رهروان را عشق بس باشد دلیل
آب چشم اندر رهش کردم سبیل
موج اشک ما کی آرد در حساب
آن که کشتی راند بر خون قتیل
بی می و مطرب به فردوسم مخوان
راحتی فی الراح لا فی السلسبیل
اختیاری نیست بدنامی من
ضلنی فی العشق من یهدی السبیل
آتش روی بتان در خود مزن
ور نه در آتش گذر کن چون خلیل
یا بنه بر خود که مقصد گم کنی
یا منه پای اندرین ره بیدلیل
یا رسوم پیلبانی یاد گیر
یا مده هندوستان را یاد پیل
یا مکش بر چهره نیل عاشقی
یا فرو بر جامهٔ تقوی به نیل
حافظا گر معنیی داری بیار
ورنه دعوی نیست غیر از قال و قیل
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به بیان عشق و تمناهای آن میپردازد. او اشاره میکند که عشق برای رهروان میتواند دلیلی باشد برای ادامه راهشان، حتی وقتی که با اشک و غم مواجهاند. شاعر انتقاد میکند از کسانی که راحتی و خوشی را فقط در دنیاهای خیالی جستجو میکنند و از می و سماع در مسیر عشق پرهیز میکنند. او به سرنوشت و انتخابهای دشوار در عشق اشاره دارد و بیان میکند که در برخی مواقع، اختیار در تقدیر و نامناسب بودن در عشق وجود دارد. در نهایت، حافظ به طلب معنا در عشق میپردازد و از بیمعنایی و تنها سخن گفتن پرهیز میکند.
هوش مصنوعی: عاشقان برای ادامه مسیر زندگی خود به عشق احتیاج دارند و اشک و احساساتشان نشاندهنده عواطف و تعهدشان به این راه است.
هوش مصنوعی: اشکهای ما هیچ تاثیری بر فردی که بر خون شهیدان کشتی راند، ندارد و او به فکر غم ما نیست.
هوش مصنوعی: این ابیات به این معناست که بدون شراب و نوازنده، مرا به بهشت نخوانید؛ زیرا آرامش و راحتی را در لذتهای دنیوی نمییابم.
هوش مصنوعی: من در عشق گمراه شدهام و به همین خاطر نمیتوانم در برابر بدنامیام گزینهای انتخاب کنم یا بر روی آن تأثیر بگذارم.
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به کسی هشدار میدهد که به معشوق خود (بتان) آسیبی نرساند وگرنه باید عواقب سختی را که شبیه آزمونهای سختی است تحمل کند، مانند ابراهیم خلیل که در آتش امتحان شد. به عبارت دیگر، بهتر است به جای برانگیختن خشم معشوق، با آرامش و احتیاط رفتار کند تا از مشکلات دوری کند.
هوش مصنوعی: یا بر خودت مسلط باش و هدف را فراموش نکن، یا پاهایت را بیدلیل در این مسیر نگذار.
هوش مصنوعی: یا باید فنون پَیلبانی را یاد بگیری، یا هندوستان را به یاد نیاور.
هوش مصنوعی: این بیت به مفهوم این است که یا از عشق و شوق خود به طور واضح و آشکار بگو، یا اینکه در ظاهر خود، به گونهای رفتار کن که نشاندهندهٔ تقوا و دیانت باشد. در واقع، دو راه برای ابراز احساسات وجود دارد: یکی ابراز آزادانه و بیپرده، و دیگری حفظ وقار و دیانت در رفتار.
هوش مصنوعی: اگر حافظ جان، حقیقتی در دلت هست، آن را برملا کن؛ وگرنه تنها سخن گفتن و تظاهرات بیمحتوا هیچ ارزشی ندارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
چون به خلوت جشن سازد با خلیل
گر بسوزد در نگنجد جبرئیل
موسیی فرعون را با رود نیل
میکشد با لشکر و جمع ثقیل
همچنان در فکرِ آن بیتم که گفت
پیلبانی بر لبِ دریایِ نیل:
«زیر پایت گر بدانی حالِ مور
همچو حالِ توست زیر پایِ پیل»
التمغا شد که آقا تا به کیل
باز بیند جمع و خرج اردبیل
ای رُخَت چون خُلد و لَعلَت سَلسَبیل
سَلسَبیلت کرده جان و دل سَبیل
سبزپوشانِ خَطَت بر گِردِ لب
همچو مورانند گِردِ سَلسَبیل
ناوَکِ چشمِ تو در هر گوشهای
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۴ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.