیبایی و عشق اشاره دارند و در آن شاعر از قهر و زیبایی معشوق سخن می‌گوید. او به توصیف زیبایی‌های معشوق و تأثیر آن بر دل و جانش می‌پردازد و احساسات عمیق خود را نسبت به او ابراز میکند. شاعر به وجود زیبایی‌های طبیعی در جهان و پیوند آنها با عشق اشاره میکند و بیان میکند که حتی در دوری معشوق، عشق و زیبایی او همیشه در او وجود دارد. او نسبت به درد و رنج معشوق نیز ابراز احساس میکند و گاهاً به حالت‌های اسیری و ناله‌هایی که در دل دارد، اشاره میکند. در نهایت، شاعر به جوهره عشق و زیبایی و تأثیر آن بر زندگی و سرنوشت خود می‌پردازد.
رفتار:رفتن و خرامیدن/صورت مردم:صورت وشکل مردم و انسان. / تجاهل العارف:سعدی معشوق را از سرو بوستانی و ملک، تمیز نداده است. / معنی: ای محبوب من، نمی دانم این تو هستی یا سرو بوستانی است که به حرکت در آمده است؟! یا شاید فرشته ای است که همانند مردم سخن می گوید؟! - منبع: شرح غزلهای سعدی
پری:جنّ مؤنّث که موجودی است از عالم غیر مرئی که با جمال خود انسان را می فریبد. استعاره مصرّحه:پری(معشوق زیبا) / معنی:آن معشوق پری وشی که مدّت های دراز از چشم مردم نهان بوده، باز می بینم که در جهان آشکار گشته است. - منبع: شرح غزلهای سعدی
عود:به چوب هر درخت گفته می شود، چوب سیاه رنگی است که چون بر آتش قرار دهند، دودش بوی خوش می دهد/دمیدن:پراکنده شدن بوی خوش(لغت نامه) / مشک:22/2 / تاتار:نام قبیله ای از مغول بود که بعدها بربعضی از قبایل اسیای مرکزی اطلاق می شد و آهوی مشک در ختا، ختَن و تاتارستان زندگی می کرد و مشک تاتاری معروف بوده است. / تجاهل العارف:نادان نمایی در باب بوی گل و عود و آمدن کاروان مشک / جناس لاحق: بوستان، دوستان. / معنی:ای دوستان، این بوی خوشی که به مشام می رسد، بوی گل است یا بوی عود که فضا را پر کرده است؟! یا کاروانی است که با خود مشک حمل می کند؟! - منبع: شرح غزلهای سعدی
نقش:نشان و اثر، عکس و تصویر./ معنی:از زمانی که با نقش و نگار چهره اش آشنا شده ام، هر نقش و نگار دیگری که می بینم، در نظرم نقش بی جان روی دیوار است. - منبع: شرح غزلهای سعدی
ساربان:(بان پسوند محافظت و نگهداری است و سار به معنی شتر است)، کاروان سالار، کسی که پیشاپیش شتران حرکت میکند و آنها را هدایت می کند/ نظر:نگاه/نگار: 13/8 / معنی:ای ساربان، اگر آن محبوب زیبارو برای یکبار نگریستن بر چهره اش جانی طلب می کند، اینک من خریدار آن هستم. - منبع: شرح غزلهای سعدی
معنی: من دیگر اسیر و دردمند در خانه نمی مانم، به ویژه در این لحظه که پنداری گل به تجلّی در آمده است. - منبع: شرح غزلهای سعدی
جناس زاید و ناقص: انکار، این کار / استعاره مصرّحه:گل(معشوق زیبا روی). / معنی:اگر تو نگریستن برصنع الهی را باور نمی داری، من می گویم که دیدگان انسان فقط برای دیدن این آفریده ها در سر نهاده شده است. - منبع: شرح غزلهای سعدی
وه: صوت است، کلمه ای است که برای تحسین و شگفتی به کار می رود، خوشا، نیکا، چه نیک و خوش باشد / با:به معنی((به)). (لغت نامه) / تشبیه مرکّب: مصراع اوّل مشبّه، مصراع دوم مشبّه به/جناس لا حق و خط: یار، بار / جناس زاید:گر، دگر /مصراع اوّل این بیت عیناً در غزل13 بیت اوّل آمده است. / معنی:چه نیکوست، اگر من دوباره چهره یاررا مشاهده نمایم، تومرده ای را خواهی دیدکه باردیگر زنده شده و حیات یافته است. - منبع: شرح غزلهای سعدی
بند: گرفتاری،زندان. / کنایه:آرام جان(محبوب و معشوق) /آرایه تکرار: بند. / معنی:ای آرام دل من، مشقّتی را که من در بند بلای عشقت تحمّل می کنم، فقط به کسی می گویم که خود پیشتر گرفتار چنین رنجی شده و تجربه ای در آن باب دارد. - منبع: شرح غزلهای سعدی
عکس:نالد همی، همی نالد/جناس مضارع: می، نی. / معنی:نی که همواره در محفل آزادگان ناله سر میدهد، بدین دلیل است که آن را به ضرب تیغ ازنیستان جدا کرده اند و هنگام سوراخ کردن داغ هایی بر وی نهاده اند (برای اینکه نی در هنگام سوراخ شدن ترک نخورد، میله فلزی ای را داغ کرده، بر آن می نهاده اند) - منبع: شرح غزلهای سعدی
تا(اوّل):زنهار. / جناس تام: تا(زنهار)، تا(حرف ربط) /تضاد :خواب آلود، بیدار /برفتی، آمده است. / معنی: زنهار، تصور نکنی که بعد تماشای دیدگان خمار تو از آن پس که مرا ترک کردی، خواب به چشمان بیدارم آمده است. - منبع: شرح غزلهای سعدی
همّت:در لغت به معنی بلند نظری، و در نظر صوفیان قصد و کوشش دل است به جمیع قوای روحانی به جانب حق برای حصول کمال خود و یا دیگری. / آرایه تکرار: جور، یار. / معنی :ای سعدی، اگر در عشق کمر همت بسته و قصد وصال داری، از جفای یار شکوه مکن، زیرا تا دنیا بوده، این رسم جفای معشوق بر عاشق وجود داشته است. - منبع : شرح غزلهای سعدی / دکتر محمدرضا برزگر خالقی / دکتر تورج عقدایی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
همین شعر » بیت ۱
آن تویی یا سرو بستانی به رفتار آمده‌ست
یا ملک در صورت مردم به گفتار آمده‌ست
سعدی از قدر تو غافل بود آن ساعت که گفت
(این تویی یا سرو بستانی برفتار آمدست)
بنگرید این فتنه را کز نو پدیدار آمده‌ست
خلق شهری از دل و جانش خریدار آمده‌ست
باغ رویش را ز چاه غبغبست امسال آب
زان سبب سیب زنخدانش به از پار آمده‌ست
نقد هر خوبی که در گنج ملاحت جمع بود
[...]
عاشق اینجا از برای دیدن یار آمده‌ست
بلبل شوریده بهر گل به گلزار آمده‌ست
این جهان بازار کار عشق جانان است، از او
آن برد مقصود کو با زر به بازار آمده‌ست
عاشقم او را ندانم دولت است این یا فضول
[...]
جان من می‌رقصد از شادی، مگر یار آمده‌ست
می‌جهد چشمم همانا وقت دیدار آمده‌ست
جان بیمارم به استقبال آمد، تا به لب
قوتی از نو مگر، در جان بیمار آمده‌ست
می‌رود اشکم که بوسد، خاک راهش را به چشم
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۱۰ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.