گنجور

حاشیه‌گذاری‌های زهیر

زهیر

تاریخ پیوستن: ۱۳م خرداد ۱۴۰۰

آمار مشارکت‌ها:

حاشیه‌ها:

۱۱۸

ویرایش‌های تأیید شده:

۳۳۸


زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۳ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۳:۲۴ در پاسخ به رضا دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۵۶:

وقتی می‌فرماید: همین بس است مرا صحبت صغیر و کبیر، یعنی من به می و محبوب اکتفا می‌کنم و با داشتنش نیاز به همراهیِ هیچ بزرگ و کوچکی ندارم. (صحبت یعنی همراهی)

در طول تاریخ کی بوده که بگه من حبس بشم و احدیُ نبینم و فقط شراب و یک محبوب ۱۴ ساله واسه‌م کافیه؟؟؟!!!!

بزرگی فرمود منظور حضرت حافظ از چارده یعنی ۴ تا ۱۰ تا (۴ ضرب در ۱۰) که می‌شه ۴۰✔️

و علتش اینه که ظاهر جسمانی و چهرۀ حضرت ولی عصر عجل اللّٰه فرجه طبق احادیث به شخص ۴۰ ساله  یا کمتر می‌خوره.

و واقعا هم همراهیِ قطبِ عالَمِ امکان که حضرت ولی عصر هستند، انسانُ از هرکس دیگه‌ای بی‌نیاز می‌کنه. به معنای واقعیِ کلمه

و این بزرگ که این بیتُ این‌طور تشریح فرموده بودند، مرحوم شیخ حسنعلی نجابت بودند که خودشون هم راه‌یافته و انسان کاملی بودند و چنین افرادی شأنیت تفسیر شعر حضرت حافظُ دارند و نه کسایی که دانششونُ از کتاب و درس خوندن به دست آوردن .....

قدر مجموعۀ گل مرغ سحر داند و بس

نه هر آن کو ورقی خواند، معانی دانست ✔️

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۳ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۰۵:۲۶ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر چهارم » بخش ۸۷ - چاره اندیشیدن آن ماهی نیم‌عاقل و خود را مرده کردن:

این بخش، بخش ۸۷ بود و ادامۀ بخش ۸۳.

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۳ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۰۵:۲۰ در پاسخ به محمد دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر چهارم » بخش ۸۵ - شخصی به وقت استنجا می‌گفت اللهم ارحنی رائحة الجنه به جای آنک اللهم اجعلنی من التوابین واجعلنی من المتطهرین کی ورد استنجاست و ورد استنجا را به وقت استنشاق می‌گفت عزیزی بشنید و این را طاقت نداشت:

او چیزی ندیده، بلکه صدای دعای نفر اوّل را شنیده و با دقّتی که داشته، متوجّه بوده که در مستراح هست و در حال خواندن دعای استنشاق (یعنی شستن بینی)!😆

به همین خاطر بهش تذکّر داده.

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۳ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۰۵:۱۱ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر چهارم » بخش ۸۴ - سر خواندن وضو کننده اوراد وضو را:

دعای استنجاء: اللَّهُمّ حَصِّنْ فَرْجی و أعِفّهُ وَ اسْتُرْ عَوْرَتی و حَرّمنی عَلَی النّار

 

دعای استنشاق: اللَّهُمّ لا تُحَرِّمنی ریحَ طیّباتِ الجنّةِ وَ اجْعَلْنی مِمّن یَشُمُّ ریحَها وَ رَوحَها و رَیحانَها وَ طیبَها

 

برای دیدن متن دعاهای استنجاء و استنشاق و ترجمه و سایر جزئیاتش به این لینک مراجعه بفرمایین.

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۲۱:۱۹ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر چهارم » بخش ۷۴ - رقعهٔ دیگر نوشتن آن غلام پیش شاه چون جواب آن رقعهٔ اوّل نیافت:

در تأیید پنج بیت آخر به این حدیث‌ها توجه بفرمایین:

 

۱- امام علی علیه السّلام: لَیسَ الْعِلْمُ فی السَّماءِ فَینْزِلَ إلَیکمْ، وَ لا فی تُخومِ الارْضِ فَیخْرُجَ لَکمْ؛ وَ لَکنَّ الْعِلْمَ مَجْبولٌ فی قُلوبِکمْ تَأَدَّبُوا بِآدابِ الرّوحانیینَ یظْهَرْ لَکم‏.

ترجمه: علم در آسمان نیست که بر شما نازل شود و نه در زمین تا استخراج شود، بلکه علم خو گرفته در قلب‌هایتان است، مؤدّب به آداب روحانی شوید تا برایتان ظاهر شود.

سند حدیث: الحقائق فی محاسن الاخلاق‏‏

 

۲- رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّی اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ: مَا أَخْلَصَ عَبْدٌ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً إِلاَّ جَرَتْ یَنَابِیعُ اَلْحِکْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَی لِسَانِهِ.

در حدیثی از رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله وارد شده که حضرت فرمودند: هیچ بنده‌ای خود را چهل صبح برای خدای عزّ و جلّ خالص نکرد، مگر آن‌که چشمه‌های حکمت از قلبش بر زبانش جاری شد.

سند حدیث: عیون أخبار الرضا علیه السلام، جلد۲، صفحه ۶۹

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۸:۳۹ دربارهٔ حافظ » قطعات » قطعه شمارهٔ ۲۸:

سادس یعنی ششم.

۳ احتمال دربارۀ معنیِ این شعر مطرح هست.

اگر شنبۀ سادس را به معنیِ «ششمین شنبۀ  ماه» معنی کنیم، غلط است چرا که یک ماه هرگز نمی‌تواند ۶ تا شنبه داشته باشد. (حداکثر در بعضی از ماه‌ها ۵ روزِ شنبه در یک ماه واقع می‌شود)

اگر این‌طور معنی کنیم که ششمین شنبۀ سال ۷۶۰ منظور بوده، باز هم ممکن نیست، چون ماه ذی‌الحجه آخرین ماهِ قمریست و ششمین شنبۀ سال، محال است درین ماه قرار بگیرد.

پس تنها راه این است که معنی، اینگونه باشد: شنبه، ششم ذی‌الحجۀ سال ۷۶۰.

ولی ششم ذی‌الحجۀ سال ۷۶۰، در قسمت «تبدیل تاریخ» در اپلیکیشن باد صبا بررسی شد و نتیجه این بود که این روز، چهارشنبه بوده.

تکلیف چیه؟ شاید نکتۀ خاصی درین شعر درج هست که من سر در نمیارم. 🙎

البته روزهای سال قمری، پس و پیش می‌شن، ولی بین شنبه و چهارشنبه از یه طرف ۳ روز فاصله شده (یکشنبه، دوشنبه، سه‌شنبه) و از طرف دیگه ۲ روز (پنج‌شنبه، جمعه) و این اختلاف قابل چشم‌پوشی نیست.

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۷:۰۱ در پاسخ به امین کیخا دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۴:

منظورت بیت ۵ هست.

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۶:۱۴ دربارهٔ اوحدالدین کرمانی » دیوان رباعیات » الباب السادس: فی ما هو جامع لشرایط العشق و المشاهَده و الحسن و الموافقه و ما یلیق بهذا الباب » شمارهٔ ۲۴:

این رباعی چندین بار در گنجور از شعرای مختلف نقل شده:

۱- اوحد الدّین کرمانی (همین صفحه)

۲- مولانا

۳- نجم الدّین رازی در سه کتاب:

الف- مرصاد العباد من المبدأ الی المعاد

ب- رسالهٔ عشق و عقل (معیار الصّدق فی مصداق العشق)

ج- مجموعه‌ی اشعار

۴- ابوسعید ابوالخیر

رضاقلی خان هدایت در «تذکرۀ ریاض العارفین» این رباعی را از مولوی معرفی کرده.

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۶:۱۲ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۳۶۰:

این رباعی چندین بار در گنجور از شعرای مختلف نقل شده:

۱- اوحد الدّین  کرمانی

۲- مولانا (همین صفحه)

۳- نجم الدّین رازی در سه کتاب:

الف- مرصاد العباد من المبدأ الی المعاد

ب- رسالهٔ عشق و عقل (معیار الصّدق فی مصداق العشق)

ج- مجموعه‌ی اشعار

۴- ابوسعید ابوالخیر

رضاقلی خان هدایت در «تذکرۀ ریاض العارفین» این رباعی را از مولوی معرفی کرده.

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۰۹ در پاسخ به محسن شمس آریان دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۸۳۰:

یکی هم گفته:

ظاهر شد و گفت لن ترانی

موسی شد ازین جواب محظوظ

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۰۰ در پاسخ به ابراهیم وژدان دربارهٔ حافظ » قطعات » قطعه شمارهٔ ۳۲:

مُلهَم اسمِ مفعولِ بابِ افعال،  یعنی «کسی که بهش الهام میشه».اگر به آیه ۷ و ۸ سورۀ شمس قرآن مراجعه کنی، روشن‌تر میشی.

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۹:۵۹ در پاسخ به اروند دربارهٔ حافظ » قطعات » قطعه شمارهٔ ۲۶:

این هم شبیه‌ترین بیت به بیت سوم شعر بالا از غزل ۳۲۹ دیوان حافظ

صف‌نشینان نیک‌خواه و پیشکاران باادب

دوست‌داران صاحب‌ْاسرار و حریفان دوست‌کام

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۵:۰۸ دربارهٔ حافظ » قطعات » قطعه شمارهٔ ۳۰:

معنیِ این قطعه چیه؟ 

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۴:۵۷ دربارهٔ حافظ » قطعات » قطعه شمارهٔ ۲۵:

وی در مصراع دوم یعنی: وَ اِی

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۴:۳۳ دربارهٔ حافظ » قطعات » قطعه شمارهٔ ۲۱:

بیت دوم رُ میشه به دو صورت خوند:

۱:

سالِ خرّم، فالِ نیکو، مالِ وافر، حالِ خوش

اصلِ ثابت، نسلِ باقی، تختِ عالی، بختِ رام

۲:

سالْ خرّم، فالْ نیکو، مالْ وافر، حالْ خوش

اصلْ ثابت، نسلْ باقی، تختْ عالی، بختْ رام

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۲۰ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۲۰:۴۱ دربارهٔ حافظ » قطعات » قطعه شمارهٔ ۲۲:

خدا رحمتشون کنه.

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۲۰ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۲۰:۳۴ دربارهٔ حافظ » قطعات » قطعه شمارهٔ ۱۹ - ماده تاریخ وفات (رحمت حق = ۷۵۶):

به احتمال قوی خانۀ بی‌نظم و نسق یعنی بی‌در و پیکر یا قرازه

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۲۰ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۳:۲۲ در پاسخ به ناشناس دربارهٔ شیخ بهایی » نان و حلوا » بخش ۴ - فِی التَّأَسُّفِ وَ النّدامَةِ عَلیٰ صَرْفِ الْعُمرِ فیما لایَنْفَعُ فِی الْقِیامَةِ وَ تأْویلِ قَولِ النَّبیِّ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم: «سُؤْرُ الْمُؤْمِنِ شِفاءٌ»:

ایشان روشِ علم‌آموزیِ مرسوم (و نه خود علم فقه و ...) را در مقایسه با «راه عشق و تسلیم» رد کرده و خود فقه و ... را باطل بیان نکرده. ایشان می‌گوید عمر را در قیل و قال هدر ندهید و معارف را از روش‌هایی مانند روش سیّد بحرالعلوم و خود پیامبر و معصومین علیهم السلام و حتی «ملّا کاظم کربلایی ساروقی» بیاموزید که مستقیما به منبع وصل شده‌اند و از هزار قسمت علومشان، یکی را هم از کتاب و درس و بحث فرانگرفته‌اند.

امام علی علیه السلام: لَیسَ الْعِلْمُ فی السَّماءِ فَینْزِلَ إلَیکمْ، وَ لا فی تُخومِ الارْضِ فَیخْرُجَ لَکمْ؛ وَ لَکنَّ الْعِلْمَ مَجْبولٌ فی قُلوبِکمْ تَأَدَّبُوا بِآدابِ الرّوحانیینَ یظْهَرْ لَکم‏.

ترجمه: علم در آسمان نیست که بر شما نازل شود و نه در زمین تا استخراج شود، بلکه علم خو گرفته (یا مخلوق شده) در قلب‌هایتان است، مؤدّب به آداب روحانی شوید تا برایتان ظاهر شود.

سند حدیث: الحقائق فی محاسن الاخلاق‏‏

 

رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّی اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ: مَا أَخْلَصَ عَبْدٌ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً إِلاَّ جَرَتْ یَنَابِیعُ اَلْحِکْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَی لِسَانِهِ.

در حدیثی از رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله وارد شده که حضرت فرمودند: هیچ بنده‌ای خود را چهل صبح برای خدای عزّ و جلّ خالص نکرد، مگر آن‌که چشمه‌های حکمت از قلبش بر زبانش جاری شد.

سند حدیث: عیون أخبار الرضا علیه السلام، جلد۲، صفحه ۶۹

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۱۹ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۷:۱۵ دربارهٔ حافظ » قطعات » قطعه شمارهٔ ۳ - ماده تاریخ وفات تورانشاه (میل بهشت = ۷۸۷):

نام پدر آصف، بَرخیا بود و خودش جانشین حضرت سلیمان علیه السلام بود و در یک چشم به هم زدن تخت بلقیس (ملکه سرزمین سبا) را نزد سلیمان آورد. این ماجرا در آیه ۴۰ سوره نمل  و آیات قبل و بعدش در قرآن گفته شده.

زهیر در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۱۹ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۶:۰۲ دربارهٔ حافظ » قطعات » قطعه شمارهٔ ۲:

در ابیاتی از شیخ بهایی در کتاب نان و حلوا، بخش ۴ مطالبی با فحوای مطالب قطعه ۲ در بالا مستورست:

 

علم نبوَد غیر علم عاشقی

مابقی تلبیس ابلیس شقی

 

علم فقه و علم تفسیر و حدیث

هست از تلبیس ابلیس خبیث

 

زان نگردد بر تو هرگز کشف راز

گر بود شاگرد تو صد فخر راز

 

و در همان کتاب، بخش ۵:

أَیُّهَا الْقَوْمُ الَّذی فِی‌ الْمَدْرِسَه

کُلُّ ما حَصَّلْتُموها وسوسه

 

فکر کم ان کان فی غیر الحبیب

مالکم فی‌النشاة الاخری نصیب

 

در کشکول شیخ بهایی، دفتر اول، قسمت دوم، بخش پنجم هم تکرار شده.

۱
۲
۳
۴
۵
۶