گنجور

حاشیه‌گذاری‌های جباری

جباری

مدرس  و علاقه‌مند به ادبیات فارسی. 


جباری در ‫۳ سال و ۹ ماه قبل، شنبه ۲۴ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۰۱:۲۲ دربارهٔ صائب تبریزی » دیوان اشعار » تک‌بیتهای برگزیده » تک‌بیت شمارهٔ ۶۸۴:

بار آورد در بیت پایانی، ایهام دارد. و در اسناد آن به بید، پارادوکس وجود دارد.

 

جباری در ‫۳ سال و ۹ ماه قبل، شنبه ۲۴ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۰۱:۱۵ دربارهٔ صائب تبریزی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۴۲۹:

واژه‌های غبار و ریحان در بیت شانزدهم ایهام دارند. غبار نوعی از خط ریز است.

 

جباری در ‫۳ سال و ۹ ماه قبل، شنبه ۲۴ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۰۱:۱۰ دربارهٔ صائب تبریزی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۱۵۳:

در بیت نهم، یاقوت... مسلم، یعنی استاد مسلم است. و مقصود یاقوت مستعصمی، خوشنویس معروف عهد صفوی است. قطعه نویسی هم به صراحت دلالت بر همین دارد.

 

جباری در ‫۳ سال و ۹ ماه قبل، شنبه ۲۴ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۰۰:۲۳ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قصاید و قطعات عربی » مطلع سوم:

در بیت پانزدهم: عین بصفرتهایری وجه‌المنی/ هی تقمع السوداء باصفراء
"بالصفراء" درست است. البته قیاسا و از سر یقین عرض می‌کنم. موارد دیگر این قصیده حسّان العجم را در گنجور ببینم، عنداللزوم، اصلاح خواهم نمود.

 

جباری در ‫۳ سال و ۱۰ ماه قبل، چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۵:۳۰ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۵ - در نعت پیغمبر اکرم صلی‌الله علیه و آله:

با احترام و پوزش فراوان از آقای امین‌لو، بهتر نیست که سخن کوتاه‌تر کنیم واز شرح مفصل قصاید بپرهیزیم؟ الا اینکه کسی پرسشی مطرح کند و پاسخی لازم شود. بنده با بضاعت مزجاة خودم و دوستان دیگر نیز دست کم در باب این قصیده معروف که مرحوم استاد ضیاءالدین سجادی شرح کرده‌اند، آگاهی نسبی داریم. ضمنا بنده کوه احد را در مدینه النبی دیده‌ام نه در مکه.

 

جباری در ‫۴ سال قبل، سه‌شنبه ۲۰ اسفند ۱۳۹۸، ساعت ۱۵:۳۸ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۶۲ - مردن مریم و تعزیت‌نامهٔ شیرین به خسرو از راه باد افراه:

مصراع اولبیت: چه خوش گفتا لهاوری به توسی...الخ، به صورت: «چه خوش گفت آن نهاوندی به توسی» هم آمده. یا چه خوش گفتا ابیوردی...

 

جباری در ‫۴ سال قبل، پنجشنبه ۱۵ اسفند ۱۳۹۸، ساعت ۱۵:۰۸ دربارهٔ اوحدی » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۴ - وله فی‌بیان الحقایق:

در بیت سوم، «پرده‌ها» صحیح است نه «پردها».

 

جباری در ‫۴ سال قبل، پنجشنبه ۱۵ اسفند ۱۳۹۸، ساعت ۱۵:۰۷ دربارهٔ اوحدی » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۴ - وله فی‌بیان الحقایق:

در بیت سوو، «پرده‌ها» صحیح است نه «پردها».

 

جباری در ‫۴ سال و ۵ ماه قبل، سه‌شنبه ۹ مهر ۱۳۹۸، ساعت ۱۴:۲۹ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر سوم » بخش ۱۳۷ - مکرر کردن قوم اعتراض ترجیه بر انبیا علیهم‌السلام:

در بیت اول، «ار» صحیح است نه «از».

 

جباری در ‫۴ سال و ۵ ماه قبل، پنجشنبه ۴ مهر ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۳۷ دربارهٔ سنایی » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۹۲ - در ستایش قاضی ابوالبرکات‌بن مبارک فتحی:

در بیت آخر، کلمۀ طابع! را به طبایع تغییر دهید.

 

جباری در ‫۴ سال و ۶ ماه قبل، جمعه ۲۲ شهریور ۱۳۹۸، ساعت ۱۶:۱۸ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب پنجم در عشق و جوانی » حکایت شمارهٔ ۱۰:

با درود و احترام، دوستی که حسب ظاهر با استناد به نسخه فروغی و استدلالی سست،«حَق» را بر«حَلق» رجحان نهاده، آن هم با استناد نسبت حق و ادای آن، لازم است بداند، طیب الأدا به معنی خوش آواز است. ضمنا جناس میان حلق و خلق متناسب‌ترین است. ضمناً ترکیب فرضی حق طیب الادا؟!را با هزار توجیه و تأویل باید به خورد مخاطب داد. او حقی داشت که ادایش پاکیزه بود؟!!!.

 

جباری در ‫۴ سال و ۸ ماه قبل، جمعه ۷ تیر ۱۳۹۸، ساعت ۱۴:۰۲ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۱۲:

آنانکه خاقانی را پهلوان عرصۀ قصیده برشمرده‌اند با رجوع به این غزل و غزلیات متعدد او، اذعان خواهند کرد که او غزلسازی کم نظیر بوده است. شکوه قصاید او و لطافت غزلیاتش از او آدمی پارادوکسیکال ساخته است. اگر چه در خلال قصایدش ابیات لطیف هم سروده؛ مثل:
شکسته‌دل‌تر از آن ساغر بلورینم. که در میانۀ خارا کنی ز دست، رها

 

جباری در ‫۴ سال و ۸ ماه قبل، سه‌شنبه ۴ تیر ۱۳۹۸، ساعت ۱۵:۴۳ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۶۷:

غیر از بیت هشتم، از نظر رسم الخط، بین «را» و «مانم»، یعنی ردیف، در ابیات دیگر باید فاصله قرار گیرد زیرا دو مقولۀ دستوری هستند

 

جباری در ‫۴ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۲۹ خرداد ۱۳۹۸، ساعت ۱۴:۰۷ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۶۷:

در یک بیت به پایان مانده، چنانچه به عناصر زبانی: مجبوری، وضع مختار و هم چنینفعل لازم: آمد و گذرا شدۀ آن یعنی آورد، دقت کنید، بیدل به آمدن باور ندارد و معتقد است او را آورده‌اند. این تمثیلی است برای اثبات مجبوری یا جبر و نفی وضع مختار یا اختیار.

 

جباری در ‫۵ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۸ دی ۱۳۹۷، ساعت ۰۱:۵۲ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۸۰:

همچنین است مصرّع بودن دو بیت آغازین. این شبهه به وجود می‌آید که یکی از آن دو مطلع است.

 

جباری در ‫۵ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۸ دی ۱۳۹۷، ساعت ۰۱:۴۸ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۸۰:

بنده را نرسد که از بیدل، آن هم قافیه پردازی اش ایرادی بگیرم. اما در جمع غزل‌های فراوان خلاق المعانی، شاید گاهی ندانسته، تسامحی رفته است. مثلاً «چراغ طور» را در مصراع دوم و چهارم غزل ملاحظه کنید که از مقوله تکرار است و ردالقافیه هم محسوب نمی‌شود. بنده نسخه تصحیح شده استاد مولایی را دم دست ندارم، اما می‌توان به ضرس قاطع گفت که برای این اشکال کاتبان، وجهی باید اندیشیده شود.

 

جباری در ‫۵ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۸ دی ۱۳۹۷، ساعت ۰۱:۳۳ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۸۰:

در مصراع دوم بیت هفتم «ز» علی القاعده، باید به «از» تغییر یابد. لازم است عرض کنم در ثبت تایپی دیوان بیدل زحمات زیادی کشیده شده است. لکن اصلاح‌های زیادی هم می‌خواهد.

 

جباری در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، جمعه ۹ شهریور ۱۳۹۷، ساعت ۱۸:۴۴ دربارهٔ صائب تبریزی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۵۵۴:

در بیت چهارم، «ناشاسان» نون از آن افتاده. علی هذا، یه «ناشناسان» تغییر دهید.

 

جباری در ‫۵ سال و ۸ ماه قبل، شنبه ۹ تیر ۱۳۹۷، ساعت ۱۴:۴۷ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳۴۰:

در بیت دوم، الف «انکار» افتاده است و یک فاصله بین آن و کاملان رعایت نشده.

 

جباری در ‫۷ سال و ۱۰ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۸ خرداد ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۱۲ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر اول » بخش ۱۱۹ - در بیان این خبر کی انهن یغلبن العاقل و یغلبهن الجاهل:

در بیت «گفت پیغامبر...»، باید «پیغمبر» گفته شود. حداقل به ضرورت وزن. البته مولانا از این مسامحات دارد.

 

۱
۲
sunny dark_mode