گنجور

 
کمال‌الدین اسماعیل

ای خداوندی که پیرامون حصن سرّ غیب

جز ز شه دیوار تدویر دواتت باره نیست

بی جواز رای شهر آرای و عزم ثابتت

بر فراز بام گردون جنبش سیّاره نیست

سنگ بر دل بست کان از عشق زر در عهد تو

ای مسلمانان ، جان دریا نیز سنگ خاره نیست

حاسدت زرد و دوتا و لاغر اندر بند چیست؟

چون عروس طبع تو محتاج طوق و یاره نیست

شاهد رای ترا با چشم زخم اختران

جز زجرم بحر اخضر نیل بر رخساره نیست

از چه در میزان جودت سنگ و زر یکسان شدست

گر ز روی راستی طبع تو چون طیّاره نیست؟

شد لباس همّت تو از ترفع آنچانک

جز زمین و آسمانش خشتک و قوّاره نیست

باغ اقبال ترا زین گلشن نیلوفری

چشم خورشید درخشان لایق فوّاره نیست

کیست کو در خدمت تو بیوفایی کرد کو

چون وفا از چار دیوار وجود آواره نیست

ای که با تاراج جودت مایۀ دریا و کان

چون نصیب من شد از انعام تو یکباره نیست

حلقۀ گردون ز آه سینۀ من گرم شد

لیک در انگامه اش کس را دل نظّاره نیست

ناقصان را در تنعّم دیده یی، بنگر که نیست

در بسیط کون یک کامل که او غمخواره نیست

تا فرو بستست دست خواب من در خواب خوش

مهد خاکی پیش من جز صورت گهواره نیست

آفت جان من آمد این زبان همچو تیغ

پس چگویی بازبانم جای صد گفتاره نیست؟

دولت هر جا ییانست اندرین دور خسان

مفلسم من زانکه بکر فکرمن این کاره نیست

دختران خاطرم را در تجلّی گاه عرض

جز زپنج انگشت من بر فرق یک سرخاره نیست

من به سی اجزاء برج و هفت سبع اختران

میخورم سوگند و دانم موجب کفّاره نیست

کاندرین ایّام حرمان با چنین بخشندگان

کس چو من محروم و غم روزی و محنت باره نیست

کار فضل و رونق دانش ز تو پوشیده نیست

وآدمی را از مؤنات طبیعی چاره نیست

نیست خالی نقش ترکیبم زنقش عادیه

خود گرفتم درنهادم قوّت امّاره نیست

هم تو خور تیمار من کین قوم را از ممسکی

آب روی بخشش و دست و دل نان پاره نیست

سایه ات همواره بارا بر سر من ورچه من

شادمانم زانکه دور آسمان همواره نیست

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
سید حسن غزنوی

کیست از دوران خونبارش دل صد پاره نیست

همچو آبی گرد نا اهلیش بر رخساره نیست

هیچ عاشق دیده خوش در وجود

کز رقیب دیدها سوی عدم آواره نیست

ای رفیقان عالم ترکیب اضداد است از آنک

[...]

کمال‌الدین اسماعیل

هر که اندر موسم گل همچو گل می خواره نیست

آنچنان پندار کوخود در جهان یکباره نیست

نرگس صاحب نظر تا دید احوال جهان

اختیارش از جهان جز مستی و نظّاره نیست

تا صبا شد حلّه باف و ابر شد گوهرفشان

[...]

مولانا

اندرآ ای مه که بی‌تو ماه را استاره نیست

تا خیالت درنیاید پای کوبان چاره نیست

چون خیالت بر که آید چشمه‌ها گردد روان

خود گرفتم کاین دل ما جز که و جز خاره نیست

آتش از سنگی روان شد آب از سنگی دگر

[...]

حکیم نزاری

کیست کز سودای تو از خان و مان آواره نیست

آخر ای جان آن دلِ سنگت ز سنگ خاره نیست

بی دلان در عرصه ی کوی تو سرگردان عشق

هم چو من هستند امّا هم چو من بیچاره نیست

میرِ دادی نیست ور باشد مجال آن که راست

[...]

ابن یمین

ساقیا چون گل شکفت از می‌ْپرستی چاره نیست

صورتی بی‌جان بود کو وقت گل میخواره نیست

نوعروس گل ز مهد غنچه می‌آید برون

بالغ است آری ازین پس جای او گهواره نیست

این زمان کز خرمی صحرا بهشت‌آسا شدست

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه