گنجور

حاشیه‌گذاری‌های احمد نیکو

احمد نیکو


احمد نیکو در ‫۲ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۲۴ تیر ۱۴۰۱، ساعت ۲۲:۰۹ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۸۷:

گویند که فردوس برین خواهد بود

آنجا می ناب و حور عین خواهد بود

پس ما می و معشوق به کف می داریم

چون عاقبت کار همین خواهد بود

رباعی شماره ۸۰۱ مولاناذ( دیوان شمس) 

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۲ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ تیر ۱۴۰۱، ساعت ۲۱:۳۸ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۰۹:

در این شعر از حافظ کلمه (وِرد) بکار رفته است.

هرگنج سعادت که خدا داد به حافظ 

از یُمن دعای شب و ورد سحری بود

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۲ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ تیر ۱۴۰۱، ساعت ۱۸:۰۵ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱:

تا کی ز غم زمانه محزون باشی؟

با چشم پر آب و دل پر خون باشی؟

می نوش و به عیش کوش خوشدل می باش

زان پیش کزین دایره بیرون باشی

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۲ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ تیر ۱۴۰۱، ساعت ۱۸:۰۰ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » هرچه باداباد [۱۰۰-۷۴] » رباعی ۸۶:

با ما تو هرآنچه از ره کین گویی

پیوسته مرا ملحد و بی‌دین گویی

من خویش به آنچه گویی اقرار کنم

انصاف بده تو را شود کاین گویی

(این رباعی منسوب به خیام است)

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۳ ماه قبل، چهارشنبه ۱ تیر ۱۴۰۱، ساعت ۱۱:۲۰ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » هرچه باداباد [۱۰۰-۷۴] » رباعی ۸۴:

متن بیت دوم رباعی شماره ۳۹ از مجموعه رباعیات استاد دکتر الهی قمشه ای:

رو بی خبرا تو آب انگور گزین

کان بی خبران به غوره میویز شدند

 

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۲۹ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۱۷:۲۲ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » از ازل نوشته [۳۴-۲۶] » رباعی ۲۶:

متن صحیح رباعی:

زین پیش نشانِ بودنی‌ها بوده‌است

پیوسته قلم ز نیک و بد فرسوده‌است

در روز ازل هر آنچه بایست بداد

غم خوردن و کوشیدنِ ما بیهوده است

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۶ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۱۱:۱۲ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۶۷:

متن رباعی شماره ۴۲ از مجموعه رباعیات استاد دکتر الهی قمشه ای:

سر مست به میخانه گذر کردم دوش

پیری دیدم مست و سبویی بر دوش

گفتم که چرا نداری از یزدان شرم

گفتا که کریم است خدا باده بنوش

بیت دوم رباعی بدین متن هم صحیح است:

گفتم ز خدا شرم نداری ای پیر

گفتا کرم از خداست رو باده بنوش

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۶ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۱۰:۲۵ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۷:

متن بیت اول رباعی شماره ۲۶ از مجموعه رباعیات استاد دکتر الهی قمشه ای:

می خور که به زیر گِل بسی خواهی خفت

بی همدم و بی رفیق و بی مونس و جفت

می خور که به زیر گِل بسی خواهی خفت

بی مونس و بی حریف و بی همدم و جفت

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۱۰:۲۸ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۹۰:

متن بیت اول رباعی شماره 43 از مجموعه رباعیات استاد دکتر الهی قمشه ای:

می خور که ز دل قلت و کثرت ببرد

اندیشه هفتاد و دو ملت ببرد

می خور که زدل کثرت و قلت ببرد

و اندیشه هفتاد دو ملت ببرد

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۱۰:۲۵ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۰۶:

متن بیت اول رباعی شماره 48 از مجموعه رباعیات استاد دکتر الهی قمشه ای:

در دایرهٔ سپهر ناپیدا غور

می نوش به خوشدلی که دور است به دور

در دایرهٔ سپهر ناپیدا غور

جامی ست که جمله را چشانند بدور

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۱۰:۲۱ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » هرچه باداباد [۱۰۰-۷۴] » رباعی ۹۹:

متن بیت اول رباعی شماره 41 از مجموعه رباعیات استاد دکتر الهی قمشه ای:

من ظاهر نیستی و هستی دانم

من باطن هر نوازدستی دانم

من ظاهر نیستی و هستی دانم

من باطن هرفراز و پستی دانم

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۲۰ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۵۷ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » دم را دریابیم [۱۴۳-۱۰۸] » رباعی ۱۳۴:

در مورد واژه ملک محمود در مصرع اول رباعی، سراینده اشاره به قلمرو پادشاهی سلطان محمود غزنوی دارد.

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۴ ماه قبل، شنبه ۱۴ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۱۸:۰۳ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۷:

بازی بودم پریده از عالم راز

شاید که برم ره از نشیبی به فراز

اینجا چو نیافتم کسی محرم راز

زان در که در آمدم برون رفتم باز

رباعی از خیام

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۴ ماه قبل، جمعه ۱۳ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۱۸:۲۲ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۷:

متن بیت اول رباعی شماره 28 از مجموعه رباعیات استاد دکتر الهی قمشه ای:

بازی بودم پریدم از عالم راز

تابو که رسم من از نشیبی به فراز

رباعی 264 تز خیام:

بازی بودم پریده از عالم راز

تابو که رسم من از نشیبی به فراز

رباعی شماره 946 از مولانا کلیات شمس تبریزی:

بازی بودم پریده از عالم راز

تا بو که برم ز شیب صیدی بفراز

اینجا چه نیافتم کسی را دمساز

زان در که بیامدم برون رفتم باز

 

 

 

 

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۴ ماه قبل، جمعه ۱۳ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۱۸:۰۷ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۷:

متن بیت دوم رباعی شماره 37 از مجموعه رباعیات استاد دکتر الهی قمشه ای:

بر نامده و گذشته بنیاد مکن

خوش باش دمی و عمر بر باد مکن

بر نامده و گذشته بنیاد مکن

حالی خوش باش و عمر بر باد مکن 

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۴ ماه قبل، جمعه ۱۳ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۱۸:۰۱ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۷:

متن بیت اول رباعی شماره 34 از مجومه رباعیات استاد دکتر الهی قمشه ای: 

لب بر لب کوزه بردم از غایت آز

تا زو برسم واسطهٔ عمرِ دراز

لب بر لب کوزه بردم از غایت آز

تا زو طلبم واسطه عمر دراز

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۴ ماه قبل، چهارشنبه ۴ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۰۱ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۰۵:

در سه مصرع از سه رباعی خیام یا منسوب به او به شماره های (105-98-52) کلمه ملکت بکار ر فته است.

1.خشت سرخم ز ملکت جم خوشتر

2.خوشتر بود آن ز ملکت سلطانی

3.وز تخت قباد و ملکت طوس به است

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۴ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۱، ساعت ۱۴:۰۱ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۷:

در مصراع دوم رباعی شماره 25 استاد حسین الهی قمشه ای با توجه به ترجمه فیتز جرالد نوشته اند:

در کشف علوم شمع اصحاب شدند

که متن صحیح آن بدینصورت می باشد:  در جمع کمال شمع اصحاب شدند

در این رابطه به این رباعی از خیام نیز توجه کنید:

آن مدعیان که دُرّ‌ِ معنی سُفتند

و از چرخ به گونه گون سخن‌ها گفتند

آگه چو نبودند ز اَسرارِ نهان

با خود زَنَخی زدند و آخر خفتند

 

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۴ ماه قبل، جمعه ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۱، ساعت ۱۱:۲۹ دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۷:

در مجموعه رباعیاتی که از خیام توسط استاد دکتر حسین الهی قمشه ای نوشته شده است:

در مصرع دوم رباعی شماره 36 نوشته شده است: : (بر یاوه گلی لگد همی زد بسیار ) که متن صحیح بدینصورت می باشد:

بر پاره گلی لگد همی زد بسیار

 

احمد نیکو در ‫۲ سال و ۵ ماه قبل، دوشنبه ۵ اردیبهشت ۱۴۰۱، ساعت ۱۶:۳۱ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۴۱:

این رباعی در فهرست مجموعه رباعیات مولانا (دیوان شمس) به شماره 1479 آمده است.

 

۱
۳
۴
۵
۶
۷
۱۴