گنجور

 
آشفتهٔ شیرازی

ایکه شد ما در فکرت پی وصف تو عقیم

عقل در معرفت ذات تو چون رای سقیم

سر من قابل فتراک کمند تو نبود

لاجرم در سم گلگون تو کردم تسلیم

مرغ شب گر بتواند صفت مهر منیر

ره سوی کنه کمال تو برد وهم حکیم

غمزه از جا ببرد خلق و گرنه این کار

ناید از نرگس مکحول و زابروی و سیم

تا که آن لعل سخن گوی تو آمد بحدیث

شده از گفته تو حادث اسرار قدیم

عقل در پرده عشاق ندارد راهی

پرده عصمت کبری ندرد دیو رجیم

ایشه ملک حقیقت علی ای معنی عشق

که بود عقل بخاک سر کوی تو مقیم

شاید آشفته زحب تو درآید به بهشت

داخل خلد نشد جز سگ اصحاب رقیم

 
 
 
جشنوارهٔ رزم‌آوا: نقالی و روایتگری شاهنامه
فرخی سیستانی

بفزوده ست بر من خطر قیمت سیم

تا بنا گوش ترا دیده ام ای در یتیم

سیم را شاید اگر در دل و جان جای کنم

از پی آنکه بماند به بنا گوش تو سیم

از بناگوش تو سیم آمد و زر از رخ من

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از فرخی سیستانی
ابوالفضل بیهقی

آفرین باد بر آن عارض‌ پاکیزه چو سیم‌

و آن دو زلفینِ‌ سیاه تو بدان شکل دو جیم‌

از سرا پایِ توام هیچ نیاید در چشم‌

اگر از خوبیِ تو گویم یک هفته مقیم‌

بینی آن قامتِ چون سرو خرامان‌ در خواب‌

[...]

ناصرخسرو

ای دل و هوش و خرد داده به شیطان رجیم

روی بر تافته از رحمت رحمان رحیم

دل چون بحر تو در معصیت و نرم چو موم

سنگ خاراست گه معذرت و تنگ چو میم

نتوانی که کنی بر سخن حق تو مقام

[...]

سنایی

دی بدان رستهٔ صرافان من بر دَرِ تیم

پسری دیدم تابنده‌تر از در یتیم

زین سیه چشمی جادو صنمی طرفه چو ماه

بی‌نظیری که نظیریش نه در هفت اقلیم

با دلم گفتم ای کاشکی این میر بتان

[...]

سوزنی سمرقندی

علم محترم دولت دین قیم

مستوی قامت باد از تو تا روز قیام

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه